‘Ketojenik diyet’ kavramı karbonhidrat oranı düşük, orta seviyede protein ve çokça yağ içeriği olan diyetler için kullanılıyor. Lakin son senelerda daha epeyce ve süratli kilo vermek isteyen yahut kilo denetiminde zorluk yaşayan bireylerin başvurduğu ‘ketojenik diyet’lerin insan sıhhati üstündeki uzun devir etkileriyse pek bilinmiyor. Uzmanlar, bu tıp diyetlerin bilhassa kronik hastalıkları olan yahut hastalık riski taşıyan şahıslarca uzun müddet yapılmamasını tavsiye ediyor.
Kardiyoloji Anabilim Kolu Öğr. Üy. Prof. Dr. Hasret Esen, ketojenik diyet yapmak isteyen kalp hastaları için ihtarlarda bulundu.
“MEYVE ZERZEVATTAN ALINAN İÇERİKLER AZALIYOR”
Protein yıkım eseri olan keton yoğunluğunun bedende artışının belirtisi olarak idrarda keton görülmesiyle diyetin ismini buradan aldığını belirten Kardiyolog Prof. Dr. Hasret Esen, “Ketojenik diyetler çeşitli hallerde uygulanabilirken ‘klasik ketojenik’ diyette güç muhtaçlığının yüzde 85-90’ı yağdan yüzde 5’i karbonhidrat ve bir daha yüzde 5-10 ortası da proteinden elde edilir. Güç ihtiyacı de yağ asitleri ve proteinden karşılanır. Ketojenik beslenmenin temeli olan düşük yahut fazlaca düşük karbonhidrat alımı niçiniyle meyve ve zerzevattan alınan vitamin, mineral ve lif içeriği azalır. Ayrıyeten kişi zerzevat ve meyvede bulunan fitokimyasallardan da yoksun kalır, bu da bağırsakta yaşayan mikrobiyotanın istikrarını bozar.” açıklamasında bulundu.
Bağırsaklardaki mikrobiyota ismi verilen bakterilerin kısa zincirli yağ asitlerinden doygunluk hissi veren hormon imalinden, kanser önleyici ve bağışıklık güçlendirici tesirleri olan unsur imaline kadar kilit düzeneklerde rol oynadığının bilindiğini söz eden Prof. Dr. Esen, kelamlarına şu biçimde devam etti: “Bunun ötesinde bağırsakta bulunan bu bakteriler gereksinimi olan ‘karbon’ molekülünü bitkisel karbonhidrattan alamazsa çabucak yakınındaki bağırsak duvarındaki katmandan alır ve bu biçimdece bağırsağı koruyan bu bariyerde hasar meydana gelip geçirgen bağırsak ismi verilen durum ortaya çıkar. Ketojenik diyetlerdeki besinlerin doymuş yağ ve kolesterolden varlıklı, kimyasal kalıntı, oksidasyon ve iltihabı artırıcı unsur içeriği ağır olmaktadır.”
YAĞDAN YOKSUL KÜTLE KAYBI
Son senelerda yapılan çalışmalarda ketojenik diyetlerin süratli kilo verdirmedeki muvaffakiyetinin daha hayli yağdan yoksul kütle kaybına bağlı olduğunu gösterdiğini belirten Prof. Dr. Hasret Esen, “Yani bireyler evvel bedendeki fazla sıvı (ödem), şeker deposu, protein ve mide-bağırsak içeriğinden kaybetmişler. Uzun devir başka diyetler ile karşılaştırıldığında kilo yahut iştah denetiminde fark olmadığı görülmüş. Hatta obez bireylerde yağ oranı düşük vegan beslenmenin iştah denetimi açısından bilhassa daha tesirli olduğu gösterilmiş durumda.” dedi.
Günümüzde hareketsizlik, kalori fazlalığı ve beslenme bozukluğu ile gelişen karaciğer yağlanması sıklığının Türkiye’de yüksek olduğuna dikkat çeken Kardiyolog Prof. Dr. Hasret Esen, şunları söylemiş oldu: “Türkiye’de erişkinlerde her 100 bireyden 30’unda karaciğer yağlanması olduğu iddia ediliyor. Yağlanmanın bir adım ilerisi olan kronik karaciğer hastalığında (hepatit) ise yüzde 43’lük oranla en sık vefat sebebi kalp kaynaklı hastalıklardır. Karaciğer yağlanması olan bireylerde de uzun periyot ketojenik diyetlerin yararı görülmüyor. Kalp damar hastalığı olan yahut kolesterol, tansiyon yüksekliği niçiniyle risk taşıyan şahısların ketojenik diyet sırasında makûs huylu kolesterol (LDL) düzeylerinin yüzde 20 oranında yükseldiği tespit edilmiştir.” dedi.
KETOJENİK DİYETLERİN EN ÖNEMLİ YAN TESİRLERİ NELER?
Esen, “Ayrıca 2018 yılında yapılan bir çalışmada, bu üslup diyetler ile kilo, kan şekeri ve kolesterol düzeyinde süratli değişkenlik yaşayan bireylerin vefat risklerinin yaklaşık 2.5 kat arttığı, kalp krizi ve inme riskinde de yüzde 40 artış olduğu bildirilmiş. Bu niçinle karaciğer yağlanması olan, kalp damar hastalığı riski olan bireylerin uzun periyot bu diyetleri yapması tavsiye edilmemektedir.” tabirlerini kullandı.
Ketojenik diyete başlamadan evvel kesinlikle tabip denetiminden geçilmesi gerektiğini vurgulayan Kardiyolog Prof. Dr. Hasret Esen, “Kanda karaciğer ve böbrek işlevi, kolesterol düzeylerine bakılmalı. Bilhassa süratli sıvı kaybını dengeleyecek kadar sıvı alımı olmaz ise bedende dehidratasyon dediğimiz susuzluk gelişir. bir daha yağ oranı yüksek beslenmeyle karaciğer enzim yükselmesi, kolesterol, trigliserid yüksekliği ve pankreas hasarı (pankreatit) görülebilir. Ürik asit düzeyi hudutta olan yahut idrar söktürücü ilaç kullanan bireylerde gut atağı gözlenebilir. Mineral kaybı ile kanda magnezyum ve sodyum düşebilir. Uzun devirde ise kemik yoğunluğunda azalma, böbrek taşı, kalp kasında bozulma ve kalp yetersizliği görülebilir.” ikazlarında bulundu.
Kardiyoloji Anabilim Kolu Öğr. Üy. Prof. Dr. Hasret Esen, ketojenik diyet yapmak isteyen kalp hastaları için ihtarlarda bulundu.
“MEYVE ZERZEVATTAN ALINAN İÇERİKLER AZALIYOR”
Protein yıkım eseri olan keton yoğunluğunun bedende artışının belirtisi olarak idrarda keton görülmesiyle diyetin ismini buradan aldığını belirten Kardiyolog Prof. Dr. Hasret Esen, “Ketojenik diyetler çeşitli hallerde uygulanabilirken ‘klasik ketojenik’ diyette güç muhtaçlığının yüzde 85-90’ı yağdan yüzde 5’i karbonhidrat ve bir daha yüzde 5-10 ortası da proteinden elde edilir. Güç ihtiyacı de yağ asitleri ve proteinden karşılanır. Ketojenik beslenmenin temeli olan düşük yahut fazlaca düşük karbonhidrat alımı niçiniyle meyve ve zerzevattan alınan vitamin, mineral ve lif içeriği azalır. Ayrıyeten kişi zerzevat ve meyvede bulunan fitokimyasallardan da yoksun kalır, bu da bağırsakta yaşayan mikrobiyotanın istikrarını bozar.” açıklamasında bulundu.
Bağırsaklardaki mikrobiyota ismi verilen bakterilerin kısa zincirli yağ asitlerinden doygunluk hissi veren hormon imalinden, kanser önleyici ve bağışıklık güçlendirici tesirleri olan unsur imaline kadar kilit düzeneklerde rol oynadığının bilindiğini söz eden Prof. Dr. Esen, kelamlarına şu biçimde devam etti: “Bunun ötesinde bağırsakta bulunan bu bakteriler gereksinimi olan ‘karbon’ molekülünü bitkisel karbonhidrattan alamazsa çabucak yakınındaki bağırsak duvarındaki katmandan alır ve bu biçimdece bağırsağı koruyan bu bariyerde hasar meydana gelip geçirgen bağırsak ismi verilen durum ortaya çıkar. Ketojenik diyetlerdeki besinlerin doymuş yağ ve kolesterolden varlıklı, kimyasal kalıntı, oksidasyon ve iltihabı artırıcı unsur içeriği ağır olmaktadır.”
YAĞDAN YOKSUL KÜTLE KAYBI
Son senelerda yapılan çalışmalarda ketojenik diyetlerin süratli kilo verdirmedeki muvaffakiyetinin daha hayli yağdan yoksul kütle kaybına bağlı olduğunu gösterdiğini belirten Prof. Dr. Hasret Esen, “Yani bireyler evvel bedendeki fazla sıvı (ödem), şeker deposu, protein ve mide-bağırsak içeriğinden kaybetmişler. Uzun devir başka diyetler ile karşılaştırıldığında kilo yahut iştah denetiminde fark olmadığı görülmüş. Hatta obez bireylerde yağ oranı düşük vegan beslenmenin iştah denetimi açısından bilhassa daha tesirli olduğu gösterilmiş durumda.” dedi.
Günümüzde hareketsizlik, kalori fazlalığı ve beslenme bozukluğu ile gelişen karaciğer yağlanması sıklığının Türkiye’de yüksek olduğuna dikkat çeken Kardiyolog Prof. Dr. Hasret Esen, şunları söylemiş oldu: “Türkiye’de erişkinlerde her 100 bireyden 30’unda karaciğer yağlanması olduğu iddia ediliyor. Yağlanmanın bir adım ilerisi olan kronik karaciğer hastalığında (hepatit) ise yüzde 43’lük oranla en sık vefat sebebi kalp kaynaklı hastalıklardır. Karaciğer yağlanması olan bireylerde de uzun periyot ketojenik diyetlerin yararı görülmüyor. Kalp damar hastalığı olan yahut kolesterol, tansiyon yüksekliği niçiniyle risk taşıyan şahısların ketojenik diyet sırasında makûs huylu kolesterol (LDL) düzeylerinin yüzde 20 oranında yükseldiği tespit edilmiştir.” dedi.
KETOJENİK DİYETLERİN EN ÖNEMLİ YAN TESİRLERİ NELER?
Esen, “Ayrıca 2018 yılında yapılan bir çalışmada, bu üslup diyetler ile kilo, kan şekeri ve kolesterol düzeyinde süratli değişkenlik yaşayan bireylerin vefat risklerinin yaklaşık 2.5 kat arttığı, kalp krizi ve inme riskinde de yüzde 40 artış olduğu bildirilmiş. Bu niçinle karaciğer yağlanması olan, kalp damar hastalığı riski olan bireylerin uzun periyot bu diyetleri yapması tavsiye edilmemektedir.” tabirlerini kullandı.
Ketojenik diyete başlamadan evvel kesinlikle tabip denetiminden geçilmesi gerektiğini vurgulayan Kardiyolog Prof. Dr. Hasret Esen, “Kanda karaciğer ve böbrek işlevi, kolesterol düzeylerine bakılmalı. Bilhassa süratli sıvı kaybını dengeleyecek kadar sıvı alımı olmaz ise bedende dehidratasyon dediğimiz susuzluk gelişir. bir daha yağ oranı yüksek beslenmeyle karaciğer enzim yükselmesi, kolesterol, trigliserid yüksekliği ve pankreas hasarı (pankreatit) görülebilir. Ürik asit düzeyi hudutta olan yahut idrar söktürücü ilaç kullanan bireylerde gut atağı gözlenebilir. Mineral kaybı ile kanda magnezyum ve sodyum düşebilir. Uzun devirde ise kemik yoğunluğunda azalma, böbrek taşı, kalp kasında bozulma ve kalp yetersizliği görülebilir.” ikazlarında bulundu.