HPV enfeksiyonlar Cinsel yolla bulasan hastalklar grubunda yer alan HPV enfeksiyonu, genital bolgede kondilom ad verilen sigillerin olusmasna neden olan ve bulasclg oldukca yuksek bir virus enfeksiyonudur. Virusun baz alttiplerinin enfeksiyondan yllar sonra genital bolgede kansere yol actgndan suphelenilmektedir. Gebelikte HPV enfeksiyonu bazen dogum kanaln tkayacak buyuklukte kitlelerin olusmasna neden olabilmektedir. Diger bir tehlike de dogum esnasnda bebege bulasan virusun dogmus bebegin ses tellerinde papillom ad verilen kitlelerin olusumuna neden olabilmesidir. HPV nedir? HPV (Human Papilloma Virus) genital bolgede ve mukozalarda enfeksiyon yapan ve condyloma acuminatum (kondiloma akuminatum ya da ksaca kondilom) ad verilen sigil seklinde kitlelerin olusumuna neden olan bir virustur. Cogu virus hastalgnda oldugu gibi HPV de bir kez vucuda girdiginde hucreler icinde yerlesir ve zaman zaman alevlenmelere yolacar. Bu yuzden kesin tedavisi olmayan bir hastalk olarak kabul edilir. Nasl bulasr? HPV enfeksiyonu cinsel yolla bulasan hastalklar grubunda yer alr. Ozellikle cok sayda cinsel esi olan (veya oncesinde olmus olan) bireyler ve bu bireylerin eslerinde yaygndr. Virusun bulasmas baska bir bireyin enfekte bolgesinin (penis gibi) mukozalara (agz ve vajina gibi), ya da dogal olarak nemli bolgelere (anus gibi) temasyla olur. Nasl belirti verir? HPV bulastktan sonra 2-6 aylk bir kulucka devresini takiben genital bolgede ve/veya anus etrafnda saylar ve buyuklukleri degisken kondilom (sigil) adl kitlelerin olusmasyla belirti verir. Belirtiler bireysel ozelliklerden oldukca etkilenir ve ozellikle erkeklerde enfeksiyon tumuyle belirtisiz seyredebilir. Kadnda da belirtisiz seyredebilir, ancak "belirtisiz" seyreden bu durumlarda buyutecle (kolposkopi) yaplan ayrntl incelemelerde ds genital bolge, vajina ya da servikste cok ufak capl kitleler cogu kadnda saptanr. Ozellikle kadnlarda baz durumlarda vajina-anus aras bolgeyi, anusu ya da vajinay tumuyle dolduran karnbahar gorunumlu dev kitlelere de rastlamak mumkundur. Oral (agz yoluyla) genital seks uygulamalarnda agz mukozasnda da lezyonlar ortaya ckabilir. Anne adaylarnda dev kitleler ortaya cktgnda ve dogum kanal tumuyle kapandgnda dogumun vajinal yolla gerceklesmesi mumkun olmaz. Gebelikte buyume egilimi gosteren bu dev lezyonlarn cap gebelikten sonra genellikle kendiliginden onemli oranda geriler. Kondilom lezyonlarnn gebelikte neden buyume egilimi gosterdikleri henuz belirlenememistir. Kadnlarda bazen HPV enfeksiyonunun tek belirtisi jinekolojik muayenede papsmear incelemesinde HPV enfeksiyonuna ozgu hucresel anormallikler (koilositoz) bulunmasdr. Bulastrclk ozellikleri: HPV oldukca bulasc bir virustur ve genital bolgedeki lezyonlarn mukozalar ya da genital bolgelerle (cinsel iliskide oldugu gibi) ksa sureli temas bile bulasmas icin yeterlidir. Genital bolge mukozasnn vajina yoluyla ds ortama ack olmas nedeniyle ozellikle erkekten kadna daha kolay bulasr. Gebelikte gecirilen enfeksiyonun onemi nedir? Genital bolgede kondilom (sigil) olusumuna neden olan HPV, hucrelerin icine yerleserek hucrenin genetik yapsn etkileyebilme ozelligine sahip bir virustur. HPV'nin cok sayda alt tipi vardr. Bu alt tiplerden bazlar hucrelere olan etkileriyle hucrelerin kendi kendine hzla ve kontrolsuzce cogalabilen hucrelere donusmesine neden olmaktadr. Hucrelerin kontrolsuzce cogalma ozelligi kazanmas ise hucrelerin bulundugu dokuda kanser olusumu riskini beraberinde getirmektedir. Serviks, vagina ve vulva kanserlerinin gelisiminde HPV'nin bu onkojen (kanser yapc) alttiplerinin cok onemli bir rolu oldugu dusunulmektedir. Bu etkiler uzun vadeli etkilerdir ve ancak onkojen etkiye sahip HPV alt tipleri tarafndan baslatlrlar. Gebelik acsndan HPV enfeksiyonunun onemi daha farkldr: Gebelik doneminden once varolan ya da gebelikte yeni ckan kondilom kitlelerinin asr buyumesi bazen dogum kanalnn tkanmasna neden olur ve vajinal yolla normal dogum imkansz hale gelir. Diger bir istenmeyen durum da bebegin dogum eylemi esnasnda dogum kanalndan gecerken kanaldaki HPV'yi kapmas sonucu meydana gelir. Virusun bulasmas bebeginin larinksinde (ses tellerinin bulundugu organ) papillomlar (ufak kitleler) olusmasna neden olabilir. Nasl tan konur? Genital bolgedeki kitlelerin tipik gorunumu tan koymak icin yeterlidir. Supheli durumlarda kitlelerden biopsi alnarak tan koymak gerekebilir. Genital kondilomu olan kadnlarn komple bir jinekolojik muayeneden gecmeleri ve baz HPV alt tiplerinin onkojen (kanser yapc) ozelligi nedeniyle papsmear incelemesine tabi tutulmalar uygundur. Supheli durumlarda ileri inceleme icin kolposkopi (vulva, vajina ve serviksin buyutecle incelenmesi) ve gerekli durumlarda supheli bolgelerden biopsi alnmas gerekebilir. Ayrca gunumuzde HPV'nin alttiplerini belirlemek ve etkenin HPV'nin onkojen alttipi olup olmadgn saptamak da mumkundur. Nasl tedavi edilir? HPV enfeksiyonunun tedavisinde temel prensip nuksleri en aza indirmek icin kitlelerin mumkun oldugunca temizlenmesidir. Bu amacla viruslere etkili ilaclar kullanlarak lokal (bolgesel) tedavi ve buyuk lezyonlarn koterizasyon yoluyla yaklmas seklinde tedavi uygulanr. Gebelerde kullanlan ilaclar gebe olmayanlarda kullanlan ilaclardan farkldr. Hatrda tutulmas gereken nokta tedavinin yalnzca gorunen lezyonlar ortadan kaldrmakla snrl oldugudur. HPV enfeksiyonu kronik seyreder ve kitleler ortadan tumuyle kalksa da hucrelerin icinde gizli bir sekilde yasamn surduren virusler sayesinde bulastrclk devam eder. Gebelikte buyuyen lezyonlar dogum sonrasnda belli bir sure sonra kendiliginden gerileyebileceklerinden enfeksiyonu gebelikte tedavi etmeden once dogumu beklemek de uygun olabilir. Cok buyuk kitlelerde kullanlmas gereken ilac miktarn en aza indirmek icin mumkun olan tum kitleler lazer ya da kriyoterapi (dondurma) yontemi ile mumkun oldugunca kucultulur. Genital kondilomu olan anne adaylarnn hijyenlerine dikkat etmeleri ve virus cogalmasna zemin saglayan nemli ortam yaratmamak icin genital bolgelerini kuru tutmalar onemlidir. Gebelikte HPV varlgnda nasl bir yol izlenir? HPV bebekte anomaliye yol acan bir virus degildir. Gebelikte onemi kitlenin gebelikle beraber buyume gostermesi ve baz durumlarda dogum kanaln kapatarak normal vajinal dogumu engellemesidir. Diger bir sorun da HPV enfeksiyonu oldugu bilinen ve vajinal dogum yapan anne adaylarnn bebeklerinde ses tellerinde papillom (kitle) olustugunun saptanms olmasdr. Ancak HPV enfeksiyonu olan her anne adaynn sezaryenle dogum yapmas gerektigi konusunda bilimsel olarak kantlanms bir gereklilik yoktur. Korunma HPV cinsel yolla bulasan bir hastalk oldugundan bu konuda alnan genel onlemlerin alnmas HPV enfeksiyonundan korunmada tek yoldur. Ancak HPV'nin bulastrclg o kadar yuksektir ki, supheli iliskilerde kondom kullanm bile koruyamayabilmektedir. Cinsel temas esnasnda erkek genital bolgesinin prezervatifle korunmayan ksmlarndan kadna ya da tam tersi kadndan erkege bulasma soz konusu olabilir. Bu yuzden bariz kondilom lezyonlar olanlarla iliskiye girmemek cok onemlidir.