Kolon kanseri görülme oranları son senelerda kıymetli ölçüde arttı. İlerleyen yaş, sıhhatsiz beslenme ve belirli alışkanlıklar bu kanser çeşidini tetikleyen faktörlerden bazılarıdır.
Bunlara ek olarak, büyük bir İsveç araştırması, antibiyotik kullanmasının bağırsak florası üstündeki tesirinden dolayı da riski artırabileceğini öne sürdü.
Kolorektal kanserler (kolon ve rektum) en yaygın görülen kanser tiplerinden biridir. Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran, akciğer ve göğüs kanserinden daha sonra dünya çapında üçüncü en yaygın kanserdir.
BİRÇOK RİSK FAKTÖRÜ BULUNUYOR
Birçok kanserin sebebi bilinmemekle bir arada, kanser riskini artıran, kimileri değiştirilebilir, kimileri değiştirilemez farklı faktörlerin olduğu biliniyor.
Kolon kanseri riskini artıran faktörler ise şöyle öne çıkıyor:
– İlerleyen yaş. Teşhislerinde yaş ortalaması 70’dir ve birden fazla durumda teşhis 50 yaş üzerinde temalır.
– Ülseratif kolit yahut Crohn hastalığı üzere inflamatuar bağırsak hastalıklarına sahip olmak.
– Ailenizden birisinde kolon kanseri var ise, kolon kanseri olma riski daha yüksektir. Ayrıyeten kimi kalıtsal genetik mutasyonlar da riski artırır.
– Tipik düşük lifli, yüksek yağlı Batı diyeti, bu tümörlerin gelişimi ile ilişkilendirilmiştir. Birtakım çalışmalarda kırmızı et ve ultra işlenmiş besinlerin tüketimi de risk faktörü olarak belirtilmiştir.
– Obezite ve hareketsiz hayat üslubu.
– Sigara içmek.
– Alkol tüketimi.
Bağırsak florasının da kolon kanseri gelişmeninde rol oynadığına inanılmaktadır. Aslında diyet ve obezite üzere bahsedilen kimi risk faktörlerinin bağırsak florasını bozduğu bilinmektedir.
Antibiyotiklerin de birtakım patojen bakterilerin çok büyümesini tetikleyebildiği için daha büyük bir tesiri vardır, kansere yol açabilir ve bağırsak florası istikrarını değiştirebilir.
ANTİBİYOTİKLERİN TESİRİ
Son senelerda antibiyotik tüketimi çarpıcı halde arttı. Bir araştırmaya göre 2000 ile 2015 yılları içinde bu artış yüzde 65 idi. Bilim topluluğunda uzun vakittir antibiyotiklere direnç konusunda büyük bir telaş var, bu da antibiyotikleri patojenlerle savaşmada daha az kullanışlı hale getiriyor ve dozlarda artışa niye oluyor.
Antibiyotik kullanmasının kolorektal kanser riski üstündeki tesirini tahlil etmek için bir araştırma grubu 2005-2016 devri için İsveç ulusal kayıtlarından alınan dataları kullanarak büyük bir çalışma yürütmüştür.
Kolorektal kanserli 40 bin 545 kişi ve hastalığı olmayan 202 bin 720 kişinin tahlil edildiği araştırmada, antibiyotik kullanmasının daha yüksek kolon kanseri riski ile alakalı olduğu görüldü.
Ayrıyeten, kanserin spesifik pozisyonuna ve cinsiyete nazaran riskin farklı olup olmadığını belirlemek için alt tahliller yaptılar:
– Antibiyotiklerin, orta ya da çok yüksek kullanım ile temaslı kanser proksimal kolon (birinci kısım ve kolonun orta kısmında yer alan) olarak kayıtlara geçti.
– Antibiyotik kullanması ile distal kolon kanseri (kolonun sonunda) içinde bir ilişki gözlenmedi.
– Rektum kanserinde erkeklerde antibiyotik alan ve almayanlar içinde fark bulunmazken, bayanlarda antibiyotik kullananlarda biraz daha yüksek kanser riski görüldü.
Antibiyotik kullanması ile proksimal kolon kanseri riski içindeki bağ, 50 yaşından küçüklere kıyasla teşhis anında 50 yaş ve üstündeki şahıslarda daha netti.
Müelliflere göre, bu çalışma ile kolon kanserinde bağırsak mikrobiyotasının rolünün çok değerli olduğu açıkça görülüyor.
SAĞLIKLI BİR BAĞIRSK FLORASI İÇİN İPUÇLARI
Bağırsak florasını derinlemesine ve gerçek bir biçimde bilmenin, tıbbın tüm disiplinlerinin ilgi odağı olduğunu lisana getiren Diyetisyen Serkan Sıtkı Şahin, sağlıklı bir bağırsak florası için yapılması gerekenleri anlattı:
Birinci Adım Kıymetini Anlamak
Birinci adım, bağırsak florasının hayatımızdaki ehemmiyetini bilmektir. Beşerler yetişkin bağırsak florasını üç yaşında yahut sütten kesildikten daha sonra elde ederler. daha sonra o florayı oluşturmak için gereksinim duyduğumuz bakterilerin büyük bir kısmının geldiği ortamla temasa geçmeye başlarsınız. Bağırsak tüpü lenfositler ve tüm bağışıklık sistemi ile çevrilidir ve bağırsak florası yedikleriniz, dış dünya ve bağışıklığınız içinde aracıdır.
Ülkü şartlarda epeyce çeşitli bir bağırsak florasına sahip olmak, bedenimizin sağlıklı olması için epeyce kıymetlidir. Bakteriler ile bağırsağın çabucak altındaki bağışıklık hücreleri içinde var olan bağlantı gereklidir. Tüm bu bakterilere sahip olduğumuzda, bağırsaktan geçerek lenfositlere gidecek ve orada bağışıklık hücreleriyle bağlantı kurarak onlara ne yapacaklarını söyleyen bir dizi metabolit, molekül üretmek için bağırsak florasını neyle beslediğimiz kıymetlidir.
Lif Tüketimi Büyük Kıymet Taşıyor
Bağırsak florasının bakımında birinci adım, bağırsağımızın mukozasının yeterli durumda olmasını sağlamaktır. Bunu lif alarak başarıyoruz. Bakteriler, lenfositler ve bağırsaklar içinde, bağırsak içeriğinin kana sızmasını önleyen bir mukoza bulunur.
Bakterilere, kâfi lifi verirseniz onu yerler ve hiç bir sorun olmaz. Onu almayı bıraktığınız an, bu bakteriler o mukus katmanını yer ve kana ulaşan antijenler ortaya çıkar, bu da lenfositleri uyararak düşük seviyede iltihaplanmaya yol açar, fakat kronikleşir. Bu, iltihaplı bağırsak hastalığı üzere rahatsızlıklara yol açar.
Bir öbür değerli adım, tıpkı bağırsak florasına sahip iki birey olmadığını ve hepimizin tıpkı yemeğe gereksinimi olmadığını anlamaktır. Artık yalnızca ne yenildiği değil, onu kimin yediği ve hangi bakterilere sahip olduğu ve bu bakteriler için ne yaptığı değerli noktalar olarak öne çıkıyor.
Yemeklerimizde en azından ana öğünlerde birinci öğün lifli olmalıdır. Kuşkonmaz, lahana, karnabahar, brokoli, Brüksel lahanası… genel olarak, lifin taze sebzelerden gelmesi daha güzeldir. Âlâ bağırsak akışı ile kabızlıktan kaçınmak kıymetlidir ve lif ayrıyeten kan şekerini denetim etmede de değerli bir rol oynar.
Lakin bağırsak florasının uzun vadeli yararını gösterebilmesi, bedeninizin genel durumunun düzgün olması ve sağlıklı bir ömür sürebilmeniz için çalışması (ciddi bir sıhhat sorunu yoksa) için yeterli bir hayat biçimi benimsemeniz gerekir. Burada temel şey her gün, her birinci öğünde lif tüketmek ve tertipli antrenman yapmak üzere sağlıklı alışkanlıklar geliştirmektir.
Evcil Hayvanlar Bağırsak Florasını Etkiliyor
Evcil hayvan sahibi olmak da olumlu ve bilhassa kırsal dünya ile temas halinde olmak. Konutta hayvan besleyen bir beşerde mikrobiyal çeşitliliğin fazlaca daha güzel olduğu ve kırsal alanlardan gelen insanlarda daha da güzel olduğu gösterilmiştir. Farklı kümeler içindeki bakteriler, temel sıhhatimizi belirleyen bir metabolit bulutu oluşturmak için bağlantı kurar. Geniş bir bakteri çeşitliliği ile daha fazla temas, şüphesiz her vakit hakikat hijyen uygulanarak, bağırsak florasının zenginliğini artıracaktır.
Bunlara ek olarak, büyük bir İsveç araştırması, antibiyotik kullanmasının bağırsak florası üstündeki tesirinden dolayı da riski artırabileceğini öne sürdü.
Kolorektal kanserler (kolon ve rektum) en yaygın görülen kanser tiplerinden biridir. Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran, akciğer ve göğüs kanserinden daha sonra dünya çapında üçüncü en yaygın kanserdir.
BİRÇOK RİSK FAKTÖRÜ BULUNUYOR
Birçok kanserin sebebi bilinmemekle bir arada, kanser riskini artıran, kimileri değiştirilebilir, kimileri değiştirilemez farklı faktörlerin olduğu biliniyor.
Kolon kanseri riskini artıran faktörler ise şöyle öne çıkıyor:
– İlerleyen yaş. Teşhislerinde yaş ortalaması 70’dir ve birden fazla durumda teşhis 50 yaş üzerinde temalır.
– Ülseratif kolit yahut Crohn hastalığı üzere inflamatuar bağırsak hastalıklarına sahip olmak.
– Ailenizden birisinde kolon kanseri var ise, kolon kanseri olma riski daha yüksektir. Ayrıyeten kimi kalıtsal genetik mutasyonlar da riski artırır.
– Tipik düşük lifli, yüksek yağlı Batı diyeti, bu tümörlerin gelişimi ile ilişkilendirilmiştir. Birtakım çalışmalarda kırmızı et ve ultra işlenmiş besinlerin tüketimi de risk faktörü olarak belirtilmiştir.
– Obezite ve hareketsiz hayat üslubu.
– Sigara içmek.
– Alkol tüketimi.
Bağırsak florasının da kolon kanseri gelişmeninde rol oynadığına inanılmaktadır. Aslında diyet ve obezite üzere bahsedilen kimi risk faktörlerinin bağırsak florasını bozduğu bilinmektedir.
Antibiyotiklerin de birtakım patojen bakterilerin çok büyümesini tetikleyebildiği için daha büyük bir tesiri vardır, kansere yol açabilir ve bağırsak florası istikrarını değiştirebilir.
ANTİBİYOTİKLERİN TESİRİ
Son senelerda antibiyotik tüketimi çarpıcı halde arttı. Bir araştırmaya göre 2000 ile 2015 yılları içinde bu artış yüzde 65 idi. Bilim topluluğunda uzun vakittir antibiyotiklere direnç konusunda büyük bir telaş var, bu da antibiyotikleri patojenlerle savaşmada daha az kullanışlı hale getiriyor ve dozlarda artışa niye oluyor.
Antibiyotik kullanmasının kolorektal kanser riski üstündeki tesirini tahlil etmek için bir araştırma grubu 2005-2016 devri için İsveç ulusal kayıtlarından alınan dataları kullanarak büyük bir çalışma yürütmüştür.
Kolorektal kanserli 40 bin 545 kişi ve hastalığı olmayan 202 bin 720 kişinin tahlil edildiği araştırmada, antibiyotik kullanmasının daha yüksek kolon kanseri riski ile alakalı olduğu görüldü.
Ayrıyeten, kanserin spesifik pozisyonuna ve cinsiyete nazaran riskin farklı olup olmadığını belirlemek için alt tahliller yaptılar:
– Antibiyotiklerin, orta ya da çok yüksek kullanım ile temaslı kanser proksimal kolon (birinci kısım ve kolonun orta kısmında yer alan) olarak kayıtlara geçti.
– Antibiyotik kullanması ile distal kolon kanseri (kolonun sonunda) içinde bir ilişki gözlenmedi.
– Rektum kanserinde erkeklerde antibiyotik alan ve almayanlar içinde fark bulunmazken, bayanlarda antibiyotik kullananlarda biraz daha yüksek kanser riski görüldü.
Antibiyotik kullanması ile proksimal kolon kanseri riski içindeki bağ, 50 yaşından küçüklere kıyasla teşhis anında 50 yaş ve üstündeki şahıslarda daha netti.
Müelliflere göre, bu çalışma ile kolon kanserinde bağırsak mikrobiyotasının rolünün çok değerli olduğu açıkça görülüyor.
SAĞLIKLI BİR BAĞIRSK FLORASI İÇİN İPUÇLARI
Bağırsak florasını derinlemesine ve gerçek bir biçimde bilmenin, tıbbın tüm disiplinlerinin ilgi odağı olduğunu lisana getiren Diyetisyen Serkan Sıtkı Şahin, sağlıklı bir bağırsak florası için yapılması gerekenleri anlattı:
Birinci Adım Kıymetini Anlamak
Birinci adım, bağırsak florasının hayatımızdaki ehemmiyetini bilmektir. Beşerler yetişkin bağırsak florasını üç yaşında yahut sütten kesildikten daha sonra elde ederler. daha sonra o florayı oluşturmak için gereksinim duyduğumuz bakterilerin büyük bir kısmının geldiği ortamla temasa geçmeye başlarsınız. Bağırsak tüpü lenfositler ve tüm bağışıklık sistemi ile çevrilidir ve bağırsak florası yedikleriniz, dış dünya ve bağışıklığınız içinde aracıdır.
Ülkü şartlarda epeyce çeşitli bir bağırsak florasına sahip olmak, bedenimizin sağlıklı olması için epeyce kıymetlidir. Bakteriler ile bağırsağın çabucak altındaki bağışıklık hücreleri içinde var olan bağlantı gereklidir. Tüm bu bakterilere sahip olduğumuzda, bağırsaktan geçerek lenfositlere gidecek ve orada bağışıklık hücreleriyle bağlantı kurarak onlara ne yapacaklarını söyleyen bir dizi metabolit, molekül üretmek için bağırsak florasını neyle beslediğimiz kıymetlidir.
Lif Tüketimi Büyük Kıymet Taşıyor
Bağırsak florasının bakımında birinci adım, bağırsağımızın mukozasının yeterli durumda olmasını sağlamaktır. Bunu lif alarak başarıyoruz. Bakteriler, lenfositler ve bağırsaklar içinde, bağırsak içeriğinin kana sızmasını önleyen bir mukoza bulunur.
Bakterilere, kâfi lifi verirseniz onu yerler ve hiç bir sorun olmaz. Onu almayı bıraktığınız an, bu bakteriler o mukus katmanını yer ve kana ulaşan antijenler ortaya çıkar, bu da lenfositleri uyararak düşük seviyede iltihaplanmaya yol açar, fakat kronikleşir. Bu, iltihaplı bağırsak hastalığı üzere rahatsızlıklara yol açar.
Bir öbür değerli adım, tıpkı bağırsak florasına sahip iki birey olmadığını ve hepimizin tıpkı yemeğe gereksinimi olmadığını anlamaktır. Artık yalnızca ne yenildiği değil, onu kimin yediği ve hangi bakterilere sahip olduğu ve bu bakteriler için ne yaptığı değerli noktalar olarak öne çıkıyor.
Yemeklerimizde en azından ana öğünlerde birinci öğün lifli olmalıdır. Kuşkonmaz, lahana, karnabahar, brokoli, Brüksel lahanası… genel olarak, lifin taze sebzelerden gelmesi daha güzeldir. Âlâ bağırsak akışı ile kabızlıktan kaçınmak kıymetlidir ve lif ayrıyeten kan şekerini denetim etmede de değerli bir rol oynar.
Lakin bağırsak florasının uzun vadeli yararını gösterebilmesi, bedeninizin genel durumunun düzgün olması ve sağlıklı bir ömür sürebilmeniz için çalışması (ciddi bir sıhhat sorunu yoksa) için yeterli bir hayat biçimi benimsemeniz gerekir. Burada temel şey her gün, her birinci öğünde lif tüketmek ve tertipli antrenman yapmak üzere sağlıklı alışkanlıklar geliştirmektir.
Evcil Hayvanlar Bağırsak Florasını Etkiliyor
Evcil hayvan sahibi olmak da olumlu ve bilhassa kırsal dünya ile temas halinde olmak. Konutta hayvan besleyen bir beşerde mikrobiyal çeşitliliğin fazlaca daha güzel olduğu ve kırsal alanlardan gelen insanlarda daha da güzel olduğu gösterilmiştir. Farklı kümeler içindeki bakteriler, temel sıhhatimizi belirleyen bir metabolit bulutu oluşturmak için bağlantı kurar. Geniş bir bakteri çeşitliliği ile daha fazla temas, şüphesiz her vakit hakikat hijyen uygulanarak, bağırsak florasının zenginliğini artıracaktır.