Carly Casella
Hollanda’da 2 bini aşkın yetişkinle sürdürülen dokuz yıllık bir araştırma, çocukluk çağında maruz kalınan makûs muamelenin, ömrün ilerleyen devirlerinde daha düşük kaliteli ilgiler kurulmasıyla ilişkili olduğunu ortaya koyuyor. Daha evvel yapılan araştırmalar, çocukluk çağında maruz kalınan makûs muamele ya da ihmallerin yetişkinlik devrinde inanç hissinden mahrum münasebet modellerine niye olabileceğini açığa çıkarmıştı; buna rağmen, kelam konusu yeni araştırma daha da ileri gidiyor ve bu tip meselelerin evvela çocukluk çağı travmalarıyla ilişkisi olan şiddetli depresyondan kaynaklandığını gösteriyor.
Büyük bir küme insan neredeyse on yıldan beridir müşahede altında. Araştırmacılar, araştırmanın birinci, ikinci, dördüncü ve altıncı senelerında, iştirakçileri depresyon ve anksiyete bağlamında değerlendirmeden geçirdi. Dördüncü yılda, çocukluk çağında maruz kalınan makûs muamelelerin varlığı da ele alındı. Dokuzuncu yılda, iştirakçilerin münasebetlerinin kalitesiyle birlikte bağlanma şekillerini değerlendirdiler.
DÖRTTE ÜÇÜ DEPRESYON VE ANKSİYETE SAHİBİ
İştirakçi kümesinin dörtte üçünden biraz fazlası, [çocukluk devrinden kalan] depresyon ya da anksiyete hikayeleri aktardı. Daha eski bulgularda görüldüğü üzere, araştırmacılar makus muameleye maruz kalan iştirakçilerin da daha şiddetli depresyon ve tasa bozukluğu sorunu yaşadıklarını gördüler.
Kelam konusu şahıslar bunun yanı sıra (düşük bağımsızlık hissi ve çok yakınlık seviyeleriyle örneklenen) ‘kaygılı bağlanma’ ve (yüksek seviyede bağımsızlık ve yakınlıktan rahatsızlık duymakla örneklenen) ‘kaçıngan bağlanma’ da dahil olmak üzere, daha düşük kaliteye sahip alakalar ve daha yüksek seviyede itimattan mahrum bir bağlılık duygusu yaşadıklarını bildirdiler.
Araştırmacılar, bütün bu etkenlerin birbirleriyle ne tıp bir kontağı olabileceğini bulmak için çeşitli yollar denediler. Cinsiyet, yaş ve eğitim seviyesini denetim ederken, berbat muamele ile kalitesiz samimi ilgiler içindeki irtibatın ‘güvensiz bağlanma’ ve depresyon şiddeti yoluyla “tam manasıyla aracılık ettiğini” keşfettiler.
Araştırmacılar, bir etkenin başkasına nasıl niye olduğu anlamak için altı farklı yolu modellediler ve elde ettikleri bulgular, bu çeşit itimat hissinden mahrum bir bağlılığın gelişebileceği iki farklı yolu ortaya çıkardı. En kuvvetli yol, çocukluk çağında maruz kalınan makus muameleyi git gide artan depresyon şiddetine, telaşlı bağlanma ve nihayetinde daha düşük kalitedeki bağlara bağlıyordu.
ÇOCUKLUKTA YAŞANANLAR TÜM HAYATI ETKİLİYOR
Müellifler, “Bu yol, çocukluk çağında berbat muameleye maruz kaldığını lisana getiren kimi insanların keyifsiz bir ruh hali ve başka depresif belirtileri geliştirebileceğini, daha bağımlı ve inançsız bir hale gelebileceğini, daha fazla ‘ilgi meraklısı’ olarak algılanabileceğini, münasebetlerinde daha hayli sorun yaşayabileceğini ve bunun da ilerleyen süreçte bağlarının kalitesini olumsuz istikamette etkileyebileceğini gösteriyor” diye not ediyorlar.
İkinci yol da [maruz kalınan] makûs muameleyi depresyonla ilişkilendiriyor; ama bu sefer daha düşük kaliteye sahip bağlara yol açan etken ‘kaçıngan bağlanma’. Müellifler, kaçıngan bağlanma yaşayan eşlerin/partnerlerin içtenliği reddetme ve diğerlerine güvenmeyi ve inanmayı daha sıkıntı bulma eğilimi taşıdıkları için bu son adımın gerçekleştiğini tabir ediyorlar.
Bilhassa de her bir faktörün başkasına nasıl ve niye yol açabileceğini anlamak istiyorsak, bu yolların her ikisinin de daha ileri araştırmalarda yenidenlanması gerekecek. Bu araştırmadaki örneklem genişliği ziyadesiyle büyük olsa da, şiddetli depresyon yaşayan kimi bireyler araştırmadan ayrıldı, bu durum ise tam olarak temsili olamayacağı manasına geliyor.
Buna ek olarak, çocukluk çağında maruz kalınan makus muamele geçmişten bugüne aktarıldığı için, hatırlanan anıların yanlışsız olup olmadığını lisana getirmek güç. tıpkı vakitte, ulaşılan bulgular, çocukluk çağında yaşanan makûs muamele ya da dikkatsizliğin bir insanın çabucak sonrasındaki hayatında sıhhati ve refahı üzerinde kalıcı tesirleri olabileceğini ortaya koyan araştırmalarla büyük oranda uyumlu görünüyor.
Araştırma muharrirleri, “Ebeveynleri, öğretmenleri, pratisyen tabipleri ve genel olarak halkı, çocukluk çağında yaşanan makûs muamelenin zihin sıhhati ve samimi bağlantılar üstündeki olası yıkıcı tesirleri konusunda bilgilendirmek, daha yanlışsız teşhis konulmasını ve sorunun erken tespit edilmesini sağlayabilir” diyorlar.
Yazının yepyenisi Science Alert sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
Hollanda’da 2 bini aşkın yetişkinle sürdürülen dokuz yıllık bir araştırma, çocukluk çağında maruz kalınan makûs muamelenin, ömrün ilerleyen devirlerinde daha düşük kaliteli ilgiler kurulmasıyla ilişkili olduğunu ortaya koyuyor. Daha evvel yapılan araştırmalar, çocukluk çağında maruz kalınan makûs muamele ya da ihmallerin yetişkinlik devrinde inanç hissinden mahrum münasebet modellerine niye olabileceğini açığa çıkarmıştı; buna rağmen, kelam konusu yeni araştırma daha da ileri gidiyor ve bu tip meselelerin evvela çocukluk çağı travmalarıyla ilişkisi olan şiddetli depresyondan kaynaklandığını gösteriyor.
Büyük bir küme insan neredeyse on yıldan beridir müşahede altında. Araştırmacılar, araştırmanın birinci, ikinci, dördüncü ve altıncı senelerında, iştirakçileri depresyon ve anksiyete bağlamında değerlendirmeden geçirdi. Dördüncü yılda, çocukluk çağında maruz kalınan makûs muamelelerin varlığı da ele alındı. Dokuzuncu yılda, iştirakçilerin münasebetlerinin kalitesiyle birlikte bağlanma şekillerini değerlendirdiler.
DÖRTTE ÜÇÜ DEPRESYON VE ANKSİYETE SAHİBİ
İştirakçi kümesinin dörtte üçünden biraz fazlası, [çocukluk devrinden kalan] depresyon ya da anksiyete hikayeleri aktardı. Daha eski bulgularda görüldüğü üzere, araştırmacılar makus muameleye maruz kalan iştirakçilerin da daha şiddetli depresyon ve tasa bozukluğu sorunu yaşadıklarını gördüler.
Kelam konusu şahıslar bunun yanı sıra (düşük bağımsızlık hissi ve çok yakınlık seviyeleriyle örneklenen) ‘kaygılı bağlanma’ ve (yüksek seviyede bağımsızlık ve yakınlıktan rahatsızlık duymakla örneklenen) ‘kaçıngan bağlanma’ da dahil olmak üzere, daha düşük kaliteye sahip alakalar ve daha yüksek seviyede itimattan mahrum bir bağlılık duygusu yaşadıklarını bildirdiler.
Araştırmacılar, bütün bu etkenlerin birbirleriyle ne tıp bir kontağı olabileceğini bulmak için çeşitli yollar denediler. Cinsiyet, yaş ve eğitim seviyesini denetim ederken, berbat muamele ile kalitesiz samimi ilgiler içindeki irtibatın ‘güvensiz bağlanma’ ve depresyon şiddeti yoluyla “tam manasıyla aracılık ettiğini” keşfettiler.
Araştırmacılar, bir etkenin başkasına nasıl niye olduğu anlamak için altı farklı yolu modellediler ve elde ettikleri bulgular, bu çeşit itimat hissinden mahrum bir bağlılığın gelişebileceği iki farklı yolu ortaya çıkardı. En kuvvetli yol, çocukluk çağında maruz kalınan makus muameleyi git gide artan depresyon şiddetine, telaşlı bağlanma ve nihayetinde daha düşük kalitedeki bağlara bağlıyordu.
ÇOCUKLUKTA YAŞANANLAR TÜM HAYATI ETKİLİYOR
Müellifler, “Bu yol, çocukluk çağında berbat muameleye maruz kaldığını lisana getiren kimi insanların keyifsiz bir ruh hali ve başka depresif belirtileri geliştirebileceğini, daha bağımlı ve inançsız bir hale gelebileceğini, daha fazla ‘ilgi meraklısı’ olarak algılanabileceğini, münasebetlerinde daha hayli sorun yaşayabileceğini ve bunun da ilerleyen süreçte bağlarının kalitesini olumsuz istikamette etkileyebileceğini gösteriyor” diye not ediyorlar.
İkinci yol da [maruz kalınan] makûs muameleyi depresyonla ilişkilendiriyor; ama bu sefer daha düşük kaliteye sahip bağlara yol açan etken ‘kaçıngan bağlanma’. Müellifler, kaçıngan bağlanma yaşayan eşlerin/partnerlerin içtenliği reddetme ve diğerlerine güvenmeyi ve inanmayı daha sıkıntı bulma eğilimi taşıdıkları için bu son adımın gerçekleştiğini tabir ediyorlar.
Bilhassa de her bir faktörün başkasına nasıl ve niye yol açabileceğini anlamak istiyorsak, bu yolların her ikisinin de daha ileri araştırmalarda yenidenlanması gerekecek. Bu araştırmadaki örneklem genişliği ziyadesiyle büyük olsa da, şiddetli depresyon yaşayan kimi bireyler araştırmadan ayrıldı, bu durum ise tam olarak temsili olamayacağı manasına geliyor.
Buna ek olarak, çocukluk çağında maruz kalınan makus muamele geçmişten bugüne aktarıldığı için, hatırlanan anıların yanlışsız olup olmadığını lisana getirmek güç. tıpkı vakitte, ulaşılan bulgular, çocukluk çağında yaşanan makûs muamele ya da dikkatsizliğin bir insanın çabucak sonrasındaki hayatında sıhhati ve refahı üzerinde kalıcı tesirleri olabileceğini ortaya koyan araştırmalarla büyük oranda uyumlu görünüyor.
Araştırma muharrirleri, “Ebeveynleri, öğretmenleri, pratisyen tabipleri ve genel olarak halkı, çocukluk çağında yaşanan makûs muamelenin zihin sıhhati ve samimi bağlantılar üstündeki olası yıkıcı tesirleri konusunda bilgilendirmek, daha yanlışsız teşhis konulmasını ve sorunun erken tespit edilmesini sağlayabilir” diyorlar.
Yazının yepyenisi Science Alert sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)