Besin alerjileri, bedenin bağışıklık sisteminin belirli bir besin bileşenine karşı hassaslaşması ve çok reaksiyon vermesi ile ortaya çıkar. Bu taarruza IgE antikoru aracılık eder.
Alerji semptomlarına niye olan şey; çok faal bağışıklık reaksiyonudur. Besin alerjileri döküntüler, iltihaplanma, boğulma, kurdeşen, yanma üzere semptomlara niye olabilir.
Bu belirtiler, alerjik besinin az ölçüde tüketilmesiyle bile ortaya çıkabilir ve daha fazlaca bebek ve çocuklarda görülmekle birlikte her yaşta ortaya çıkabilir. Hatta senelerca sıkıntısız yenilen yiyeceklerde bile, daha sonradan gelişebildiği görülmüştür.
Lakin yiyeceklere verilen tüm reaksiyonların alerji olmadığını unutmayın. Alerji terimi çoklukla besin intoleransı, toksik tepkiler, besin zehirlenmesi, enzim eksiklikleri yahut besine karşı isteksizlik üzere besine karşı rastgele bir olumsuz tepkisi tanımlamak için yanlış kullanılır.
Besin intoleransları, bedenin gıdayı tam olarak sindirememesinden kaynaklanır ve çoklukla bir enzim eksikliği niçiniyle yaşanır. Ölümcül semptomlara niye olmamakla birlikte en yaygın olarak şişkinlik ve bağırsak problemleriyle ortaya çıkarlar. Besin alerjileri ise ciddi bir bağışıklık reaksiyonunun kararıdur ve çoğu vakit önemli belirtilerle ortaya çıkar.
BESİN ALERJİSİ BELİRTİLERİ
Her besin kümesi için birebir alerji belirtileri yoktur. Semptomlar tüm alerjiler için epeyce çeşitlidir. Gastrointestinal sistemi (kusma, ishal vb.), teneffüs sistemini (nefes darlığı vb.), cildi (kaşıntı, kurdeşen, dudak şişmesi vb.), kardiyovasküler sistemi (baş dönmesi hissi, tansiyon düşüklüğü), yahut nörolojik sistem (uyuşukluk vb.) etkileyebilirler.
Alerjik tepkiler çoklukla mevcut besin tüketiminin akabinde iki saat ortasında birinci belirtilerini ortaya çıkarırlar. Ekseriyetle 30-60 dakika ortasında belirti verirler. Bu tepkiler cilt, sindirim sistemi, teneffüs yolu ve kardiyovasküler sistem dahil olmak üzere bir yahut daha fazla organı içerebilir. Ciddiyet, hastanın bağışıklık cevabına bağlı olarak değişir. Ek olarak, steroidal antiinflamatuar ilaçlar almak, idman yapmak yahut alkol almak üzere dış faktörler tepkileri şiddetlendirebilir.
Görünebilecek ana belirtiler şunlardır ve hepsi bir arada yahut farklı başka tetiklenebilir:
Deri: En sık görülen tepkidir. Hastalarda çoğunlukla kurdeşen görülür.
Mukus ve yutak tepkileri: Bunlar, en sık görülen ikinci belirtilerdir. Besin alerjisi olan yetişkinler çoklukla oral mukoza ve yutak tepkiler yaşarlar. Astımlı bireylerde anafilaksi (şiddetli alerjik reaksiyonlar) bağlamında bronkospazm meydana gelebilir. Anafilaktik şok, alerjik tepki ile vefata yol açabilir.
Sindirim sistemi: Son olarak ishal, karın ağrısı, kusma ve mide bulantısını içeren sindirim sistemi ile ilgili semptomlar vardır.
Öbür belirtiler ağızda, boğazda, gözlerde, ciltte yahut diğer bir bölgede kaşıntıdır. Ayrıyeten yutma zorluğu, baş dönmesi, bayılma, göz kapaklarının, yüzün, dudakların ve lisanın şişmesi ve burun akıntısı da görülebilir.
Dünya Alerji Örgütü (WAO), alerjik tepkilerle ilgili 170’den çok gıda olduğunu ve rastgele birinin alerjiye niye olabileceğini anlatmaktadır. Bir besin alerjisini önlemenin tesirli bir yolu yoktur; semptomlardan kaçınmak için ana teklif, alerjik besinleri tüketmemektir. Liste pek uzundur lakin alerjye niye olan en yaygın besinleri şöyle sıralayabiliriz:
YUMURTA ALERJİSİ
Tavuk yumurtası alerjisi, yumurtanın tüketilmesi ve yumurta ile temasından kaynaklanan olumsuz bir bağışıklık tepkisidir. Bu tip alerji, yalnızca yumurta proteinlerine karşı IgE immünoglobulinleri üreten şahıslarda gelişir. Bu hastalarda, yumurta ile her temasda alerjik tepki meydana gelir.
Yumurta alerjisi için en yaygın risk faktörleri aile hikayesi, daha evvel öbür bir besine alerjisi olması yahut atopik dermatit olmasıdır.
Yumurta alerjisi en sık 12 aylıktan büyük çocuklarda görülür. 5 yaş altı çocuklarda besin alerjilerinin neredeyse yarısı yumurtadan kaynaklanmaktadır ve 5 yaş üstü çocuklarda bu oran düşmektedir. İki yaşından itibaren alerjinin meydana geldiği olaylar epey enderdir. Yetişkinlerde az olarak görülür.
Belirtiler
Başka alerjilerde olduğu üzere, yumurta alerjisi belirtileri de hayli farklı olabilir ve ağızda ve boğazda kaşıntı gibi hafifçe belirtilerden kişiyi tehlikeye atabilecek daha önemli belirtilere kadar birfazlaca meseleye niye olabilir.
Belirtiler yumurtayı yedikten kısa bir süre daha sonra, en çok bir saat ortasında ortaya çıkar. En yaygın belirtiler ciltte kızarıklık, kaşıntı, kurdeşen, dudaklarda ve göz kapaklarında şişliktir. Kusma, karın ağrısı ve ishal ile birlikte sindirim semptomları da görülebilir. Teneffüs semptomları daha az sıklıkta ortaya çıkar ve buna nefes alma ve yutma zorluğu eşlik edebilir. Bunlar epeyce ciddidir, bu niçinle hasta, alerji oluşmaya başladığı anda bir doktora görünmelidir.
Tedavi ve Diyet
Yumurta alerjisi olan şahısların tedavisi, bu besinden ve onu içerebilecek tüm eserlerden uzak bir diyet sürdürmeye dayanır. Fakat, yumurtadan büsbütün uzak durmak zordur, bu niçinle uzmanlar, hastaların ve yakınlarının, yumurta tüketildiğinde izlemeleri gereken semptomları ve bakım protokolünü yeterli bilmelerini tavsiye eder.
Bu alerjiye sahip hastalar diyet uygularken sorun yaşayabilirler zira soslardan pastalara ve hatta kozmetik mamüllerine kadar biroldukca eser yumurta içerir.
BALIK VE KABUKLU DENİZ ESERLERİ ALERJİSİ
Bu iki tip alerji, bir yiyeceğe karşı bir bağışıklık sistemi yansısı tarafınca üretilen advers tepkilerdir. Bu iki durumda da bağışıklık reaksiyonuna balık ve kabuklu deniz mamüllerine has IgE antikorları aracılık eder.
Genellike Türkiye üzere bu deniz mamüllerinin tüketiminin yüksek olduğu ülkelerde balığa alerji gelişebilir. Tepkiler hayatın birinci senelerında meydana gelir ve balığın bir yaşı prestijiyle diyete girmesiyle tıpkı vakte denk gelir. Çocuklarda alerjinin üçüncü önde gelen sebebidir ve yetişkinlerde de görülür. Bir balık alerjisi onlarca yıl hatta bir ömür uzunluğu sürebilir. Kabuklu deniz eserleri alerjisi ise yetişkinlerde çocuklara bakılırsa daha yaygındır.
Belirtiler
Balık ve kabuklu deniz eserleri alerjisinde ortaya çıkan klinik belirtiler, başka besin alerjisi çeşitlerine emsal. Semptomlar tüketimden daha sonra ortaya çıkar, fakat balık ve kabuklu deniz mamüllerinde yalnızca pişirme buharlarının solunması yahut yiyeceklerle uğraşırken yayılan parçacıkların solunmasıyla da ortaya çıkabilir.
Tedavi ve Diyet
Şu anda mevcut olan tek tedavi, balık, kabuklu deniz eserleri ve bunların türevlerini içermeyen bir diyet uygulamak ve daha önemli olaylarda buharlarla temastan ve maruziyetten kaçınmaktır.
SÜT ALERJİSİ
Süt alerjisi, bedenin bu eserdeki proteinlere karşı olumsuz bir tepkisidir. Lakin, süte yönelik tüm olumsuz tepkiler alerji değildir. Alerjik tepki çoklukla kalıtsal bir temele sahiptir, bu niçinle ebeveynlerden çocuklara genler yoluyla geçebilir.
Ekseriyetle hayatın birinci yılında ortaya çıkar. Gelişmiş ülkelerde görülme sıklığı yüzde 2 ila 3 içindedır. Birden fazla çocuk üç yaşına kadar süt alerjisinin üstesinden gelir lakin yetişkin nüfus içinde süte karşı alerji dışında hassaslık çok yüksektir.
Belirtiler
Süt alerjisinin belirtileri, hassasiyet derecesine ve yenen yiyecek ölçüsüne bağlı olarak çeşitlidir. Ayrıyeten, kişinin alkol tüketmesi yahut makul ilaçları alması halinde belirtiler berbatlaşabilir.
En sık görülen belirtiler, alerji yaşayanların yüzde 70’inde görülen deri ile ilgili sorunlardır. Ekseriyetle kaşıntı, ciltte kızarıklık, kurdeşen, dudak yahut göz kapağı üzere bölgelerde ödem üzere belirtiler görülür. Ek olarak, atopik dermatit üzere patolojiler, alerji meydana geldiğinde daha da kötüleşme eğilimindedir.
Ekseriyetle ortaya çıkan öbür semptomlar sindirim semptomlarıdır. Karın ağrısı, kusma, ishal yahut yutma kuvvetliğü görülebilir. Son olarak, rinit yahut astım üzere daha az sıklıkta olmalarına karşın teneffüs semptomları da ortaya çıkabilir.
Tedavi ve Diyet
Şu anda tek tesirli tedavi, hayvansal kaynaklı sütün, türevlerinin ve süt içerebilecek mamüllerin diyetten çıkarılmasıdır.
Bu tip alerji olaylarının birçok süreksiz olarak ortaya çıkar ve ilerleyen yılalrda ortadan kalkar. Teşhis konanların yüzde 70’inden çoksının 3 yıl ortasında büsbütün güzelleştiği bilinmektedir.
ZERZEVAT VE MEYVELERE ALERJİ
Meyve alerjisi, 5 yaş üstü çocuklarda ve yetişkinlerde besin alerjilerinin en sık sebebidir. Araştırmalara bakılırsa, alerji uzmanına giden bireylerin yüzde 7,4’ünde besin alerjisi vardır. Bu oranın yüzde 33’ü meyvelere, yüzde 7’si ise sebzelere alerjidir.
Görülme sıklığı, genetik faktörlere, bölgeye bağlı yeme alışkanlıkları üzere çevresel faktörlere ve bireyi hassas hale getirebilecek farklı polenlerin varlığına bağlı olarak değişir.
Alerjik tepkilere niye olan birfazlaca meyve ve zerzevat vardır. En alerjik meyveler gülgiller yahut bilimsel ismiyle Rosaceae’dir. Bu aileden şeftali en çok alerjiye niye olandır. Bu kümede yer alan öbür meyveler elma, kiraz, armut, kayısı, erik, nektarin ve çilektir.
Bunların yanı sıra alerjiye niye olan öbür meyveler kivi, kavun, ananas, karpuz, üzüm, avokado ve mangodur.
Sebzelerle ilgili olarak, en alerjik olanlar domates, havuç, lahana, marul, patlıcan yahut biber üzere sebzelerdir. Tepkiye niye olan öbür sebzeler soğan, ıspanak, kuşkonmaz ve ayrıyeten biber yahut kimyon üzere baharatlardır.
Belirtileri ve Tedavisi
En sık görülen belirtiler, kaşıntı, dudak ve lisanın şişmesi, ciltte kırmızı lekelerin yahut kurdeşenlerin ortaya çıkması, dermatit üzere lokal semptomların ortaya çıkmasıdır. Sindirim ve teneffüs sistemlerini etkileyen belirtiler de ortaya çıkabilir.
Öteki besin alerjilerinde olduğu üzere tek tesirli tedavi diyetten alerjen meyve ve zerzevatın çıkarılmasıdır.
KURU YEMİŞ, BAKLAGİLLER VE TAHILLARA ALERJİ
Tahıllar, baklagiller ve kuru yemişler kümesindeki alerjik tepkiler fazlaca yaygındır. Kuru yemişler, meyvelerle birlikte yetişkinlerde besin alerjisinin önde gelen sebebidir.
Semptomlar ve tedaviler öteki tüm besin alerjileri ile benzeridir.
Tahıllar:
Tahıllara alerjinin görülme sıklığı, yaş ve coğrafik bölgeye göre değişmekle birlikte başka besin kümelerine nazaran düşüktür. Tahıllara alerji çocuklukta yaygındır ve ekseriyetle yaşla birlikte kaybolur.
Baklagiller:
Baklagil alerjilerinin birçok soya fasulyesi, mercimek, bezelye, nohut, taze fasulye yahut lima fasulyesinin tüketilmesinden kaynaklanır.
Bu alerji daha epeyce Akdeniz diyeti uygulayan şahıslarda, Orta Doğu, Uzak Doğu ve Hindistan’da görülmektedir. Baklagil alerjileri yetişkinlikte az görülür.
Kuru yemiş:
Fıstık alerjisi en yaygın olanıdır. Birfazlaca ülkede bir halk sıhhati sorunu olarak kabul edilir. Alerjiler mevte bile yol açabilecek kadar ciddidir.
Fındık en çok alerjiye niye olan ikinci kuruyemiştir. Ayrıyeten ceviz ve badem de hayli sayıda alerjiye niye olabilir.
BESİN ALERJİLERİNDE TEŞHİS VE TEDAVİ
Kişi, rastgele bir gıdayı tüketirken tepki gösterdiğinde doktora başvurmalıdır. Bu durumlarda aile tabibi yahut çocuk tabibi hastanın semptomlarını kıymetlendirecek ve alerji düşünüyorsa alerji uzmanına yönlendirecektir.
Alerji uzmanı, hangi besin yahut besinlerin tepkisi tetiklediğini belirlemeye çalışmak için tepkinin detaylı bir klinik geçmişini toplayacaktır. Besin alerjisinden şüphelenilmesi durumunda, ebeveynlerin kuşkulu besin ile temastan kaçınmaları ve gerekli olduğu durumlarda çocuk alerji uzmanına sevk edecek olan çocuk hekimlerine müracaatları gerekir.
Her hastanın durumuna bağlı olarak, tanıyı doğrulamak yahut sorunu önlemek etmek için farklı testler yapılacaktır. Deri testleri yahut kan testleri gerekli olabilir.
Alerjilerde ana tedavi, alerjen besine büsbütün uzak durmaktır. Alerjileri önlemek için besin etiketlerini ve konut haricinde yenilen yemeklerin tam bileşimini bilmeniz pek değerlidir. İşlenmiş eserlerde biroldukca eser bulunabileceği için etiketler denetim edilmelidir.
Besin ile kaza kararı temas durumunda, bilhassa besine daha hassas olan hastalarda önemli tepkiler meydana gelebilir. Ortaya çıkan semptomların tedavi edilmesi gerekir. Şiddetli alerjilerde, tüketilen besin ölçüsü az da olsa anafilaksi (iki yahut daha fazla sistemi etkileyen şiddetli alerjik reaksiyon) meydana gelebilir ve acil tedavi gerektirir.
Alerji semptomlarına niye olan şey; çok faal bağışıklık reaksiyonudur. Besin alerjileri döküntüler, iltihaplanma, boğulma, kurdeşen, yanma üzere semptomlara niye olabilir.
Bu belirtiler, alerjik besinin az ölçüde tüketilmesiyle bile ortaya çıkabilir ve daha fazlaca bebek ve çocuklarda görülmekle birlikte her yaşta ortaya çıkabilir. Hatta senelerca sıkıntısız yenilen yiyeceklerde bile, daha sonradan gelişebildiği görülmüştür.
Lakin yiyeceklere verilen tüm reaksiyonların alerji olmadığını unutmayın. Alerji terimi çoklukla besin intoleransı, toksik tepkiler, besin zehirlenmesi, enzim eksiklikleri yahut besine karşı isteksizlik üzere besine karşı rastgele bir olumsuz tepkisi tanımlamak için yanlış kullanılır.
Besin intoleransları, bedenin gıdayı tam olarak sindirememesinden kaynaklanır ve çoklukla bir enzim eksikliği niçiniyle yaşanır. Ölümcül semptomlara niye olmamakla birlikte en yaygın olarak şişkinlik ve bağırsak problemleriyle ortaya çıkarlar. Besin alerjileri ise ciddi bir bağışıklık reaksiyonunun kararıdur ve çoğu vakit önemli belirtilerle ortaya çıkar.
BESİN ALERJİSİ BELİRTİLERİ
Her besin kümesi için birebir alerji belirtileri yoktur. Semptomlar tüm alerjiler için epeyce çeşitlidir. Gastrointestinal sistemi (kusma, ishal vb.), teneffüs sistemini (nefes darlığı vb.), cildi (kaşıntı, kurdeşen, dudak şişmesi vb.), kardiyovasküler sistemi (baş dönmesi hissi, tansiyon düşüklüğü), yahut nörolojik sistem (uyuşukluk vb.) etkileyebilirler.
Alerjik tepkiler çoklukla mevcut besin tüketiminin akabinde iki saat ortasında birinci belirtilerini ortaya çıkarırlar. Ekseriyetle 30-60 dakika ortasında belirti verirler. Bu tepkiler cilt, sindirim sistemi, teneffüs yolu ve kardiyovasküler sistem dahil olmak üzere bir yahut daha fazla organı içerebilir. Ciddiyet, hastanın bağışıklık cevabına bağlı olarak değişir. Ek olarak, steroidal antiinflamatuar ilaçlar almak, idman yapmak yahut alkol almak üzere dış faktörler tepkileri şiddetlendirebilir.
Görünebilecek ana belirtiler şunlardır ve hepsi bir arada yahut farklı başka tetiklenebilir:
Deri: En sık görülen tepkidir. Hastalarda çoğunlukla kurdeşen görülür.
Mukus ve yutak tepkileri: Bunlar, en sık görülen ikinci belirtilerdir. Besin alerjisi olan yetişkinler çoklukla oral mukoza ve yutak tepkiler yaşarlar. Astımlı bireylerde anafilaksi (şiddetli alerjik reaksiyonlar) bağlamında bronkospazm meydana gelebilir. Anafilaktik şok, alerjik tepki ile vefata yol açabilir.
Sindirim sistemi: Son olarak ishal, karın ağrısı, kusma ve mide bulantısını içeren sindirim sistemi ile ilgili semptomlar vardır.
Öbür belirtiler ağızda, boğazda, gözlerde, ciltte yahut diğer bir bölgede kaşıntıdır. Ayrıyeten yutma zorluğu, baş dönmesi, bayılma, göz kapaklarının, yüzün, dudakların ve lisanın şişmesi ve burun akıntısı da görülebilir.
Dünya Alerji Örgütü (WAO), alerjik tepkilerle ilgili 170’den çok gıda olduğunu ve rastgele birinin alerjiye niye olabileceğini anlatmaktadır. Bir besin alerjisini önlemenin tesirli bir yolu yoktur; semptomlardan kaçınmak için ana teklif, alerjik besinleri tüketmemektir. Liste pek uzundur lakin alerjye niye olan en yaygın besinleri şöyle sıralayabiliriz:
YUMURTA ALERJİSİ
Tavuk yumurtası alerjisi, yumurtanın tüketilmesi ve yumurta ile temasından kaynaklanan olumsuz bir bağışıklık tepkisidir. Bu tip alerji, yalnızca yumurta proteinlerine karşı IgE immünoglobulinleri üreten şahıslarda gelişir. Bu hastalarda, yumurta ile her temasda alerjik tepki meydana gelir.
Yumurta alerjisi için en yaygın risk faktörleri aile hikayesi, daha evvel öbür bir besine alerjisi olması yahut atopik dermatit olmasıdır.
Yumurta alerjisi en sık 12 aylıktan büyük çocuklarda görülür. 5 yaş altı çocuklarda besin alerjilerinin neredeyse yarısı yumurtadan kaynaklanmaktadır ve 5 yaş üstü çocuklarda bu oran düşmektedir. İki yaşından itibaren alerjinin meydana geldiği olaylar epey enderdir. Yetişkinlerde az olarak görülür.
Belirtiler
Başka alerjilerde olduğu üzere, yumurta alerjisi belirtileri de hayli farklı olabilir ve ağızda ve boğazda kaşıntı gibi hafifçe belirtilerden kişiyi tehlikeye atabilecek daha önemli belirtilere kadar birfazlaca meseleye niye olabilir.
Belirtiler yumurtayı yedikten kısa bir süre daha sonra, en çok bir saat ortasında ortaya çıkar. En yaygın belirtiler ciltte kızarıklık, kaşıntı, kurdeşen, dudaklarda ve göz kapaklarında şişliktir. Kusma, karın ağrısı ve ishal ile birlikte sindirim semptomları da görülebilir. Teneffüs semptomları daha az sıklıkta ortaya çıkar ve buna nefes alma ve yutma zorluğu eşlik edebilir. Bunlar epeyce ciddidir, bu niçinle hasta, alerji oluşmaya başladığı anda bir doktora görünmelidir.
Tedavi ve Diyet
Yumurta alerjisi olan şahısların tedavisi, bu besinden ve onu içerebilecek tüm eserlerden uzak bir diyet sürdürmeye dayanır. Fakat, yumurtadan büsbütün uzak durmak zordur, bu niçinle uzmanlar, hastaların ve yakınlarının, yumurta tüketildiğinde izlemeleri gereken semptomları ve bakım protokolünü yeterli bilmelerini tavsiye eder.
Bu alerjiye sahip hastalar diyet uygularken sorun yaşayabilirler zira soslardan pastalara ve hatta kozmetik mamüllerine kadar biroldukca eser yumurta içerir.
BALIK VE KABUKLU DENİZ ESERLERİ ALERJİSİ
Bu iki tip alerji, bir yiyeceğe karşı bir bağışıklık sistemi yansısı tarafınca üretilen advers tepkilerdir. Bu iki durumda da bağışıklık reaksiyonuna balık ve kabuklu deniz mamüllerine has IgE antikorları aracılık eder.
Genellike Türkiye üzere bu deniz mamüllerinin tüketiminin yüksek olduğu ülkelerde balığa alerji gelişebilir. Tepkiler hayatın birinci senelerında meydana gelir ve balığın bir yaşı prestijiyle diyete girmesiyle tıpkı vakte denk gelir. Çocuklarda alerjinin üçüncü önde gelen sebebidir ve yetişkinlerde de görülür. Bir balık alerjisi onlarca yıl hatta bir ömür uzunluğu sürebilir. Kabuklu deniz eserleri alerjisi ise yetişkinlerde çocuklara bakılırsa daha yaygındır.
Belirtiler
Balık ve kabuklu deniz eserleri alerjisinde ortaya çıkan klinik belirtiler, başka besin alerjisi çeşitlerine emsal. Semptomlar tüketimden daha sonra ortaya çıkar, fakat balık ve kabuklu deniz mamüllerinde yalnızca pişirme buharlarının solunması yahut yiyeceklerle uğraşırken yayılan parçacıkların solunmasıyla da ortaya çıkabilir.
Tedavi ve Diyet
Şu anda mevcut olan tek tedavi, balık, kabuklu deniz eserleri ve bunların türevlerini içermeyen bir diyet uygulamak ve daha önemli olaylarda buharlarla temastan ve maruziyetten kaçınmaktır.
SÜT ALERJİSİ
Süt alerjisi, bedenin bu eserdeki proteinlere karşı olumsuz bir tepkisidir. Lakin, süte yönelik tüm olumsuz tepkiler alerji değildir. Alerjik tepki çoklukla kalıtsal bir temele sahiptir, bu niçinle ebeveynlerden çocuklara genler yoluyla geçebilir.
Ekseriyetle hayatın birinci yılında ortaya çıkar. Gelişmiş ülkelerde görülme sıklığı yüzde 2 ila 3 içindedır. Birden fazla çocuk üç yaşına kadar süt alerjisinin üstesinden gelir lakin yetişkin nüfus içinde süte karşı alerji dışında hassaslık çok yüksektir.
Belirtiler
Süt alerjisinin belirtileri, hassasiyet derecesine ve yenen yiyecek ölçüsüne bağlı olarak çeşitlidir. Ayrıyeten, kişinin alkol tüketmesi yahut makul ilaçları alması halinde belirtiler berbatlaşabilir.
En sık görülen belirtiler, alerji yaşayanların yüzde 70’inde görülen deri ile ilgili sorunlardır. Ekseriyetle kaşıntı, ciltte kızarıklık, kurdeşen, dudak yahut göz kapağı üzere bölgelerde ödem üzere belirtiler görülür. Ek olarak, atopik dermatit üzere patolojiler, alerji meydana geldiğinde daha da kötüleşme eğilimindedir.
Ekseriyetle ortaya çıkan öbür semptomlar sindirim semptomlarıdır. Karın ağrısı, kusma, ishal yahut yutma kuvvetliğü görülebilir. Son olarak, rinit yahut astım üzere daha az sıklıkta olmalarına karşın teneffüs semptomları da ortaya çıkabilir.
Tedavi ve Diyet
Şu anda tek tesirli tedavi, hayvansal kaynaklı sütün, türevlerinin ve süt içerebilecek mamüllerin diyetten çıkarılmasıdır.
Bu tip alerji olaylarının birçok süreksiz olarak ortaya çıkar ve ilerleyen yılalrda ortadan kalkar. Teşhis konanların yüzde 70’inden çoksının 3 yıl ortasında büsbütün güzelleştiği bilinmektedir.
ZERZEVAT VE MEYVELERE ALERJİ
Meyve alerjisi, 5 yaş üstü çocuklarda ve yetişkinlerde besin alerjilerinin en sık sebebidir. Araştırmalara bakılırsa, alerji uzmanına giden bireylerin yüzde 7,4’ünde besin alerjisi vardır. Bu oranın yüzde 33’ü meyvelere, yüzde 7’si ise sebzelere alerjidir.
Görülme sıklığı, genetik faktörlere, bölgeye bağlı yeme alışkanlıkları üzere çevresel faktörlere ve bireyi hassas hale getirebilecek farklı polenlerin varlığına bağlı olarak değişir.
Alerjik tepkilere niye olan birfazlaca meyve ve zerzevat vardır. En alerjik meyveler gülgiller yahut bilimsel ismiyle Rosaceae’dir. Bu aileden şeftali en çok alerjiye niye olandır. Bu kümede yer alan öbür meyveler elma, kiraz, armut, kayısı, erik, nektarin ve çilektir.
Bunların yanı sıra alerjiye niye olan öbür meyveler kivi, kavun, ananas, karpuz, üzüm, avokado ve mangodur.
Sebzelerle ilgili olarak, en alerjik olanlar domates, havuç, lahana, marul, patlıcan yahut biber üzere sebzelerdir. Tepkiye niye olan öbür sebzeler soğan, ıspanak, kuşkonmaz ve ayrıyeten biber yahut kimyon üzere baharatlardır.
Belirtileri ve Tedavisi
En sık görülen belirtiler, kaşıntı, dudak ve lisanın şişmesi, ciltte kırmızı lekelerin yahut kurdeşenlerin ortaya çıkması, dermatit üzere lokal semptomların ortaya çıkmasıdır. Sindirim ve teneffüs sistemlerini etkileyen belirtiler de ortaya çıkabilir.
Öteki besin alerjilerinde olduğu üzere tek tesirli tedavi diyetten alerjen meyve ve zerzevatın çıkarılmasıdır.
KURU YEMİŞ, BAKLAGİLLER VE TAHILLARA ALERJİ
Tahıllar, baklagiller ve kuru yemişler kümesindeki alerjik tepkiler fazlaca yaygındır. Kuru yemişler, meyvelerle birlikte yetişkinlerde besin alerjisinin önde gelen sebebidir.
Semptomlar ve tedaviler öteki tüm besin alerjileri ile benzeridir.
Tahıllar:
Tahıllara alerjinin görülme sıklığı, yaş ve coğrafik bölgeye göre değişmekle birlikte başka besin kümelerine nazaran düşüktür. Tahıllara alerji çocuklukta yaygındır ve ekseriyetle yaşla birlikte kaybolur.
Baklagiller:
Baklagil alerjilerinin birçok soya fasulyesi, mercimek, bezelye, nohut, taze fasulye yahut lima fasulyesinin tüketilmesinden kaynaklanır.
Bu alerji daha epeyce Akdeniz diyeti uygulayan şahıslarda, Orta Doğu, Uzak Doğu ve Hindistan’da görülmektedir. Baklagil alerjileri yetişkinlikte az görülür.
Kuru yemiş:
Fıstık alerjisi en yaygın olanıdır. Birfazlaca ülkede bir halk sıhhati sorunu olarak kabul edilir. Alerjiler mevte bile yol açabilecek kadar ciddidir.
Fındık en çok alerjiye niye olan ikinci kuruyemiştir. Ayrıyeten ceviz ve badem de hayli sayıda alerjiye niye olabilir.
BESİN ALERJİLERİNDE TEŞHİS VE TEDAVİ
Kişi, rastgele bir gıdayı tüketirken tepki gösterdiğinde doktora başvurmalıdır. Bu durumlarda aile tabibi yahut çocuk tabibi hastanın semptomlarını kıymetlendirecek ve alerji düşünüyorsa alerji uzmanına yönlendirecektir.
Alerji uzmanı, hangi besin yahut besinlerin tepkisi tetiklediğini belirlemeye çalışmak için tepkinin detaylı bir klinik geçmişini toplayacaktır. Besin alerjisinden şüphelenilmesi durumunda, ebeveynlerin kuşkulu besin ile temastan kaçınmaları ve gerekli olduğu durumlarda çocuk alerji uzmanına sevk edecek olan çocuk hekimlerine müracaatları gerekir.
Her hastanın durumuna bağlı olarak, tanıyı doğrulamak yahut sorunu önlemek etmek için farklı testler yapılacaktır. Deri testleri yahut kan testleri gerekli olabilir.
Alerjilerde ana tedavi, alerjen besine büsbütün uzak durmaktır. Alerjileri önlemek için besin etiketlerini ve konut haricinde yenilen yemeklerin tam bileşimini bilmeniz pek değerlidir. İşlenmiş eserlerde biroldukca eser bulunabileceği için etiketler denetim edilmelidir.
Besin ile kaza kararı temas durumunda, bilhassa besine daha hassas olan hastalarda önemli tepkiler meydana gelebilir. Ortaya çıkan semptomların tedavi edilmesi gerekir. Şiddetli alerjilerde, tüketilen besin ölçüsü az da olsa anafilaksi (iki yahut daha fazla sistemi etkileyen şiddetli alerjik reaksiyon) meydana gelebilir ve acil tedavi gerektirir.