Lübnan ekonomik krizde: İlaç bulunamıyor

servos

New member
20 Kas 2020
223
0
0
Lübnan, Ekim 2019’da patlak veren ekonomik krizle çaba etmeye çalışıyor. Elektrik, su, sıhhat ve ulaşım üzere temel altyapı hizmetlerinde kronik sıkıntıları olan ülkede, ekonomik krizin tesiriyle artan işsizlik ve yoksullukla birlikte lokal para ünitesinin karaborsada yüzde 95 kıymet kaybetmesi niçiniyle ilaç, akaryakıt, elektrik ve temel tüketim mamüllerine ulaşmak sıkıntıya dönüştü.

Merkez Bankası’nın 1510 lira olarak belirlediği döviz kuruna karşılık, karaborsada hür kur bugün prestijiyle 17 bin 500’ün üzerinden süreç görüyor.


VATANDAŞLAR İLAÇ BULAMIYOR

Ülkedeki ilaç bölümü bir aydan uzun müddettir Merkez Bankası düşük kur üzerinden kendilerine döviz temin edemediği için ithalat yapamamaktan şikayet ederken, haftalardır ellerindeki reçetelerle rafları boş eczaneleri dolaşan vatandaşlar tedavileri için gerekli ilaçları şahsi teşebbüslerle yurt haricinden getirtme yahut karaborsada temin etme yollarına başvurabiliyor.


600 ECZANE KAPANDI

Başşehir Beyrut’ta eczane işleten Samir Subra, ülkedeki eczane kesiminin çöküşün eşiğine geldiğini söylemiş oldu.


Ekonomik kriz ve siyasi çekişmelerle doların karaborsada yükselmeye başladığı yaklaşık 2 yıldan beri bölümde önemli meselelerin baş gösterdiğini aktaran Subra, ilaç meblağlarına artırım geleceği söylentileri üzerine halkın eczanelere akın ettiğine dikkati çekti.

Ağır talebin raflardaki ilaç çeşitlerinin tükenmesine yol açtığını söyleyen Subra, eczanelere dağıtım yapan firmaların 1,5 yıldır sonlu sayıda eser temin ettiğini lisana getirdi.

Lübnanlı eczacı, “Daha evvel ziyadesiyle ilaç almaya çalışan vatandaş şu an gereksinim duyduğu ilacı alamıyor, eczacılar da ithalatçılardan ilaç temin edemiyor.” diye konuştu.


Ülke genelinde krizin başladığı günden beri 600’den çok eczanenin kapandığını belirten Subra, “Çünkü bizler çalışmalarımıza hala Merkez Bankasının belirlediği 1500 lira kurundan devam ederken, harcamalarımızı 18 bine yaklaşan karaborsa kuru üzerinden yapıyoruz.” dedi.

Artık müşterilerine hastası için bir ilaç temin ettiklerinde bunu muvaffakiyet saydıklarını lisana getiren Subra, “Eczacılık bölümü bu ay prestijiyle daha da berbata masraf. Bunun manası da hastanın en sıradan ilacı bile bulamamasıdır.” sözlerini kullandı.


“MÜŞTERİLERİN GEREKSİNİMİNİN YÜZDE 20’SİNİ BİLE KARŞILAYAMIYORUZ”

Subra, başşehrin merkezinde geniş bir alana sahip eczanesindeki ilaç tiplerinin şu an müşterilerin gereksiniminin yüzde 20’sini bile karşılayamadığını, bilhassa kronik ve tedavisi güç hastalıklar ile devam sütü mamüllerini temin edemediklerini belirtti.

Lübnan’da halihazırda kimsenin hastaları düşünmediğini ve ticari firmaların büsbütün çıkar odaklı hareket ettiklerini savunan Subra, ülkede bir tahlil, öngörü yahut bir planın olmamasının telaşları daha da ciddileştirdiğine işaret etti.

İlaç konusunun ertelenecek bir şey olmadığını lisana getirerek Başbakan Hassan Diyab ve Sıhhat Bakanı Hamad Hasan’ı harekete geçmeye çağıran eczacı Subra, şunları kaydetti:

“İlaçların piyasada bulunamaması, yurt haricinden ülkeye yasa dışı yollarla ilaçların girmesine niye olur. Zira hasta hangi ülkeden olursa olsun ilaçları temin etmeye çalışır, bu da Lübnan’da ilaç güvenliğini tehdit edecek bir durumdur.”

Subra, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında yeni bir dalganın gelmesi halinde ise tedavi için ilaç bulma imkanlarının olmayacağı ihtarında bulundu.

DAĞITIM FİRMASI KRİZİ

Başşehrin merkezindeki bir eczanede çalışan Hulud el-İyas da dağıtım şirketlerinin bir aydır ilaç taleplerini karşılamadığını ve ilaç krizinin giderek büyüdüğünü tabir etti.

Halihazırda müşterilerinin gereksinimlerinden yüzde 20’yi karşılayacak ilaçlara sahip olduklarını aktaran İyas, “Şu anda epeyce daha önemli bir tehlikeyle karşı karşıyayız. İlaçların orjinal olarak üretildiği ülkeden temin etmek yerine alternatif üretici ülkelerden bulmaya çalışılıyor.” dedi.

Beyrut sakinlerinden 83 yaşındaki Fatma nine, elindeki reçeteyi göstererek birfazlaca rahatsızlığı olduğunu lakin ilaç bulamadığını söylemiş oldu.

Daha evvel alternatif ilaçlar bulabildiğini, bugünlerde ise hiç bir ilacı temin edemediğini belirten yaşlı bayan, “Bu eczaniçin de ilaç bulamadım, bana vermedi. Ben kalp hastasıyım, ayrıyeten şeker ve tansiyon rahatsızlıklarım var. Kentteki 7 eczaneyi dolaştım lakin benim ilaçlardan hiç birini bulamadım.” diye konuştu.

Beyrut sakinlerinden Darin isimli genç bayan da yeğenine devam sütü almak için kentteki birden fazla eczaneyi dolaştıktan daha sonra fiyatı 12 bin Lübnan lirası olan eseri 220 bin liradan bulabildiklerini söylemiş oldu.

Beyrutlu 90 yaşındaki Hac Muhammed ise kolesterol ve başka biroldukca hastalıktan muzdarip olduğunu, fakat eczanelerde ilaç bulamadığını söz etti.

Hac Muhammed’in kızı Semr de yaşlı anne ve babasının ilaçlarını lakin karaborsada yüksek fiyatlara bulabildiklerini belirtti.

EKONOMİK KRİZ NE DURUMDA?

Farklı din ve mezheplere dayalı siyasi bölünmeler açısından çok kırılgan bir yapıya sahip Lübnan iktisadı, 1975-1990 senelerındaki iç savaştan bu yana en büyük krizi yaşıyor.

Lokal para ünitesi Lübnan lirası ise Merkez Bankası kuru sabit tutsa da bankalarda ve karaborsada bedel kaybıyla farklı fiyatlardan süreç görüyor.

Mezhepsel siyasi kümelerin, yaklaşık bir yıldan beri istifa eden Hassan Diyab hükümetinin yerine yenisini kurma konusunda anlaşamadığı için kriz her geçen gün farklı bölümleri vurmaya devam ediyor.

İlaç, akaryakıt ve besin başta olmak üzere temel muhtaçlık mamüllerini bir yılı aşkın müddettir sübvanse eden Merkez Bankasının rezervleri de günden güne eriyor.

Lübnan İlaç İthalatçıları ve Ecza Depoları Sendikası, 4 Temmuz’da döviz likidite sorunu niçiniyle bir aydan uzun müddettir ithalata orta verilmesi sonucunda ilaç stoklarının tükenebileceği ikazında bulunmuştu.