Elektrikli scooterlar, 2017 yılında piyasaya sürüldüklerinden bu yana kent sakinleri için kıymetli bir ulaşım aracı haline geldi. Üstelik, nüfus yoğunluğu olan kentlerde, bilhassa kısa uzaklıklar için toplu taşımaya alternatif yaratıp elektrikli olmaları sebebiyle de hava kirliliğini azaltmaya katkı sağlıyor.
Bilhassa son senelerda tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de kullanması giderek artan elektrikli scooter kimi riskleri de birlikteinde getiriyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan Turan Çift, önemli ortopedik faydalanmaların önüne geçmek için esirgeyici ekipman kullanılmasının kural olduğunu söylemiş oldu.
ÖNEMLİ faydalanmaLARIN ÖNÜNE GEÇİYOR
Bilhassa büyük kentlerde kullanım oranının artmasıyla faydalanma oranlarında da artış gözlendiğine işaret eden Doç. Dr. Hakan Turan Çift, “Elektrikli scooter kazalarında önemli artışlar gözlemlenmektedir. Bu faydalanmalar, 18-44 yaş içinde ve ekseriyetle erkeklerde daha sık olarak görülmektedir. Bunun yanında kullanım için maddelerce belirlenmiş asgarî yaş hududu olmaması da kaza açısından risk oluşturuyor.” diye konuştu.
Elektrikli scooter şoförlerinin yaş hudutları, trafik eğitimi zorunlulukları ve faydalanma riskine karşı mecburî esirgeyici ekipmanları yasal olarak tam belirlenmediği için, biroldukca şoför kollayıcı ekipman kullanmıyor. Doç. Dr. Hakan Turan Çift, bu niçinle sıradan bir ortopedik faydalanmayla sonuçlanabilecek kazaların, yüksek riskli ortopedik faydalanmalara niye olabileceği ikazında bulunarak kelamlarına şöyleki devam etti: “Scooter kazasına bağlı faydalanmaların çoğunlukla omuz, dirsek ve eller üzere üst ekstremitede, diz eklemi ön çapraz bağlarında, baş bölgesinde ya da yüz bölgesinde olduğunu görüyoruz. Lakin, kalça kırıkları ve alt ekstremitede kontüzyonlar da görülüyor. En sık kırılan kemik el bileğinde Radius kemiği olup alçı ile tedavisi mümkün olan meselelerdir. Yaralananların yüzde 80-90 civarı acilden meskene gönderilirken, yüzde 10-20 civarı ise ameliyat edilmek üzere servise yahut ağır bakıma yatırılmaktadır. Bacak üzere alt ekstremite kırıkları, kol-el üzere üst ekstremite kırıklarına göre 2 kat daha yüksek bir hastaneye yatış oranına sahip.”
“KESİN KURALLARA GEREKSİNİM VAR”
Birtakım ülkelerde, elektrikli scooter kullanmasının daha inançlı hala getirilmesi için birtakım yasal düzenlemeler getirildiğini hatırlatan Doç, Dr. Hakan Turan Çift, “Yasa düzenleyiciler, kent planlamacıları ve ticari kurumlar, isteğe bağlı mobilite pazarı olgunlaşmaya devam ederken hem şoförlerin birebir vakitte yayaların güvenliğini en üst seviyeye çıkarmaya odaklanmalıdır. Esirgeyici ekipman kullanması kesinlikle teşvik edilmeli, hatta birtakım ekipmanların (kask, bilek, dirsek ve diz müdafaaları, vb..) kullanması mecburî olmalıdır. Şoförlere hem kendi güvenlikleri tıpkı vakitte etraf güvenliği açısından birtakım yasal yaptırımlar uygulanmalıdır. Alkol alındıktan daha sonra kullanılmamalı, yolcu sayısı (yalnız 1 kişi olmalıdır), kullanılan tabanın uygunluğu (ıslak yahut engebeli yerler kullanıma uygun değildir), trafikte uyması gereken genel kurallar ile yaş aralığı, sürat hududu ve kollayıcı ekipman kullanmasının da yasa düzenleyiciler tarafınca bir an evvel belirlenmesi ehemmiyet taşıyor.”
Bilhassa son senelerda tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de kullanması giderek artan elektrikli scooter kimi riskleri de birlikteinde getiriyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Hakan Turan Çift, önemli ortopedik faydalanmaların önüne geçmek için esirgeyici ekipman kullanılmasının kural olduğunu söylemiş oldu.
ÖNEMLİ faydalanmaLARIN ÖNÜNE GEÇİYOR
Bilhassa büyük kentlerde kullanım oranının artmasıyla faydalanma oranlarında da artış gözlendiğine işaret eden Doç. Dr. Hakan Turan Çift, “Elektrikli scooter kazalarında önemli artışlar gözlemlenmektedir. Bu faydalanmalar, 18-44 yaş içinde ve ekseriyetle erkeklerde daha sık olarak görülmektedir. Bunun yanında kullanım için maddelerce belirlenmiş asgarî yaş hududu olmaması da kaza açısından risk oluşturuyor.” diye konuştu.
Elektrikli scooter şoförlerinin yaş hudutları, trafik eğitimi zorunlulukları ve faydalanma riskine karşı mecburî esirgeyici ekipmanları yasal olarak tam belirlenmediği için, biroldukca şoför kollayıcı ekipman kullanmıyor. Doç. Dr. Hakan Turan Çift, bu niçinle sıradan bir ortopedik faydalanmayla sonuçlanabilecek kazaların, yüksek riskli ortopedik faydalanmalara niye olabileceği ikazında bulunarak kelamlarına şöyleki devam etti: “Scooter kazasına bağlı faydalanmaların çoğunlukla omuz, dirsek ve eller üzere üst ekstremitede, diz eklemi ön çapraz bağlarında, baş bölgesinde ya da yüz bölgesinde olduğunu görüyoruz. Lakin, kalça kırıkları ve alt ekstremitede kontüzyonlar da görülüyor. En sık kırılan kemik el bileğinde Radius kemiği olup alçı ile tedavisi mümkün olan meselelerdir. Yaralananların yüzde 80-90 civarı acilden meskene gönderilirken, yüzde 10-20 civarı ise ameliyat edilmek üzere servise yahut ağır bakıma yatırılmaktadır. Bacak üzere alt ekstremite kırıkları, kol-el üzere üst ekstremite kırıklarına göre 2 kat daha yüksek bir hastaneye yatış oranına sahip.”
“KESİN KURALLARA GEREKSİNİM VAR”
Birtakım ülkelerde, elektrikli scooter kullanmasının daha inançlı hala getirilmesi için birtakım yasal düzenlemeler getirildiğini hatırlatan Doç, Dr. Hakan Turan Çift, “Yasa düzenleyiciler, kent planlamacıları ve ticari kurumlar, isteğe bağlı mobilite pazarı olgunlaşmaya devam ederken hem şoförlerin birebir vakitte yayaların güvenliğini en üst seviyeye çıkarmaya odaklanmalıdır. Esirgeyici ekipman kullanması kesinlikle teşvik edilmeli, hatta birtakım ekipmanların (kask, bilek, dirsek ve diz müdafaaları, vb..) kullanması mecburî olmalıdır. Şoförlere hem kendi güvenlikleri tıpkı vakitte etraf güvenliği açısından birtakım yasal yaptırımlar uygulanmalıdır. Alkol alındıktan daha sonra kullanılmamalı, yolcu sayısı (yalnız 1 kişi olmalıdır), kullanılan tabanın uygunluğu (ıslak yahut engebeli yerler kullanıma uygun değildir), trafikte uyması gereken genel kurallar ile yaş aralığı, sürat hududu ve kollayıcı ekipman kullanmasının da yasa düzenleyiciler tarafınca bir an evvel belirlenmesi ehemmiyet taşıyor.”