Kabızlık,seyrek,miktar olarak az sert ve ağrılı kaka yapma olarak tanımlanabilir.
Yenidoğan bir bebek olağanda birinci 24 saat içerisinde mekonyum ismi verilen(siyah renkli) kakasını yapar. Bu nadiren 48 saati geçer.Doğumu takiben birinci 48 saat içersinde kaka yapmayan bebeklerde anüsün açık olup olmadığı yahut dar olup olmadığı (Anal stenoz) denetim edilmelidir.Anüs kapalı ise (anal atrezi)sorun acil cerrahi teşebbüsü gerektirir.
Anüs dar ise ,analdilatasyon(anüs genişletmesi) yapılmalıdır. Anüsün açık ve kakanın 48 saati geçmesine karşın olmaması durumunda rektal tuşe (küçük parmağın anüsten rektuma sokulması) ile,muhtemel mekonyum tıkacı (sertleşmiş mekonyum)yerinden oynatılarak çocuğun kaka yapması sağlanır.
Yenidoğan bir bebek üstteki teşebbüse karşın kaka yapmıyorsa yahut siyah katran renginde bir kaka yerine az ölçüde ve açık renkli kaka yapması sindirim kanalının alt kısımlarında itici barsak haraketleri yokluğu (Hirschprung hastalığı doğumsal aganglionik megakolon ) yahut fizikî bir tıkanıklık olduğu düşünülerek bir çocuk cerrah tarafınca muayene edilmesi sağlanmalıdır.
Hirschprung hastalığı sıklıkla kalın barsağın son kısımlarında bir kısımda hudut hücrelerinin olmadığı bu kesim barsağın kakayı dışarı hakikat iten hareketinin bozukluğu ile kendini gösterir.
Bu hastalık kimi vakit daha ileri yaş kümelerindeki çocuklarda da kabızlık sebebi olarak ortaya çıkabilir. Hirschprung hastalığının tedavisi cerrahidir.Bu tedavide hudut hücreleri içermeyen kesitin rektum ile bir arada çıkarılması yahut bu bölümün rektumla bir arada devre dışı bırakılmasıdır.(Swenson yahut modifiye Duhamel ismi verilen tekniklerle).
Çocuklarda günlük kaka yapma sayısı, beslenme tipi ve yaşa göre değişirse de ;0-3 aylık çocuklarda günde 2-3 kez ,6 ay -1 yaş içinde 2,2-3 yaş üstündeki çocuklarda günde ise 1 sefer olarak tanımlanmaktadır.
Kabızlık çocuklarda çok sık görülen bir semptomdur.Çocuk ve çocuk cerrahisi doktorlarına müracat eden hastaların %10-25’ ini oluşturmaktadır.
Kabızlık erkek çocuklarda kızlara oranla daha sık görülmektedir.
Kabızlığın sebepleri;
Kabızlık sebebi hastaların %5 inde organik (bir hastalığa bağlı ),%95 inde işlevsel niçinlere bağlıdır. Kabızlığın ayırıcı teşhisinde şikayetlerin başladığı yaş epeyce kıymetlidir. Yenidoğan ve erken bebeklik periyodunda başlayan kabızlık olgularında organik niçinler ön planda düşünülmelidir.
Kabızlığın Organik niçinleri:
●Doğumsal anorektal (anüs ve onun çabucak üstündeki rektum denilen barsak kesimi) malformasyonlar (Anomaliler).Doğumsal aganglionik megakolon (Hirschprung hastalığı ;yukarıda özetlemek gerekirse anlatıldı).
●Nörolojik hastalıklar,medulla spinalisi tutan myelomeningosel(omurilik tutulumu gösteren doğumsal anomali),mental gerilik.
●Kistik fibrozis (karın içi organlardaki dış salgı yapan tüm bezleri tutarak salgı azlığına ve ötürüsı ile mekonyum yahut kakanın daha kıvamlı bulunmasına niye olan)hastalığı.
●Doğumsal yahut ondan sonrasında gelişen hipotiroidizm (Tiroid bezinin yetersiz hormon salgılaması –Barsak haraketlerini engelleyerek)kakanın dışarı atılma sürecini geçiktirir.
●İnek sütü alerjisi
●Yetersiz sıvı alımı
●Anal Fissür: Rastgele bir niçinle uygunca sertleşmiş bir kakanın anüs ağzında yaptığı yırtık (Anal fissür )fazlaca rastlanılan organik kabızlık sebebidir.Bir defa fissür oluştuğunda daha sonraki kakalar son derece ağrılı olur ve çocuk bu niçinle kakasını tutarak kabızlık oluşur. Ayrıyeten kaka yaparken fissürlü anüste oluşan çatlak sebebi ile kakanın etrafına kırmızı renkli kan bulaşır. Fissür bir kere oluşunca çocuk kaka yapma konusunda kısır döngüye girer. Ağrı sebebi ile kaka yapmaz ,kaka yapmadıkça da barsak alt kısmındaki kaka güzelce sertleşerek adeta taş halini alır.Bu üzere çocuklarda karın muayenesinde barsaktaki sertleşmiş kaka kolaylıkla hissedilebilir .Rektumdan vazelin kullanılarak parmakla kaka tahliye edilmeye çalışılır. Başarılı olmayan durumlarda ise rektal lavman yapmak zorunda kalınabilir.
Anal fissürün tedavisi, anal dilatasyon dur. yavaşça ve erken teşhis konulan olgularda bu yağlanmış (vazelinle) parmak yahut rektal bujilerle yapılır. Ağrı için pomat yahut ılık suya oturtma banyosu çocuğu rahatlatacaktır.Tüm bu süreçler çocuk cerrahisi tarafınca yönlendirmelidir.
Kabızlığın İşlevsel niçinleri:
Çocuklarda kabızlığın büyük çoğunluğu işlevseldir. Çocuk 2 yaşına yaklaşınca tuvalet eğitimi verilmelidir.
Çocuk günün belirli saatinde tuvalette tutularak yahut oturtularak kaka yapması istenilir. Çocuk rastgele bir biçimde kaka yapma istediğini belirtirse yahut hissedilir ise çabucak tuvalete gdolayılmeli ve çok müşfik davranılmalıdır. Çocuk kakasını bu türlü yaparsa kesinlikle ödüllendirilmelidir. Bıkkınlık gösterilmeden uygun sözlerle çocuk kesinlikle hergün kaka yapmak üzere tıpkı saatte tuvalete oturtulup vakit harcanmalıdır. Bu süreçler esnasında muhakkak çocuğa sinirlenmemeli ve kızılmamalıdır.
Kimi aile ortasındaki kasvetler,tartışmalar çocuğun tuvalet eğitimini engelleyeceği akıldan çıkartılmamalıdır.
Birtakım çocuklara oyun oynamak kaka yapmaktan daha cazibeli geleceği için kakası geldiği biçimde bunu tutma yolunu tercih ederler. Oyuna orta vererek kakasını yapması sağlanmalıdır.
Çocuk tuvalet eğitimini tamamlamadan imkanlar ölçüsünde kreş yahut okul öncesi eğitime başlatılması uygun olmaz.Tuvalet eğitimini tamamlamış kimi çocuklarda okuldaki kuralların uygun olmaması yahut oradaki işçinin çocuğa uygun davranmaması halinde çocuk emosyonel ezaya girerek kakasını yapmaya bilir. Bu konstipasyonun başlaması ve kronik bir hal almasına niye olabilir. Bu üzere durumlarda Fekal soiling (külotunu az miktarta kaka ile kirletmesi)gelişebilir.
bu biçimde durumlarda anne,baba,hekim ve okulun yetkilileri birlikte bu sorunun tahlilinde ortaklaşa efor göstermeleri gerekir.
Kronik konstipasyonlar çocuklarda ;sertleşmiş kakayı çıkarmak için gereğinden çok ıkınması olan çocuklarda rektum mukozası dışarı çıkabilir. Anüsten dışarı çıkan pembe –kırmızımsı renkli bir kitle kimi vakit resen içeri girer,kimi zamande aileler yahut doktorun yardımı gerekir. Rektal prolapsus denilen bu durum süreklilik kazanırsa kesinlikle çocuk cerrahının olayı değerlendirmesi gerektiği durumlarda cerrahi teşebbüsle düzeltme tarafına gidilmesi gerekir.
Aile çocuğun kâfi sıvı almadığı konusunda ve kabızlığın kimi besin değişimleri ile ilgisi konusunda hassas olmalıdır. Çocuğun beslenme hali konusundaki kuşkuları çocuk doktoru ile paylaşması ve uygun bir beslenme programı uygulanması sağlanmalıdır. Ayrıyeten tabip kakayı yumuşatıcı kimi ilaçlar önerilebilir
Yenidoğan bir bebek olağanda birinci 24 saat içerisinde mekonyum ismi verilen(siyah renkli) kakasını yapar. Bu nadiren 48 saati geçer.Doğumu takiben birinci 48 saat içersinde kaka yapmayan bebeklerde anüsün açık olup olmadığı yahut dar olup olmadığı (Anal stenoz) denetim edilmelidir.Anüs kapalı ise (anal atrezi)sorun acil cerrahi teşebbüsü gerektirir.
Anüs dar ise ,analdilatasyon(anüs genişletmesi) yapılmalıdır. Anüsün açık ve kakanın 48 saati geçmesine karşın olmaması durumunda rektal tuşe (küçük parmağın anüsten rektuma sokulması) ile,muhtemel mekonyum tıkacı (sertleşmiş mekonyum)yerinden oynatılarak çocuğun kaka yapması sağlanır.
Yenidoğan bir bebek üstteki teşebbüse karşın kaka yapmıyorsa yahut siyah katran renginde bir kaka yerine az ölçüde ve açık renkli kaka yapması sindirim kanalının alt kısımlarında itici barsak haraketleri yokluğu (Hirschprung hastalığı doğumsal aganglionik megakolon ) yahut fizikî bir tıkanıklık olduğu düşünülerek bir çocuk cerrah tarafınca muayene edilmesi sağlanmalıdır.
Hirschprung hastalığı sıklıkla kalın barsağın son kısımlarında bir kısımda hudut hücrelerinin olmadığı bu kesim barsağın kakayı dışarı hakikat iten hareketinin bozukluğu ile kendini gösterir.
Bu hastalık kimi vakit daha ileri yaş kümelerindeki çocuklarda da kabızlık sebebi olarak ortaya çıkabilir. Hirschprung hastalığının tedavisi cerrahidir.Bu tedavide hudut hücreleri içermeyen kesitin rektum ile bir arada çıkarılması yahut bu bölümün rektumla bir arada devre dışı bırakılmasıdır.(Swenson yahut modifiye Duhamel ismi verilen tekniklerle).
Çocuklarda günlük kaka yapma sayısı, beslenme tipi ve yaşa göre değişirse de ;0-3 aylık çocuklarda günde 2-3 kez ,6 ay -1 yaş içinde 2,2-3 yaş üstündeki çocuklarda günde ise 1 sefer olarak tanımlanmaktadır.
Kabızlık çocuklarda çok sık görülen bir semptomdur.Çocuk ve çocuk cerrahisi doktorlarına müracat eden hastaların %10-25’ ini oluşturmaktadır.
Kabızlık erkek çocuklarda kızlara oranla daha sık görülmektedir.
Kabızlığın sebepleri;
Kabızlık sebebi hastaların %5 inde organik (bir hastalığa bağlı ),%95 inde işlevsel niçinlere bağlıdır. Kabızlığın ayırıcı teşhisinde şikayetlerin başladığı yaş epeyce kıymetlidir. Yenidoğan ve erken bebeklik periyodunda başlayan kabızlık olgularında organik niçinler ön planda düşünülmelidir.
Kabızlığın Organik niçinleri:
●Doğumsal anorektal (anüs ve onun çabucak üstündeki rektum denilen barsak kesimi) malformasyonlar (Anomaliler).Doğumsal aganglionik megakolon (Hirschprung hastalığı ;yukarıda özetlemek gerekirse anlatıldı).
●Nörolojik hastalıklar,medulla spinalisi tutan myelomeningosel(omurilik tutulumu gösteren doğumsal anomali),mental gerilik.
●Kistik fibrozis (karın içi organlardaki dış salgı yapan tüm bezleri tutarak salgı azlığına ve ötürüsı ile mekonyum yahut kakanın daha kıvamlı bulunmasına niye olan)hastalığı.
●Doğumsal yahut ondan sonrasında gelişen hipotiroidizm (Tiroid bezinin yetersiz hormon salgılaması –Barsak haraketlerini engelleyerek)kakanın dışarı atılma sürecini geçiktirir.
●İnek sütü alerjisi
●Yetersiz sıvı alımı
●Anal Fissür: Rastgele bir niçinle uygunca sertleşmiş bir kakanın anüs ağzında yaptığı yırtık (Anal fissür )fazlaca rastlanılan organik kabızlık sebebidir.Bir defa fissür oluştuğunda daha sonraki kakalar son derece ağrılı olur ve çocuk bu niçinle kakasını tutarak kabızlık oluşur. Ayrıyeten kaka yaparken fissürlü anüste oluşan çatlak sebebi ile kakanın etrafına kırmızı renkli kan bulaşır. Fissür bir kere oluşunca çocuk kaka yapma konusunda kısır döngüye girer. Ağrı sebebi ile kaka yapmaz ,kaka yapmadıkça da barsak alt kısmındaki kaka güzelce sertleşerek adeta taş halini alır.Bu üzere çocuklarda karın muayenesinde barsaktaki sertleşmiş kaka kolaylıkla hissedilebilir .Rektumdan vazelin kullanılarak parmakla kaka tahliye edilmeye çalışılır. Başarılı olmayan durumlarda ise rektal lavman yapmak zorunda kalınabilir.
Anal fissürün tedavisi, anal dilatasyon dur. yavaşça ve erken teşhis konulan olgularda bu yağlanmış (vazelinle) parmak yahut rektal bujilerle yapılır. Ağrı için pomat yahut ılık suya oturtma banyosu çocuğu rahatlatacaktır.Tüm bu süreçler çocuk cerrahisi tarafınca yönlendirmelidir.
Kabızlığın İşlevsel niçinleri:
Çocuklarda kabızlığın büyük çoğunluğu işlevseldir. Çocuk 2 yaşına yaklaşınca tuvalet eğitimi verilmelidir.
Çocuk günün belirli saatinde tuvalette tutularak yahut oturtularak kaka yapması istenilir. Çocuk rastgele bir biçimde kaka yapma istediğini belirtirse yahut hissedilir ise çabucak tuvalete gdolayılmeli ve çok müşfik davranılmalıdır. Çocuk kakasını bu türlü yaparsa kesinlikle ödüllendirilmelidir. Bıkkınlık gösterilmeden uygun sözlerle çocuk kesinlikle hergün kaka yapmak üzere tıpkı saatte tuvalete oturtulup vakit harcanmalıdır. Bu süreçler esnasında muhakkak çocuğa sinirlenmemeli ve kızılmamalıdır.
Kimi aile ortasındaki kasvetler,tartışmalar çocuğun tuvalet eğitimini engelleyeceği akıldan çıkartılmamalıdır.
Birtakım çocuklara oyun oynamak kaka yapmaktan daha cazibeli geleceği için kakası geldiği biçimde bunu tutma yolunu tercih ederler. Oyuna orta vererek kakasını yapması sağlanmalıdır.
Çocuk tuvalet eğitimini tamamlamadan imkanlar ölçüsünde kreş yahut okul öncesi eğitime başlatılması uygun olmaz.Tuvalet eğitimini tamamlamış kimi çocuklarda okuldaki kuralların uygun olmaması yahut oradaki işçinin çocuğa uygun davranmaması halinde çocuk emosyonel ezaya girerek kakasını yapmaya bilir. Bu konstipasyonun başlaması ve kronik bir hal almasına niye olabilir. Bu üzere durumlarda Fekal soiling (külotunu az miktarta kaka ile kirletmesi)gelişebilir.
bu biçimde durumlarda anne,baba,hekim ve okulun yetkilileri birlikte bu sorunun tahlilinde ortaklaşa efor göstermeleri gerekir.
Kronik konstipasyonlar çocuklarda ;sertleşmiş kakayı çıkarmak için gereğinden çok ıkınması olan çocuklarda rektum mukozası dışarı çıkabilir. Anüsten dışarı çıkan pembe –kırmızımsı renkli bir kitle kimi vakit resen içeri girer,kimi zamande aileler yahut doktorun yardımı gerekir. Rektal prolapsus denilen bu durum süreklilik kazanırsa kesinlikle çocuk cerrahının olayı değerlendirmesi gerektiği durumlarda cerrahi teşebbüsle düzeltme tarafına gidilmesi gerekir.
Aile çocuğun kâfi sıvı almadığı konusunda ve kabızlığın kimi besin değişimleri ile ilgisi konusunda hassas olmalıdır. Çocuğun beslenme hali konusundaki kuşkuları çocuk doktoru ile paylaşması ve uygun bir beslenme programı uygulanması sağlanmalıdır. Ayrıyeten tabip kakayı yumuşatıcı kimi ilaçlar önerilebilir