Klazomenai’deki 2 bin 600 yıllık sunu kapları İzmir’deki sergileniyor

Suluman

Global Mod
Global Mod
6 Kas 2020
2,643
0
36
Klazomenai’deki 2 bin 600 yıllık sunu kapları İzmir’deki sergileniyor
“bakılırsamediklerinizi goreceksiniz Projesi” kapsamında bir ay mühletle fazlaca ender yapıtları ziyaretçileriyle buluşturan İzmir Arkeoloji Müzesi’nin ekim ayı konuğu “kutsal sunu kapları” oldu.

Klazomenai Antik Kenti etrafındaki hafriyatlar sırasında toplu mezarlar olarak da isimlendirilen bir nekropol alanında 2014 yılında bulunan milattan evvel 600’lü senelera tarihlenen 4 eser, müzenin hazine odasındaki yerini aldı.


Yunan ırmak ilahı Achelous’u betimleyen, boğa, kuş ve çanak hali verilen kapların, 2 bin 600 yıl evvel Urla ve etrafında yaşayanlar tarafınca ilahlara adanarak mezarlara gömüldüğü bilgisi kaynaklarda yer alıyor.

ACHELOUS BAŞI

Kurtarma kazılarında eşsiz yapıtlara rastladıklarını tabir eden Keser, Urla’daki Klazomenai kazısından da pişmiş topraktan yapılmış epey özel figürlere sahip yapıtların çıkarıldığını belirtti.

Keser, yapıtlardan birincisinin boynuzlu ve sakallı erkek başı biçiminde biçimlendirilmiş bir parfüm ya da yağ şişesi olduğuna dikkati çekerek, yapıtın kalkık kaşlar, yayvan ağız ve gülümsemesiyle Yunan ırmak ilahı Achelous’u betimlediğini kaydetti.

Rahmeti simgeleyen Achelous’un, ırmak rablerinin başı olduğuna dair Antik Çağ’da kuvvetli bir inanç bulunduğuna işaret eden Keser, Anadolu’daki sanatkarların da bu ilah için eserler vermiş olduğunu aktardı.


BOĞA RİTONU

Keser, mezarlardan çıkan bir başka kıymetli yapıtın de yaradanlara içki sunmakta kullanılan boğa formunda biçimlendirilmiş riton (Kutsal sayılan sunu kabı) olduğunu lisana getirerek, “Boğa figürü neolitik devirden geç antik periyoda kadar kesintisiz biçimde en epey kullanılan figürlerden biri olmuştur. Neolitik Devir’de Çatalhöyük konutlarının duvarlarından, Kalkolitik Devir’in ve Asur Ticaret Kolonileri Çağı’nın kült kaplarının üzerine kadar her yerde ve her devirde gördüğümüz boğa figürüne kazılarımızda da rastladık.” diye konuştu.

Müzede ekim ayında sergilenen öteki iki yapıtın de kuş formundaki heykelcik ve çanak halindeki sunu kabı olduğunu lisana getiren Keser, şöyleki konuştu:

“Nekropolden elde edilen bu tip eserler kullanım için değil, sunu maksatlıdır. Meyyit ikramı olarak ölen kişinin yanına gömülmüştür. Antik dünyada yaradanlara hizmet etmek, sunu yapmak adettendi. Bu kaplarla da rablerine içki sunmak ve onların takdirini kazanmak istediler.”


Hünkar Keser, İzmir’deki hafriyatlarda ele geçirilen yapıtların her birinin hayli özel olduğunu ve tarihe ışık tuttuğunu kaydetti.

“goremediklerinizi bakılırsaceksiniz Projesi” kapsamında temmuz ayında gladyatörler ile sportmenlerin bedenlerini yağ ve kumdan temizlemek için kullanılan kazıma aleti “strigilis”, ağustosta peri heykelcikleri, eylülde ise Mısır’dan getirilmiş Uşabti heykelcikleri İzmir Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmişti.

Projeyle Ocak 2022’ye kadar her ay, hafriyatlarda çıkarılan nadide yapıtların müzede ziyaretçilerin beğenisine sunulması planlanıyor.