Gazi’ye İzmir Belediyesi’nce verilen yemek-2
Gazi, annesinin gömütünü ziyaret ettikten daha sonra, İzmir Belediyesinin kendi erdemine verdiği yemekte Ulusal Eğitim Müdürü Vasıf Çınar’ın ve de İzmir eski Müftüsü Rahmetullah Efendi’nin, “hoş geldiniz” konuşmasını yaptığını evvelki yazımda belirtmiştim.
İşgalin ve Kurtuluşun simgesi olan İzmir’de yaptığı bu konuşmanın sonunda, O, İzmir’e olan bağlılığını ortaya çıkarırken, İzmir halkı için epeyce aydın ve çalışkandır, der. O;
“Bugünkü yönetim biçimini gözü üzere bütün millet koruyacaktır. Bu milletin buna gücü olduğuna ve sonsuza kadar kuvvetli olacağına katiyetle gönülden inanmışım ve bundan dolayı geleceğe gönül rahatlığıyla bakmaktayım” der.
O’nun, İzmir’de okuduğu ‘Egemenlik Andı’na devam edelim.
Efendiler, bir millet, bir memleket için kurtuluş ve selamet ve muvaffakiyet istiyorsak bunu sadece bir şahıstan hiç bir vakit talep etmemeliyiz. Rastgele bir şahsın başarısı demek, o milletin başarısı demektir. Bir milletin başarısı demek, katiyetle bütün ulusal kuvvetlerin bir istikamette hareket etmesiyle mümkündür. Bundan dolayı bilelim ki, ulaştığımız muvaffakiyet, milletin kanılarını birleştirmesinden, birlikte hareket etmesinden ileri gelmiştir. Şayet tıpkı muvaffakiyet ve zaferleri gelecekte de taçlandırmak istiyorsak, birebir temellere uyalım ve birebir biçimde yürüyelim. Zira muvaffakiyet lakin bu türlü kazanılır.
Efendiler, bu hoş İzmir’i dördüncü keredir ziyaret ediyorum. Birinci ve ikinci gelişlerim epey telaşlı ve problemli günlerde olmuştur. Bunlar sürgüne giderken ve gelirken uğrayışlarımdır. İzmir’i üçüncü görüşümse, yiğit ordumuzun düşman ordusunu sonuna kadar yendikten, dağıttıktan ve yok ettikten daha sonra, onların peşi sıra, onlara karışarak buraya geldiğim gündür. Bir de artık gelmiş bulunuyorum. Birinci ve ikinci görüşlerimin bende yer eden izlenimini belirtmek gerekirse diyebilirim ki; bu izlenim hayli acılı, hayli buruk hislerle doludur. Bilmem, bu hisler bu biçimde ülkeyi sarıp bunaltan zorbalığın baskısından mı doğmuştu? Yoksa bu hoş ülkede yaşayan beşerler ortasında, onlbazı bazıdan hükmedercesine, burnu havada ve çalımlı dolaşan bir ekip yabancıları görmemden mi? Hele bu biçimdelerinin, ülkenin gerçek çocuklarından daha memnun, daha varlıklı olduğunu anlamamdan mı ileri gelmişti? Ama tahminen hepsi idi.
Üçüncü sefer buraya girdiğim zamanki hislerim evvelki hislerimle kıyaslanamaz bir pozisyondaydı. İzmir’i arkadaşlarımla birlikte doğudan gelen yol üzerinde, Belkahve sırtlarından seyrettiğim vakit İzmir’in hoş limanı İtilaf devletlerinin harp gemileriyle dolu, sokakları çabucak hemen düşman ayaklarıyla çiğneniyor, top, mitralyöz ve tüfek sesleri işitiliyordu. Bir gün daha sonra, İzmir’e girdik. Hala kentin güney taraflarında toplar patlıyor, zavallı beşerler, buranın uygun insanlarının düşmandan ziyan görüyorlardı. Bu defaki hislerimi anlatmak gerekirse, diyebilirim ki, hem hüzünlüydüm ve tıpkı vakitte gözlerim kanlı yaşlarla doluydu. Üzgünüm, zira düşman üç buçuk yıl boyunca yaptığı kıyım ve haksızlık ile yetinmek istemiyordu. beraberinde bir program ortasında bu hoş kentin en hoş yerlerini yakıyordu.
İzmir, alevler, dumanlar ortasındaydı. Bütün halk bu hüzünlü görüntü karşısında elbet ki hayli üzgündü. Gözlerinde yaşlar vardı. Ben bu hüzne katılamazlık edemezdim. Fakat ufak bir inceleme kararı anladım ki, halkın bu gözyaşları yangından ve yıkımdan değildi. Bu yangının, bu harabeliğin onlar için hiç bir etkisi yoktu. Tahminen onların gözlerinde kahraman ordumuzun kendilerini kurtardığını görmekten doğan sevinç yaşları vardı.
Efendiler, bu hoş beldenin Yunan ordusuna teslim edildiği günü daima birlikte hatırlayalım. Ben o gün kesilen günahsızların kanlarından ve kent halkının feryat ve figanından öbür bir şey araştırmak istiyorum.
Ahmet Gürel
Atatürk Araştırmacısı
Gazi, annesinin gömütünü ziyaret ettikten daha sonra, İzmir Belediyesinin kendi erdemine verdiği yemekte Ulusal Eğitim Müdürü Vasıf Çınar’ın ve de İzmir eski Müftüsü Rahmetullah Efendi’nin, “hoş geldiniz” konuşmasını yaptığını evvelki yazımda belirtmiştim.
İşgalin ve Kurtuluşun simgesi olan İzmir’de yaptığı bu konuşmanın sonunda, O, İzmir’e olan bağlılığını ortaya çıkarırken, İzmir halkı için epeyce aydın ve çalışkandır, der. O;
“Bugünkü yönetim biçimini gözü üzere bütün millet koruyacaktır. Bu milletin buna gücü olduğuna ve sonsuza kadar kuvvetli olacağına katiyetle gönülden inanmışım ve bundan dolayı geleceğe gönül rahatlığıyla bakmaktayım” der.
O’nun, İzmir’de okuduğu ‘Egemenlik Andı’na devam edelim.
Efendiler, bir millet, bir memleket için kurtuluş ve selamet ve muvaffakiyet istiyorsak bunu sadece bir şahıstan hiç bir vakit talep etmemeliyiz. Rastgele bir şahsın başarısı demek, o milletin başarısı demektir. Bir milletin başarısı demek, katiyetle bütün ulusal kuvvetlerin bir istikamette hareket etmesiyle mümkündür. Bundan dolayı bilelim ki, ulaştığımız muvaffakiyet, milletin kanılarını birleştirmesinden, birlikte hareket etmesinden ileri gelmiştir. Şayet tıpkı muvaffakiyet ve zaferleri gelecekte de taçlandırmak istiyorsak, birebir temellere uyalım ve birebir biçimde yürüyelim. Zira muvaffakiyet lakin bu türlü kazanılır.
Efendiler, bu hoş İzmir’i dördüncü keredir ziyaret ediyorum. Birinci ve ikinci gelişlerim epey telaşlı ve problemli günlerde olmuştur. Bunlar sürgüne giderken ve gelirken uğrayışlarımdır. İzmir’i üçüncü görüşümse, yiğit ordumuzun düşman ordusunu sonuna kadar yendikten, dağıttıktan ve yok ettikten daha sonra, onların peşi sıra, onlara karışarak buraya geldiğim gündür. Bir de artık gelmiş bulunuyorum. Birinci ve ikinci görüşlerimin bende yer eden izlenimini belirtmek gerekirse diyebilirim ki; bu izlenim hayli acılı, hayli buruk hislerle doludur. Bilmem, bu hisler bu biçimde ülkeyi sarıp bunaltan zorbalığın baskısından mı doğmuştu? Yoksa bu hoş ülkede yaşayan beşerler ortasında, onlbazı bazıdan hükmedercesine, burnu havada ve çalımlı dolaşan bir ekip yabancıları görmemden mi? Hele bu biçimdelerinin, ülkenin gerçek çocuklarından daha memnun, daha varlıklı olduğunu anlamamdan mı ileri gelmişti? Ama tahminen hepsi idi.
Üçüncü sefer buraya girdiğim zamanki hislerim evvelki hislerimle kıyaslanamaz bir pozisyondaydı. İzmir’i arkadaşlarımla birlikte doğudan gelen yol üzerinde, Belkahve sırtlarından seyrettiğim vakit İzmir’in hoş limanı İtilaf devletlerinin harp gemileriyle dolu, sokakları çabucak hemen düşman ayaklarıyla çiğneniyor, top, mitralyöz ve tüfek sesleri işitiliyordu. Bir gün daha sonra, İzmir’e girdik. Hala kentin güney taraflarında toplar patlıyor, zavallı beşerler, buranın uygun insanlarının düşmandan ziyan görüyorlardı. Bu defaki hislerimi anlatmak gerekirse, diyebilirim ki, hem hüzünlüydüm ve tıpkı vakitte gözlerim kanlı yaşlarla doluydu. Üzgünüm, zira düşman üç buçuk yıl boyunca yaptığı kıyım ve haksızlık ile yetinmek istemiyordu. beraberinde bir program ortasında bu hoş kentin en hoş yerlerini yakıyordu.
İzmir, alevler, dumanlar ortasındaydı. Bütün halk bu hüzünlü görüntü karşısında elbet ki hayli üzgündü. Gözlerinde yaşlar vardı. Ben bu hüzne katılamazlık edemezdim. Fakat ufak bir inceleme kararı anladım ki, halkın bu gözyaşları yangından ve yıkımdan değildi. Bu yangının, bu harabeliğin onlar için hiç bir etkisi yoktu. Tahminen onların gözlerinde kahraman ordumuzun kendilerini kurtardığını görmekten doğan sevinç yaşları vardı.
Efendiler, bu hoş beldenin Yunan ordusuna teslim edildiği günü daima birlikte hatırlayalım. Ben o gün kesilen günahsızların kanlarından ve kent halkının feryat ve figanından öbür bir şey araştırmak istiyorum.
Ahmet Gürel
Atatürk Araştırmacısı