Alzheimer’ı doğal yaşlanmadan ayıran 8 nokta

Meltem

Global Mod
Global Mod
6 Haz 2021
1,407
0
1
Yaşlanma, kaçınılmaz olarak elbette kabul edilen ve başarılı yaşlanma dediğimiz şeyin kapsamına giren bir dizi değişiklikle birlikte gelir. Lakin, bu yaşlanma belirtilerinin kimilerini, bilhassa unutkanlığı başta hafıza ve öğrenme olmak üzere biroldukça fonksiyonu etkileyen ilerleyici bir nörodejeneratif hastalık olan Alzheimer hastalığının gelişmeninin birinci belirtileriyle karıştırmak pek yaygındır.

Alzheimer hastalığı, beynin küçülmesine (atrofi) ve beyin nöronlarının ölmesine niye olan ilerleyici bir nörolojik bozukluktur. Alzheimer hastalığı, bir kişinin günlük hayatını etkileyen niyet, davranış ve toplumsal maharetlerde daima bir düşüşe niye olan demansın en yaygın sebebidir.


ALZHEİMER’I AYIRT ETMENİZE YARDIMCI OLACAK 8 NOKTA

Baş karışıklığına yer vermemek için Alzheimer belirtilerini doğal yaşlanmayla alakalı değişikliklerden net bir biçimde ayırt etmemizi sağlayan 8 temel özelliği bir ortaya getirdik:

1. Hafıza kaybı – Bir şeyi süreksiz olarak unutmak

kimi birtakım insanların isimlerini unutmak ve sonrasındasında hatırlamak alarm için bir niye değildir. Çoklukla zayıf dikkat yahut konsantrasyondan kaynaklanan anlık hafıza sıkıntılarıyla ilgili birden epey niye olabilir.

Bu eksiklikler süreksiz olabilir ve korku, gerilim yahut kimi ilaçların tesirine bağlı ortaya çıkabilir. Alzheimer hastalarında hafıza kaybı yahut amnezi en sık görülen semptomlardan biridir. Süreksiz değildir ve vakit içinde kötüleşme eğilimindedir. Alışılmış olan şey, tarihler yahut olaylar üzere yeni öğrenilen ayrıntıları unutmak ve tıpkı şeyleri tekrar yeniden istemektir.

2. Vakitte yahut yerde oryantasyon bozukluğu – Şimdiki tarihi hatırlamamak

İçinde bulunduğumuz günü bir an evvel unutmak yalnızca yaşlılık için değil, olağan bir durum için de kabul edilir. Gerilimli durumlarda, ortasında yaşadığımız günü karıştırabiliriz. Alzheimer hastalarında ise hem zamansal tıpkı vakitte mekansal oryantasyon bozukluğu vardır. Alzheimer hastaları, biroldukça tarihi, hatta ortasında yaşadıkları yahut doğdukları yıl bile unutabilir.

Ancak hem de bilinen bir yere gitmekte kuvvetlik çekerler ve birçok vakit nerede olduklarını yahut oraya nasıl gittiklerini hatırlamazlar, kaybolma riskiyle karşı karşıya kalırlar.

3. Afazi – Kelimeyi unutmak

Hepimizin başına gelmiştir, kimi vakit belli bir kelimeyi hatırlamayız ve o söz ‘dilimizin ucunda’ olur. Ekseriyetle sonrasındasında, hatta sonraki gün, terim birdenbire akla gelir. Tasa verici bir şey yok…

Afazi ise kelimeyi tam olarak unutmaktır ve birinci belirtileri irtibat ve konuşma kuvvetliğü olan Alzheimer hastalığında ortaya çıkar. Bu, sözlerin anlatımını tesirler (veya hakikat kelimeyi bulamazlar yahut epey yine ederler), sözlerin ve yazımın sıralanmasında yanılgılar meydana gelir.

4. Davranıştaki değişiklikler – Makus ruh hali

Herkes makûs bir gün geçirebilir. Günlük gerilim, günlük problemler ve telaşlar süreksiz olarak ruh halimizi değiştirebilir, sonlanabilir yahut kayıtsız hale gelebiliriz. Hatta kimi vakit rutinlerimizden birini değiştirmek zorunda kaldığımızda bile sinirleniriz.

Bu durum, Alzheimer hastalığında daha da ileri gidiyor. Anksiyete, depresyon, ajitasyon, saldırganlık, sonluluk, duygusal değişiklikler, sanrılar, halüsinasyonlar, gezinme ve hatta öbür niçinlerle açıklanamayan uyku ve iştah bozuklukları üzere ruhsal ve davranışsal değişikliklere niye olabilir.

5. Objelerin yerini unutmak – Anlık kayıp

Otomobilin anahtarlarını nereye bıraktım? Olağan. Gün ortasında biroldukca iş yapıyoruz ve kimi vakit otomatik olarak birtakım şeyleri unutabiliyoruz. Anahtarı nereye koyduğumuzu hatırlamak istediğimizde hafızamız bizi yüzüstü bırakabilir.

Lakin, konuta girdiğimizde ne yaptığımızı hatırlayabiliyor ve direkt mutfağa gittiğimizi ve işte orada, tezgahın üzerinde olduklarını fark edebiliyoruz. Alzheimer hastaları ekseriyetle objeleri kaybeder, lakin onları bulmak için adımlarını takip edemezler. Üstelik birçok vakit diğerlerini kendilerini soymakla suçlarlar zira onu orada bırakanların kendileri olduğunu hatırlamazlar.

6. Yargı eksikliği – Makus kararlar

Tecrübe eksikliği yahut dürtüsellik niçiniyle hepimiz berbat kararlar verebiliriz. Alzheimer hastaları ise ortasında bulundukları duruma nazaran olağandışı yahut uygun olmayan davranışlar, işlerini yahut mali durumlarını planlamada sorunlar ve sorun çözmede kuvvetlikler sergilerler.

Gereksiz yere para harcayabilir yahut şahsi bakıma daha az dikkat edebilirler.

7. Kayıtsızlık – Yorgunluk devirleri

Yorucu bir gün, yorgunluk ya da üzerimize düşen tüm yükümlülükler niçiniyle uykusuzluk, bizi süreksiz olarak toplumsal aktivitelere katılma isteği daha az olan insanlara dönüştürebilir.

Alzheimer hastalarına olan şey bundan fazlaca uzak değildir. Lakin Alzheimer durumunda, toplumsal yahut sportif faaliyetler yürütmek bir meydan okumadır. Hatta öbür insanlara maruz kaldıkları durumlarda geri çekilebilirler.

8. Alışılmış bakılırsavlerde zorluk – Karmaşık nazaranvlerde yardım istemek

Yaşlı şahısların, cep telefonu kullanmak yahut uzaktan kumanda ile ayar yapmak üzere alışık olmadıkları karmaşık misyonlarda yardıma muhtaçlık duymaları olağandır.

tıpkı vakitte bu durum, mesela alışveriş, para yahut banka hesaplarını kullanma, ilaç idaresi, tıbbi randevulara gitme yahut seyahat etme üzere günlük aktivitelerin performansını kıymetli ölçüde etkilediğinde, kendimizi patolojik bir durumun başlangıcında bulabiliriz.

İleri evrelerde Alzheimer, giyinme üzere daha temel bakılırsavleri de etkileyebilir.


ALZHEİMER RİSKİNİ AZALTMAK İÇİN MIND DİYETİ

Birfazlaca araştırma, yediklerimizin yaşlanan beynin düşünme ve hatırlama yeteneğini etkilediğini öne sürüyor. Araştırmacılar, yaşlandıkça demans ve beyin işlev kaybını önlemek için MIND diyetini geliştirdiler.

Alzheimer hastalığı için yaş ve genetik üzere değiştirilemeyen başka risk faktörlerinden farklı olarak; beşerler diyet, antrenman ve bilişsel eğitim üzere ömür stili seçimlerini denetim edebilir.

Belli bir diyet izlemek, Alzheimer’ın altında yatan oksidatif gerilim ve iltihaplanma üzere biyolojik sistemleri etkileyebilir.

MIND Diyeti nedir?

MIND diyeti, Akdeniz diyeti ve DASH diyet planlarının bir kombinasyonuna dayanmaktadır. Her iki diyetin de Alzheimer hastalığı için risk faktörleri olarak bilinen iki durum olan kalp hastalığı ve diyabet riskini azalttığı gösterilmiştir.

MIND diyeti, demansı önleyen bitki bazlı besinlere odaklanır. Kırmızı et, şeker, peynir, tereyağı, margarin ile paketli ve kızarmış yiyecekler MIND diyetinde sonlandırılır.

MIND diyetinde yemeniz gereken 8 yiyecek

1. Sebzeler: Bir porsiyonu lahana, ıspanak üzere yeşil yapraklı sebzeler, pişmiş sebzeler ve salatalar olmak üzere günde iki yahut daha fazla porsiyon zerzevat yenilmelidir.

2. Kuru yemiş: Her hafta beş yahut daha fazla porsiyon çeşitli kuru yemiş yenilmelidir.

3. Zeytinyağı: Ana yemeklik yağ olarak kullanılır.

4. Meyveler: Her gün en az 2-3 porsiyon meyve yenilmelidir.

5. Tam tahıllar: Günde en az üç porsiyon tam tahıl tüketilmelidir. Yulaf ezmesi, kinoa, esmer pirinç, kepekli makarna ve yüzde 100 tam buğday ekmeği üzere farklı seçenekler tercih edilmelidir.

6. Yağlı balıklar: Haftada bir kere somon, sardalye, alabalık ve uskumru üzere yağlı balıkları yenilmelidir.

7. Fasulye, mercimek ve soya fasulyesi: Haftada en az dört öğünde baklagillere yer verilmelidir.

8. Kümes hayvanları: Haftada en az iki kere yağsız tavuk yahut hindi tüketilmelidir.

MIND diyetini uygulayan şahıslarda bunama ve Alzheimer hastalığı görülme oranı daha düşük olma eğilimindedir. Gözlemsel çalışmalar, MIND diyetinin Alzheimer hastalığına yakalanma riskini yüzde 53’e kadar azaltabileceğini gösteriyor.