Baş dönmesi, bir bireye etrafındaki objelerin yahut kendi bedeninin belli bir tarafta hareket ediyor yahut dönüyormuş üzere görünmesi durumudur. Lakin birçok vakit kişi, kendisinin ve etrafındaki her şeyin hangi istikamette hareket ettiğini kesin olarak söyleyemez. Kişi yalnızca etrafındaki boşluğun kararsızlığını, başını geri atma hissini, bacakların ve bedenin bir tarafta (daha sık olarak üst doğru) hareketini ve başın içeri girdiğini hisseder.
Baş dönmesi, bedenin uzaydaki pozisyonu (kinestetik) ve istikrar hissinden (vestibüler) sorumlu olan görme organlarının ve merkezi hudut sisteminin çalışmasında bir tutarsızlık olduğunda ortaya çıkar.
BİRİNCİ YARDIM BÜYÜK EHEMMİYET TAŞIYOR
Baş dönmesi tedavisi hastanın şikayetlerine ve baş dönmesi semptomlarının tipik tedavisine bağlıdır. Baş dönmesi sırasında birinci yardım fazlaca değerlidir. Baş dönmesi durumunda, hasta başı, boynu ve omuzları bir yastık üzerine gelecek biçimde sırt üstü yatırılmalıdır. Başın yana çevrilmesi önlenmeli, pencereler açılmalı, odayı havalandırmalı, kişinin alnına soğuk bir bandaj koyulmalıdır. Tansiyon ve beden sıcaklığı ölçüldükten daha sonra, kalp atış suratı dakikada 100’den çok yahut sistemsiz bir kalp atışı var ise ve ayrıyeten baş dönmesine bulantı ve yinelanan (3 kereden fazla) kusma eşlik ederse, ambulans çağırmalıdır.
EĞİLME SIRASINDA BAŞ DÖNMESİNİN niçinLERİ
Her türlü baş dönmesinin ortaya çıkmasından sorumlu olan çeşitli niçinler vardır. Anksiyete, depresyon ve panik ataklar tarafınca tetiklenebilirler. birebir vakitte, birçok baş dönmesinin sebebi, bilhassa eğilirken ortaya çıkıyorlarsa, önemli ve baş edilmesi kolay değildir.
İşte eğilme sırasında baş dönmesinin 10 muhtemel sebebi:
Dolanım Meseleleri
Sirkülasyon sıkıntıları var ise, beyin de dahil olmak üzere organlar kâfi oksijen alamayabilir. Bu, kişinin eğilirken baş dönmesine yol açar. Dolanım sorunlarından kaynaklanan baş dönmesi, miyokard enfarktüsü ve kalp yetmezliği üzere potansiyel olarak önemli tıbbi durumların bir işareti olabileceğinden, mümkün olduğunca erken bir tabip tarafınca denetim edilmelidir.
Hipoglisemi
Bu, eğilirken baş dönmesinin öteki bir sebebidir. Bunun sebebi, bilhassa uzun müddettir yemek yemeyen şeker hastalarında besbelli olan düşük kan şekeri düzeyleridir. Bir diyabet hastası, ilaç değişikliği niçiniyle yahut insülin aldıktan daha sonra eğilirken de baş dönmesi yaşayabilir.
Hipotansiyon
Bu, kan basıncının olağan aralığın altına düştüğü bir durumdur. Hipotansiyon durumunda, baş konumundaki rastgele bir ani değişiklik, kişinin eğilirken baş dönmesi hissetmesine niye olabilir. Hipotansiyon ekseriyetle tıbbi bir durumun belirtisi olarak kabul edilmez, lakin bilhassa ani durum değişiklikleri ile kanın beyne gereğince süratli ulaşmaması niçiniyle bir daha de kimi semptomlara niye olabilir. Hipotansiyon ile görülen ek semptomlar içinde gözlerin kararması, halsizlik, baş karışıklığı ve hatta kimi vakit şuur kaybı sayılabilir.
Dehidrasyon
Bedende sıvı eksikliği dehidrasyona niye olabilir. Bu, kişi bilhassa sıcak bir günde, uzun müddet gereğince sıvı içmediğinde olur. Ağır antrenman ve yetersiz sıvı alımı da dehidrasyona niye olabilir. İshal ve kusma nöbetleri de dehidrasyonun yaygın niçinleridir. Bedendeki sıvı eksikliği, beynin düzgün çalışmasını zorlaştırır ve eğilirken baş dönmesine yol açar.
Panik Ataklar
Panik ataklar sırasında nefes hızlanır. Bu hiperventilasyon olarak isimlendirilir ve pek yaygın olduğu bir sıhhat meselesidir. Bedendeki karbondioksit düzeyinde keskin bir düşüşe niye olur, bu da eğilirken baş dönmesine yol açar.
Anemi
Anemi, bedende kâfi kırmızı kan hücresi eksikliğinden kaynaklanan bir durumdur. Beyne giden kan akışını tesirler ve eğilirken baş dönmesine yol açar. Aneminin semptomları içinde kalıcı yorgunluk, nefes almada zorluk, kalp çarpıntısı ve soluk cilt bulunur.
İlaçların Yan Tesirleri
Yan tesir olarak baş dönmesine niye olan kimi ilaçlar vardır. Bu ilaçlar içinde sakinleştiriciler, birtakım antihipertansif ilaçlar, antidepresanlar, ağrı kesiciler, birtakım antibiyotikler ve idrar söktürücüler bulunur. Kişi, ilacın eğilirken baş dönmesine niye olduğundan şüpheleniyorsa, bir doktora danışmak her vakit en güzelidir.
Hipotiroidizm
Tiroid bezinin bedendeki çeşitli metabolik işlevler için kâfi hormon üretmemesi kararı ortaya çıkan bir durumdur. Hipotiroidizm, hipotansiyona yahut yavaş kalp atışına niye olabilir, bu da eğilirken baş dönmesine yol açar.
Östaki Disfonksiyonu
Dengeyi denetim eden kulaktır ve rastgele bir kulak sorunu, bilhassa iç kulak etkilendiğinde, eğilirken çoğunlukla baş dönmesine niye olur. Bu temel olarak enfeksiyonlar yahut faydalanmalardan kaynaklanır. İç kulak disfonksiyonunun niye olduğu en yaygın durum benign paroksismal pozisyonel vertigo (BPPV) olarak isimlendirilir. Bu durum, kulağın bir kısmından bir kalsiyum parçacığının kulağın öteki bir kısmına gitmesi ve baş dönmesine niye olması durumunda ortaya çıkar.
Meniere Hastalığı
Meniere hastalığı olan bireylerde eğilirken baş dönmesi çok yaygındır. Ayrıyeten, rahatsızlığı olan bireyde kalıcı kulak basıncı, kulak çınlaması ve işitme kaybı da olacaktır.
ONLARCA HASTALIĞIN niçinİ OLABİLİR
Yalnızca eğilirken değil, genel olarak baş dönmesi yaşanması hayatı tehdit eden hastalıklar da dahil olmak üzere onlarca hastalığın belirtisi olabilir. Bu niçinle, baş dönmesine tam olarak neyin niye olabileceğini bilmek fazlaca değerlidir.
Muhtemel ana niçinler içinde dolaşım bozuklukları, metabolik bozukluklar, kalp ve kan damarlar hastalıkları, (ateroskleroz, hipertansiyon, hipotansiyon, kalp ritmi bozuklukları, felç), hudut sistemi hastalıkları (nevroz, depresyon, migren), kulak hastalıkları, enfeksiyonlar, zehirlenme, hormonal değişiklikler (menopoz, hamilelik), göz hastalıkları (yüksek miyopi), beyin tümörü ve epilepsi bulunur.
Bu kadar çeşitli niçinleri bir uzman olmadan anlamak olağan olarak zordur. Birçok vakit, kişi hakikaten baş dönmesi olup olmadığını tam olarak anlayamaz. Baş dönmeleri ekseriyetle güzel hissetmemekle karıştırılır. Gerçek bir baş dönmesi için kriter, kişinin bedeninin yahut etrafındaki objelerin dönme hissidir. Ve şayet baş dönmesi kronik hale gelirse, bunu bir uyandırma daveti olarak kabul edebilirsiniz. Durumunuzu tahlil edin, kimi vakit hangi hastalığa işaret edebileceğini çok hakikat bir biçimde anlayabilirsiniz.
Beyin hasar gördüğünde, santral baş dönmesi gözlenir. Kişi bedeninin yahut etrafındaki objelerin dönüşünü hisseder.
İnme, çift görme ile baş dönmesi, hassasiyet bozuklukları, kol ve bacaklarda güçsüzlük ve hareketlerin uyumunda bozulma ile karakterizedir. Baş dönmesi çoklukla kalıcıdır ve birkaç gün sürer.
Baş dönmesi ile birlikte kulaktan rastgele bir akıntı var ise, işitme kaybı görülürse, iç kulak iltihabı başlamış olabilir.
Osteokondrozda (kireçlenme) baş dönmesine dengesizlik eşlik eder, hareketle artar, omurgada ağrı ve sonlu hareketlilik görülür.
Migrende baş dönmesi baş ağrısı ataklarından evvel gelir, birkaç dakikadan bir saate kadar sürebilir ve buna kulak çınlaması, mide bulantısı ve kusma eşlik eder.
Vestibüler nörit, ani şiddetli baş dönmesi, daima kusma ile karakterizedir, ayağa kalkmaya çalışırken, başı hareket ettirirken dönme hissi artar. Birçok durumda, bu semptomlar hastalıktan 2-3 gün daha sonra yavaş yavaş kaybolur. Viral enfeksiyonlar, vestibüler nöritin ana sebebi olarak kabul edilir, bu niçinle bağlı baş dönmesi ataklarına ateş, halsizlik, burun akıntısı yahut öksürük eşlik edebilir.
Antibiyotik almak da baş dönmesine niye olabilir. Bu durumda, ilacın dozunu hekiminize sorarak azaltmanız gerekir.
Uçakta, gemide, bir trende yahut otomobilde baş dönmesi meydana gelirse, bu büyük olasılıkla hareket hastalığının bir belirtisidir.
İleri yaşlarındaki insanlarda baş dönmesi, beden konumunda ani bir değişiklik, öne eğilme ve başın geriye atılmasından kaynaklanır. Yaşla birlikte nöbet sayısı artar ve bayanlarda bu sıkıntılar 2 kat daha yaygındır. Bu baş dönmesi bir dakikadan fazla sürmez ve resen sona erer.
AŞAĞIDAKİ DURUMLARDA DİKKAT EDİN
Baş dönmesine aşağıdaki belirtiler eşlik ediyorsa, mümkün olan en kısa müddette bir doktora başvurulmalıdır:
1. Yüz kaslarının felci
2. Sıcaklık artışı
3. Şiddetli baş ağrısı
4. Bacaklardaki yahut kollardaki kasların zayıflığı
5. Kusma
6. Baş dönmesi bir saatten çok sürmesi
7. Baş dönmesi atağı sırasında şuur kaybı
8. Diyabet yahut hipertansiyonu olan bir hastada şiddetli baş dönmesi
Baş dönmesi, bedenin uzaydaki pozisyonu (kinestetik) ve istikrar hissinden (vestibüler) sorumlu olan görme organlarının ve merkezi hudut sisteminin çalışmasında bir tutarsızlık olduğunda ortaya çıkar.
BİRİNCİ YARDIM BÜYÜK EHEMMİYET TAŞIYOR
Baş dönmesi tedavisi hastanın şikayetlerine ve baş dönmesi semptomlarının tipik tedavisine bağlıdır. Baş dönmesi sırasında birinci yardım fazlaca değerlidir. Baş dönmesi durumunda, hasta başı, boynu ve omuzları bir yastık üzerine gelecek biçimde sırt üstü yatırılmalıdır. Başın yana çevrilmesi önlenmeli, pencereler açılmalı, odayı havalandırmalı, kişinin alnına soğuk bir bandaj koyulmalıdır. Tansiyon ve beden sıcaklığı ölçüldükten daha sonra, kalp atış suratı dakikada 100’den çok yahut sistemsiz bir kalp atışı var ise ve ayrıyeten baş dönmesine bulantı ve yinelanan (3 kereden fazla) kusma eşlik ederse, ambulans çağırmalıdır.
EĞİLME SIRASINDA BAŞ DÖNMESİNİN niçinLERİ
Her türlü baş dönmesinin ortaya çıkmasından sorumlu olan çeşitli niçinler vardır. Anksiyete, depresyon ve panik ataklar tarafınca tetiklenebilirler. birebir vakitte, birçok baş dönmesinin sebebi, bilhassa eğilirken ortaya çıkıyorlarsa, önemli ve baş edilmesi kolay değildir.
İşte eğilme sırasında baş dönmesinin 10 muhtemel sebebi:
Dolanım Meseleleri
Sirkülasyon sıkıntıları var ise, beyin de dahil olmak üzere organlar kâfi oksijen alamayabilir. Bu, kişinin eğilirken baş dönmesine yol açar. Dolanım sorunlarından kaynaklanan baş dönmesi, miyokard enfarktüsü ve kalp yetmezliği üzere potansiyel olarak önemli tıbbi durumların bir işareti olabileceğinden, mümkün olduğunca erken bir tabip tarafınca denetim edilmelidir.
Hipoglisemi
Bu, eğilirken baş dönmesinin öteki bir sebebidir. Bunun sebebi, bilhassa uzun müddettir yemek yemeyen şeker hastalarında besbelli olan düşük kan şekeri düzeyleridir. Bir diyabet hastası, ilaç değişikliği niçiniyle yahut insülin aldıktan daha sonra eğilirken de baş dönmesi yaşayabilir.
Hipotansiyon
Bu, kan basıncının olağan aralığın altına düştüğü bir durumdur. Hipotansiyon durumunda, baş konumundaki rastgele bir ani değişiklik, kişinin eğilirken baş dönmesi hissetmesine niye olabilir. Hipotansiyon ekseriyetle tıbbi bir durumun belirtisi olarak kabul edilmez, lakin bilhassa ani durum değişiklikleri ile kanın beyne gereğince süratli ulaşmaması niçiniyle bir daha de kimi semptomlara niye olabilir. Hipotansiyon ile görülen ek semptomlar içinde gözlerin kararması, halsizlik, baş karışıklığı ve hatta kimi vakit şuur kaybı sayılabilir.
Dehidrasyon
Bedende sıvı eksikliği dehidrasyona niye olabilir. Bu, kişi bilhassa sıcak bir günde, uzun müddet gereğince sıvı içmediğinde olur. Ağır antrenman ve yetersiz sıvı alımı da dehidrasyona niye olabilir. İshal ve kusma nöbetleri de dehidrasyonun yaygın niçinleridir. Bedendeki sıvı eksikliği, beynin düzgün çalışmasını zorlaştırır ve eğilirken baş dönmesine yol açar.
Panik Ataklar
Panik ataklar sırasında nefes hızlanır. Bu hiperventilasyon olarak isimlendirilir ve pek yaygın olduğu bir sıhhat meselesidir. Bedendeki karbondioksit düzeyinde keskin bir düşüşe niye olur, bu da eğilirken baş dönmesine yol açar.
Anemi
Anemi, bedende kâfi kırmızı kan hücresi eksikliğinden kaynaklanan bir durumdur. Beyne giden kan akışını tesirler ve eğilirken baş dönmesine yol açar. Aneminin semptomları içinde kalıcı yorgunluk, nefes almada zorluk, kalp çarpıntısı ve soluk cilt bulunur.
İlaçların Yan Tesirleri
Yan tesir olarak baş dönmesine niye olan kimi ilaçlar vardır. Bu ilaçlar içinde sakinleştiriciler, birtakım antihipertansif ilaçlar, antidepresanlar, ağrı kesiciler, birtakım antibiyotikler ve idrar söktürücüler bulunur. Kişi, ilacın eğilirken baş dönmesine niye olduğundan şüpheleniyorsa, bir doktora danışmak her vakit en güzelidir.
Hipotiroidizm
Tiroid bezinin bedendeki çeşitli metabolik işlevler için kâfi hormon üretmemesi kararı ortaya çıkan bir durumdur. Hipotiroidizm, hipotansiyona yahut yavaş kalp atışına niye olabilir, bu da eğilirken baş dönmesine yol açar.
Östaki Disfonksiyonu
Dengeyi denetim eden kulaktır ve rastgele bir kulak sorunu, bilhassa iç kulak etkilendiğinde, eğilirken çoğunlukla baş dönmesine niye olur. Bu temel olarak enfeksiyonlar yahut faydalanmalardan kaynaklanır. İç kulak disfonksiyonunun niye olduğu en yaygın durum benign paroksismal pozisyonel vertigo (BPPV) olarak isimlendirilir. Bu durum, kulağın bir kısmından bir kalsiyum parçacığının kulağın öteki bir kısmına gitmesi ve baş dönmesine niye olması durumunda ortaya çıkar.
Meniere Hastalığı
Meniere hastalığı olan bireylerde eğilirken baş dönmesi çok yaygındır. Ayrıyeten, rahatsızlığı olan bireyde kalıcı kulak basıncı, kulak çınlaması ve işitme kaybı da olacaktır.
ONLARCA HASTALIĞIN niçinİ OLABİLİR
Yalnızca eğilirken değil, genel olarak baş dönmesi yaşanması hayatı tehdit eden hastalıklar da dahil olmak üzere onlarca hastalığın belirtisi olabilir. Bu niçinle, baş dönmesine tam olarak neyin niye olabileceğini bilmek fazlaca değerlidir.
Muhtemel ana niçinler içinde dolaşım bozuklukları, metabolik bozukluklar, kalp ve kan damarlar hastalıkları, (ateroskleroz, hipertansiyon, hipotansiyon, kalp ritmi bozuklukları, felç), hudut sistemi hastalıkları (nevroz, depresyon, migren), kulak hastalıkları, enfeksiyonlar, zehirlenme, hormonal değişiklikler (menopoz, hamilelik), göz hastalıkları (yüksek miyopi), beyin tümörü ve epilepsi bulunur.
Bu kadar çeşitli niçinleri bir uzman olmadan anlamak olağan olarak zordur. Birçok vakit, kişi hakikaten baş dönmesi olup olmadığını tam olarak anlayamaz. Baş dönmeleri ekseriyetle güzel hissetmemekle karıştırılır. Gerçek bir baş dönmesi için kriter, kişinin bedeninin yahut etrafındaki objelerin dönme hissidir. Ve şayet baş dönmesi kronik hale gelirse, bunu bir uyandırma daveti olarak kabul edebilirsiniz. Durumunuzu tahlil edin, kimi vakit hangi hastalığa işaret edebileceğini çok hakikat bir biçimde anlayabilirsiniz.
Beyin hasar gördüğünde, santral baş dönmesi gözlenir. Kişi bedeninin yahut etrafındaki objelerin dönüşünü hisseder.
İnme, çift görme ile baş dönmesi, hassasiyet bozuklukları, kol ve bacaklarda güçsüzlük ve hareketlerin uyumunda bozulma ile karakterizedir. Baş dönmesi çoklukla kalıcıdır ve birkaç gün sürer.
Baş dönmesi ile birlikte kulaktan rastgele bir akıntı var ise, işitme kaybı görülürse, iç kulak iltihabı başlamış olabilir.
Osteokondrozda (kireçlenme) baş dönmesine dengesizlik eşlik eder, hareketle artar, omurgada ağrı ve sonlu hareketlilik görülür.
Migrende baş dönmesi baş ağrısı ataklarından evvel gelir, birkaç dakikadan bir saate kadar sürebilir ve buna kulak çınlaması, mide bulantısı ve kusma eşlik eder.
Vestibüler nörit, ani şiddetli baş dönmesi, daima kusma ile karakterizedir, ayağa kalkmaya çalışırken, başı hareket ettirirken dönme hissi artar. Birçok durumda, bu semptomlar hastalıktan 2-3 gün daha sonra yavaş yavaş kaybolur. Viral enfeksiyonlar, vestibüler nöritin ana sebebi olarak kabul edilir, bu niçinle bağlı baş dönmesi ataklarına ateş, halsizlik, burun akıntısı yahut öksürük eşlik edebilir.
Antibiyotik almak da baş dönmesine niye olabilir. Bu durumda, ilacın dozunu hekiminize sorarak azaltmanız gerekir.
Uçakta, gemide, bir trende yahut otomobilde baş dönmesi meydana gelirse, bu büyük olasılıkla hareket hastalığının bir belirtisidir.
İleri yaşlarındaki insanlarda baş dönmesi, beden konumunda ani bir değişiklik, öne eğilme ve başın geriye atılmasından kaynaklanır. Yaşla birlikte nöbet sayısı artar ve bayanlarda bu sıkıntılar 2 kat daha yaygındır. Bu baş dönmesi bir dakikadan fazla sürmez ve resen sona erer.
AŞAĞIDAKİ DURUMLARDA DİKKAT EDİN
Baş dönmesine aşağıdaki belirtiler eşlik ediyorsa, mümkün olan en kısa müddette bir doktora başvurulmalıdır:
1. Yüz kaslarının felci
2. Sıcaklık artışı
3. Şiddetli baş ağrısı
4. Bacaklardaki yahut kollardaki kasların zayıflığı
5. Kusma
6. Baş dönmesi bir saatten çok sürmesi
7. Baş dönmesi atağı sırasında şuur kaybı
8. Diyabet yahut hipertansiyonu olan bir hastada şiddetli baş dönmesi