Anal atrezi, makatın kapalı olması

Meltem

Global Mod
Global Mod
6 Haz 2021
1,407
0
1
Anal atrezi, Makatın kapalı olması

Anal atrezi, makatın kapalı olması nedir:


Anal atrezi, makatın, anüsün büsbütün kapalı olması yahut olağan kaka yapacak açıklığın oluşmaması durumuna denir.

Nasıl farkedilir:

Makatı büsbütün kapalı olan çocukların doğum daha sonrasında kaka yapamadığı, karnı şiştiği görülür ve ekseriyetle çabucak fark edilir. kimi vakit de makatın ön kısmında cilde yahut kızlarda vajen girişine yakın ortasından kaka gelen kanal bulunabilir (fistül), bu hastalar dikkatli incelenmezse daha geç fark edilebilir.

Nasıl oluşur, niçinleri nelerdir:

Gebeliğin birinci haftalarında barsağın en uç kısmı ve idrar kanalı ortak bir boşluğa (kloaka) açılır, kızlarda vajen de buraya açılır. Gebeliğin 7. Haftasında bu boşluk erkeklerde idrar kanalı ve anüs, kızlarda idrar kanalı, vajen ve anüs oluşturacak biçimde bölünerek beden dışına açılır. Fakat çocuklarda 1/5000 çoğunlukla olağan anüs açıklığı oluşmaz ve ince bir kanalla cilde, idrar yollarına yahut kızlarda vajen girişine yahut ortak bir kanala açılır. Hastalığın niye oluştuğu kesin olarak muhakkak değildir, yalnızca kimi hastalarda genetik faktörler tespit edilmiştir.

Hangi tipleri vardır:

Anal atrezilerin kızlarda ve erkeklerde çeşitli sınıflandırmaları vardır. Lakin pratik olarak barsak en uç kısmının anüs olması gereken cilde olan arasına bakılırsa alçak, yüksek ve orta olarak üçe ayrılabilir. Barsak uç kısmı cilde yakın yahut buraya ince bir kanalla (fistül) açılıyorsa alçak tip anal atrezi, cilde hayli uzaksa yüksek tip atrezidenir. Orta mesafelerdekilere orta tipatrezidenir. Orta ve yüksek atrezilerin çabucak hepsinde idrar yolları ile temas (fistül) bulunur, ayrıyeten ne kadar yüksekse ek hastalık (kalp, sindirim sistemi, idrar yolları, iskelet sistemi hastalıkları) görülme sıklığı o kadar fazladır. Kızlarda ise orta atreziler vajen girişine, yüksek olanlar ise idrar yolu, vajen ve barsak son kısmı ortak bir kanalla birleşir, bu kanal cilde vajen olması gereken yere, tek bir delik olarak açılır.

Tespit edildikten daha sonra neler yapılır:

Doğum daha sonrası makatı kapalı olduğu görülen çocukta gerekli birinci teşebbüsler yapıldıktan daha sonra, atrezinin alçak yahut yüksek tip olduğuna karar verilir, akabinde ek hastalıklar araştırılır. Alçak tip atrezilerde makat bölgesi olağana yakın, düzgün gelişmiş olup, cilde açılan bir kanaldan (fitül) kaka geliyor olabilir. Yüksek tip atrezilerde ise makat bölgesi düz, uygun gelişmemiş, idrar kanalı ile fistülle temaslı olabilir, kızlarda genital bölgede tek bir açıklıktan kaka ve idrar geliyor olabilir. Bu ayrım için muayene haricinde radyolojik ve endoskopik görüntüleme biçimleri de kullanılır. Alçak atrezide doğumdan daha sonrasında erken yahut dilatasyonla takip edip geç tek seansta anal açıklık ameliyatı yapılır. Yüksek tip olanlarda ise çabucak kolostomi açılır, 3-6 ay daha sonra makat ameliyatı yapılır.

Ameliyatı nasıl yapılır:

Anal atrezi ameliyatında hedef barsağın son kısmının anüs olması gereken yere, kaka tutmayı sağlayan kasların ortasına getirilmesidir. Ameliyatın en kıymetli noktaları barsağın gereğince özgürleştirilerek, rahat bir şeklide, dar ucu aşağıda huni formundaki kasların tam ortasına, kâfi genişlikte bir makat açıklığı olacak biçimde dikilmesidir. Alçak ve yüksek tip atrezinin ameliyatında farklılıklar vardır:

Alçak tip atrezi: Alçak tip atrezide barsağın idrar yolları ile irtibatı yoktur ve barsak son kısmı cilde yakındır, kolostomi gerekmeden, tek evrede, barsak anüs noktasına getirilebilir. Anüs olması gereken yer kas uyarıcı yardımı ile belirlenir ve işaretlenir, barsak son kısmı gereğince özgürleştirilerek emilebilir dikişlerle çepeçevre dikilir. Ameliyattan iki hafta daha sonra anüs dilatasyon programına alınır, uygun olan en ince bujiden başlanarak, 12-13 numaraya kadar genişletme süreci, dilatasyon yapılır.

Yüksek tip atrezi: Yüksek ve orta tip atrezilerde ameliyat yaklaşımı şimdi birebirdir. Evvel kolostomi açılır, bu biçimdece çocuğun olağan beslenmesi, büyümesi sağlanır, ayrıyeten asıl ameliyat daha sonrası bölgenin pak kalması, güzelleşmesi sağlanır. Asıl ameliyat, barsağın makat bölgesine çekilmesi, cerrahın tercihine bakılırsa 3-6 ay daha sonra yapılır. Barsağın son kısmı sıklıkla idrar kanalı ile nadiren de mesane çıkışı ile ince bir fistülle irtibatlıdır, bu ilişki ayrılır ve dikilir. Kızlarda ise idrar kanalı, vajen ve barsak uç kısmının açıldığı ortak kanaldan barsak ayrılır, özgürleştirilerek anüs olması gereken yere çepeçevre dikilir, vajen ve idrar kanalı öne çekilerek cilde dikilir. Bu süreçler çocuk yüzükoyun yatarken makat bölgesinden yaklaşımla yapılabilir, kas uyarıcı kullanılarak kaka tutmayı sağlayan kas demetinin ortasına yerleştirilmesi sağlanır. Fakat çok yüksek tip atrezilerde barsak makat bölgesine getirilemezse, ayrıyeten karından yapılan kesi ile barsağın gereğince özgürleştirilmesi gerekebilir. Ameliyattan iki hafta daha sonra, yara güzelleşmesi tamamlanınca, hasta bir daha dilatasyon programına alınır. Ekseriyetle 3 ay daha sonra kolostomi kapatılır.

Ameliyat daha sonrası devir nasıl geçer:

Ameliyat daha sonrası alçak tip atrezilerde makat bölgesini bakımı ve pansumanı yapılır, çocuk çabucak kaka yapacağından bölgenin her kaka daha sonrası yıkanması ve antibiyotikli krem kullanılması gerekir, çoklukla problemsiz güzelleşir. Yüksek tip atrezilerde kolostomi olduğundan kaka gelmeyeceği için bakımı ve uygunlaşması daha kolaydır. İdrar kanalına fistül tamiri yapıldığı için idrar sondası iki hafta kadar tutulur, daha sonra çıkarılır. Dilatasyon programı her anal atrezi ameliyatından daha sonra gerekir, zira anüs etrafında yara uygunlaşması daha sonrası daralma görülür. Anüs kâfi genişliğe ulaşınca, yaklaşık 3 ay daha sonra, kolostomi kapatılabilir.

Komplikasyonlar nelerdir:

Ameliyat daha sonrası erken devirde makat etrafında enfeksiyon görülebilir. Anüs ve barsakta daralma görülebilir. Anüse dikilen barsak gergin olmuşsa geri kaçabilir. İdrar kanalına irtibat ayrılırken dikkatli olunmazsa idrar kanalında daralma yahut cep formunda genişlik görülebilir yahut fistül yinelayabilir. Geç devirde kabızlık, kaka kaçırma, gaz ve sıvı kaka tutamama görülebilir. Alçak tip atrezilerde kabızlık, yüksek tip atrezilerde ise kaka tutamama, kaka kaçırma daha sık görülür. Dilatasyona karşın makatta darlık besbelli olduğunda, makat kas demetinin ortasına getirilememişse ameliyatın yeniden yapılması gerekebilir.