Çocuklarda kasık bölgesi hastalıkları

Meltem

Global Mod
Global Mod
6 Haz 2021
1,407
0
1
Kasık Fıtığı (İnguinal Herni)

Çocuk cerrahisinde en sık karşılaşılan meselelerin başında kasık fıtıkları gelir. Çocuklarda kasık fıtığı görülme sıklığı %1-4 içindedır. En sık 0-2 yaş kümesinde görülmekle birlikte her yaşta ortaya çıkabilir. Prematürelerde bu oran %30- 40’lar civarına tırmanır. Çocukluk çağı fıtıklarının%60-65’i sağ tarafta, %25-30’u sol tarafta, %10-15’i ise çift taraflı görülür. İkiz çocuklardan birisinde, kardeşlerde ve/veya aile bireylerinde fıtık hikayesi var ise çocukta kasık fıtığı görülme oranı artar (%12).

Çocuklardaki kasık fıtıkları ile erişkinlerde karşılaşılan kasık fıtıklarının oluşma düzeneği birbirinden farklıdır. Çocuklarda görülen kasık fıtıkları, “procesus vaginalis” ismi verilen karın içerisinden kasığa kadar uzanan periton (karın zarı) cebinin açık kalması yahut zayıf kapanması daha sonrası rastgele niçinle açılarak karın içerisinde yer alan yapıların (bağırsaklar, kızlarda yumurtalık ve tüpler gibi) kasık içerisine girmesiyle oluşur. Buna “indirekt herni” ismi verilir. Erişkinlerde görülen direkt herni ise çocukluk çağında fazlaca nadir olup ekseriyetle ergen çağlarda sportif aktiviteler, ağır kaldırma üzere zorlanmalar daha sonrasında ortaya çıkabilir.

Çocukluk çağı fıtıklarında en değerli komplikasyon boğulma (inkarserasyon, strangülasyon) olarak tabir edilen, fıtık kesesi içine giren karın içi yapıların burada sıkışarak sirkülasyonunun (kan akımının) bozulması kararında nekroz gelişmesi ve kayıplarıdır. Fıtık boğulması vaktinde tanınmaz ve acil olarak tedavi edilmezse fıtık kesesi ortasındaki yapı bağırsak ise bu yapının nekroz daha sonrası delinmesine, kızlarda kese içerisinde yer alan yumurtalığın kaybına kadar giden meselelere yol açabilir. Erkek çocuklarda fıtık boğulması dolaylı olarak tıpkı taraftaki testisi de etkileyerek testiste de dilek edilmeyen ikincil tesirlere ve hatta testis kaybına kadar ilerleyen ek sorunlara de yok açabilir. Fıtık boğulması en sık 1 yaş altı hastalarda görülür (%10-12); geç kalınması halinde bu komplikasyona bağlı mevt oranı %4 üzere yüksek orandadır. halbuki fıtık bu komplikasyonun gelişmesine imkan vermeden elektif şartlarda cerrahi olarak tedavi edildiği durumda mevt oranı sıfırdır.

Çocuklarda kasık fıtığının birinci belirtisi bilhassa ağlama ıkınma sırasında kasık bölgesinde beliren şişkinliktir. Bu yakınma doğumdan itibaren (özellikle prematürelerde) olabileceği üzere ondan sonrasındaları da ortaya çıkabilir. Şişkinlik karın içi organlarının (genellikle ince bağırsaklar, kalın bağırsak, omentum, apendiks, kızlarda yumurtalıklar) fıtık kesesi içine girmesi kararı oluşur. Şişlik daima değildir. Fıtık kesesi içerisine giren organların karın içerisine dönmesi ile kaybolur, ıkınırken ya da ağlarken tekrar barizleşir. Fıtığın şişmesi ağrılı bir durum değildir. Yani fıtık olağanda ağrı yapmaz. Fakat, fıtık boğulması olarak tabir edilen durum son derece ağrılıdır; zira fıtık kesesi içerisine giren yapılarda dolanım bozukluğu ortaya çıkmıştır. Fıtığın boğulması halinde şişliğin üzeri kızarır, ödemlenir (portakal kabuğu üzere görünüm alır). Çocuk sok huzursuzdur, ağlar ve hatta kusar. Bu durumda hemen uygun tedavi uygulanmalı, tecrübeli bir çocuk cerrahı tarafınca fıtık redükte edilmeye çalışılmalıdır. Başarısız olunduğu durumda organ kaybını önlemek gayesi ile acil cerrahi teşebbüs gerekir. kimi vakit fıtık birinci vakit içinderda boğulma ile kendisini aşikâr edebilir; bu iddia edilebileceği üzere aile için son derece travmatik bir müracaat süreci sebebi olabilir.

Üstte özetlenmeye çalışılan niçinlerden ötürü, çocuklarda kasık fıtıkları teşhis konduktan daha sonra mümkün olan en kısa müddet içerisinde (acil değil) ameliyat edilmelidir. Bu tip ameliyatlar planlı ve günübirlik olarak gerçekleştirilmektedir. Öteki bir deyişle, hasta planlı olarak hastaneye davet edilmekte, ameliyat daha sonrasında ise 2-3 saat nezaret altında kaldıktan daha sonra yine konutuna geri dönmektedir. bu biçimdelikle çocuk kendi ortamından fazla uzaklaşmadan, hastane ortamından mümkün olan en kısa müddette uzaklaşarak günlük aktivitesine geri dönmektedir. Ameliyat daha sonrasında çabucak her hasta en kısa müddette ayağa kalkar ve şaşırtan bir süratle günlük hayatına geri döner.