Kendini odaya kapatma hastalığı: Hikikomori

Meltem

Global Mod
Global Mod
6 Haz 2021
1,418
0
1
Pandemiyle birlikte ömrümüze giren toplumsal izolasyonun bundan 40 yıl evvel Japonya’da ortaya çıktığını biliyor muydunuz?

Bu durum o devirlerde sokakların inançsız olduğunu düşünen ebeveynlerin dayatmasıyla başladı ve birfazlaca insanın vakit içinde kendini odasına kapatmasına ve hayatını değişen teknolojinin kollarına bırakmasıyla devam ediyor.

Koronavirüs salgınının ortaya çıkmasıyla bir arada dehşet, tasa, panik üzere hislerin toplumda görülme sıklığında artış yaşandı. Geçtiğimiz yılda bu hisleri az ya da hayli hepimiz hissetmişizdir.

Bilhassa meskeninde yaşlı ya da çocuk bulunan aileler, bilinmezlik niçiniyle daha müdafaacı davranmaya başladı. Milyonlarca kişi, salgının birinci ortaya çıktığı devirde, zarurî haller haricinde konutlarından dışarı adım atmaya korkar oldu. Zarurî olarak dışarı çıkan şahıslar de panik ve dehşetle geçirdi bu süreci.

Hal bu biçimde olunca kendimizi adeta konutlarımıza hapsetmek durumunda kaldık. Sıcacık yuvalarımız, adeta çağdaş çağ hapishanelerine dönüştü.

HİKİKOMORİ NEDİR?

Japonca bir söz olan ve ”içeri çekilme, hapsedilmiş olma” manasını taşıyan ”hikikomori” kavramı, 1980’lerin birinci senelerında Psikiyatrist Saito Tamaki tarafınca ortaya atıldı.

En az altı ay ve daha fazla müddet sokağa çıkmama hali olarak tanımlanan hikikomori, insanlardan kaçma, tek hayatı muteber hissetme, bireyin kendini toplumsal hayattan izole etmesi formunda görülüyor.


TOPLUMSAL ROL VE SORUMLULUKLARA REAKSİYON

Çağdaş çağın gittikçe artan hastalığı olan hikikomori; vakit kullanmasına, performansa dayalı sistemlere ve toplumsal roller ile sorumluluklara karşı gösterilen bir reaksiyon olarak da görülebiliyor.

Bu kişilerin toplumsal hayattan elini ayağını çekip temel gereksinimleri haricindeki tüm vakit içinderını konutunda ya da odalarında geçirdiklerini belirten uzmanlar, çok esirgeyici aile tavırları ve teknoloji bağımlılığının, hastalığı tetiklediğinin altını çiziyor.

Bilhassa teknoloji kullanması ve bağımlılığının hikikomoriy başlangıcı için tetikleyici olduğunu söyleyen uzmanlar, toplumsal etkileşimin ve aile bağlarının güçlendirilmesinin değerini vurguluyor.

Gelişen teknolojiyle birlikte sayıları dünya genelinde de günden güne artan hikikomori, daha fazlaca 15-40 yaş ortası şahıslarda gözlemleniyor.


HİKİKOMORİ’NİN niçinLERİ

Çok kollayıcı aile tavırlarının yanı sıra hastalığın temel sebebi; teknolojik olarak gelişmiş ülkelerde yaşayan ailelerin sokakların tehlikeli olduğunu düşünmesi ve çocukların konutta büyümesi istikametindeki davranışları olarak görülüyor.

Bilhassa teknoloji bağımlılığı, çocuklarda ve ergenlerde hikikomori başlangıcını tetikleyen en değerli ögelerden biri olarak öne çıkıyor. Bu niçinle çocukların internet kullanması ve müddetini dikkatli takip etmek gerekiyor.

Bayanlara oranla erkeklerde daha fazla görülen hikikomori, birtakım durumlarda, kişilik özellikleriyle de temaslı olabiliyor. Bilhassa utangaç kişilik bozukluğu ya da şizoid yapılanmanın var olduğu durumlar, hikikomoriye yatkınlığı artırıyor.


HİKİKOMORİ’NİN BELİRTİLERİ

Hikikomoriler, vakit içinderının birçoklarını dış dünyayla irtibat kurmalarını sağlayan internet erişimi olan araçlarla geçiriyor. Bilhassa Japonya’daki hikikomoriler, çizgi romanları olan mangayı okuyor. Geceleri uyanık olup gündüzleri uyuyorlar. Dışarıdan gelen güneş ışığından da rahatsızlık duyabiliyorlar.

Hikikomori, vakit baskısına ve toplumun yüklediği performans nazaranvlerine dair bir reaksiyon biçimi olarak da tanımlanıyor. Aileleriyle, konutun odasında tek başına yaşayan bu şahıslar, bir tıp asalak hayat sürüyor. Problemlerini ortaya koymak, tahlil bulmak ve harekete geçmek konusunda da sıklıkla kararsız ve isteksiz bir tavır sergiliyor.


HİKİKOMORİ MİYİM?

Pandemi sebebiyle kişi şayet kendini hiç dışarı çıkmaksızın konuta kapattıysa burada bir uygunsuzluktan kelam edilebilir. Fakat kişi, dışarıya çıkıp mecburî işlerini halledebiliyorsa, yürüyüş yaparak kendini rahatlatıp gündelik fonksiyonelliğini koruyabiliyorsa hikikomori çerçevesinde değerlendirilemiyor.

Buradaki kriter, ne hiç meskenden çıkmamak ne de büsbütün dışarıda olmak. Yani kişinin orta seviyede davranış sergilemesi oluyor.

Kişi konuttan hatta odasından hiç çıkmıyorsa, kendini yalnızca teknolojik aygıtlarla söz ediyorsa bu davranışın altında hikikomorik bir semptom yatıyor denebilir.




HİKİKOMORİ TEDAVİSİ

Pandemi sürecinde izolasyon patolojik hale geldiyse, bu noktada kişinin sokağa çıkması, toplumsallaşması, eski fonksiyonelliğine dönmesi, çalışması güç olabiliyor.

bu biçimde bir durumda, gecikmeksizin uzman yardımı alınması gerekiyor. Ayrıyeten uzun vadede semptomlar çağdaş tip depresyona dönebiliyor. Hikikomori tedavisinde erken farkındalığın kıymetine vurgu yapan uzmanlar, ruhsal yardım ve psikoterapi dayanağı alınması gerektiğini belirtiyor.

Bu süreçte, ailelerin bireylerle çatışma yerine tahlil odaklı irtibat halinde olmalısı gerekiyor. Bireylerle sağlıklı bağlantı kurulması ve toplumsal etkileşimi güçlendirecek aktivitelere ve uygulamalara yönlendirilmesi gerektiği belirtiliyor.

Bireylerin yalnız olmadığı davranışlarla hissettirilmesi ve toplumsal izolasyonunu kırması için desteklenip teşvik edilmesi gerekiyor.