Yaşlanma, vücudu ve zihni tesirler. İnsan beyninde vaktin geçişi, birtakım insanlarda Alzheimer hastalığının ayırt edici özelliği olan olağandışı protein kümelerinin gelişmenini tetikleyebilir. Pekala, beyin bu tesirlerden korunabilir mi?
Alzheimer en yaygın bunama halidir, ilerleyici bir hastalıktır ve şu anda hiç bir ilaç ilerlemesini durduramamaktadır. Önlemeyi destekleyebilecek metotlarla ilgili olarak, ispatlar biraz tutarsız, lakin teklifler kalp hastalıkları risk faktörlerinin (hipertansiyon ve kolesterol gibi) denetimine ve sağlıklı bir hayat sürmenin kıymetine özel kıymet veriyor.
Bu manada MIND diyeti yıllardır tavsiye edilmektedir. Ve yakın vakitte yapılan bir çalışma, MIND diyetinin faydalarıyla ilgili daha fazla delil sağladı.
Amerika Birleşik Devletleri, Chicago’daki Rush Üniversitesi Tıp Merkezi’ndeki araştırmacılar, ileri yaşlarındaki yetişkinlerin, plaklar ve amiloid düğümleri olarak bilinen beyindeki protein birikintilerini geliştirdiklerinde bile MIND diyetinden yararlanabileceğini doğruladı.
Beyindeki hudut hücreleri içinde plaklar ve düğümler oluşur ve ekseriyetle düşünme ve sorun çözme marifetlerine müdahale eder.
ALZHEİMER RİSKİNİ AZALTABİLİYOR
MIND diyeti, Akdeniz ve DASH (Hipertansiyonu durdurmak için beslenme) diyetlerinin bir karışımıdır. Evvelki çalışmalar, MIND diyetinin bir kişinin Alzheimer hastalığı geliştirme riskini azaltabileceğini gösteriyor.
Journal of Alzheimer’s Disease’de(Alzheimer Hastalığı Dergisi) yayınlanan yeni araştırma, MIND diyetini orta derecede takip eden çalışma iştirakçilerinin bilişsel sorunlar göstermediğini ortaya koydu.
Araştırmanın baş müellifi Yrd. Doç. Dr. Klodian Dhana, “Bazı insanların beyinlerinde hayatları boyunca bunama geliştirmedikleri biçimde, vefat daha sonrası Alzheimer hastalığı teşhisi konacak kadar plak ve düğüm var. Kimi beşerler, beyninde bu plakların birikmesine karşın bilişsel fonksiyonu sürdürme yeteneğine sahiptir ve çalışmamız, MIND diyetinin Alzheimer hastalığı ile ilgili beyin patolojilerinden bağımsız olarak daha âlâ bilişsel fonksiyonlarla alakalı olduğunu göstermektedir.” dedi.
1997’de başlayan çalışmada araştırmacılar, ileri yaşlarındaki yetişkinlerde çalışma başlangıcından vefata kadar diyet, beyin patolojileri ve bilişsel fonksiyonellik içindeki bağları incelediler.
Demansı olmadığı bilinen 569 iştirakçi, hayattayken yıllık klinik değerlendirmelere ve vefatlarından daha sonra beyin otopsisine katılmayı kabul etti.
Gönüllülerden hafıza ve düşünme meseleleri geliştirip geliştirmediklerini görmek için yıllık değerlendirmeleri ve bilişsel testleri tamamlamaları istendi. 2004’ten başlayarak, iştirakçilere bundan evvelki yıl 144 gıdayı ne sıklıkta yediklerini soran yıllık bir besin anketi verildi.
Anket cevaplarını kullanan araştırmacılar, her iştirakçiye muhakkak yiyecekleri ne sıklıkta tükettiklerine bağlı olarak bir MIND diyet puanı verdi.
MIND DİYETİNDE YAPILMASI VE YAPILMAMASI GEREKENLER
MIND diyeti, 10 beyin dosru besin kümesi ve 5 sıhhatsiz küme dahil olmak üzere 15 diyet bileşenine sahiptir:
1. Günde en az üç porsiyon tam tahıl.
2. Haftada en az altı kere yeşil yapraklı sebzeler (salata gibi).
3. Günde en az bir kere diğer sebzeler.
4. Haftada en az beş kere kuru yemiş.
5. Haftada bir defadan az kızarmış yiyecekler yahut fast food.
6. Haftada üç defadan çok baklagil.
7. Haftada en az iki defa kümes hayvanları.
8. Haftada en az bir defa balık.
9. Haftada dört kezden az kırmızı et.
10. Haftada en az iki kere orman meyveleri (çilek, yaban mersini, ahududu, böğürtlen).
11. Yemek pişirmek için temel olarak zeytinyağı.
12. Günde en çok bir yemek kaşığı tereyağı.
13. Haftada bir porsiyondan az tam yağlı peynir.
14. Haftada bir porsiyondan az şeker.
15. Sıfır alkollü içecek.
ESİRGEYİCİ TESİR KANITLANDI
Sağlıklı ve sıhhatsiz besin kümeleri için bildirilen alım sıklığına dayanarak, araştırmacılar, çalışma müddeti boyunca her iştirakçi için MIND diyet skorunu hesapladılar. Ölçüm kusurunu sınırlamak için tahlilde, çalışmanın başlangıcından iştirakçinin vefatına kadar ortalama MIND diyet puanı kullanıldı.
Alzheimer hastalığı ve yaşa bağlı öteki yaygın beyin patolojilerinden bağımsız olarak MIND diyetinde daha yüksek bir puanın daha güzel hafıza ve düşünme maharetleri ile alakalı olduğunu söz eden Yrd. Doç. Dr. Dhana, “Diyetin hami bir kapasiteye sahip olduğu ve yaşlılarda bilişsel dayanıklılığa katkıda bulunabileceği ortaya çıktı.” dedi.
Diyet değişikliklerinin, daha yeterli yahut daha berbatı için bilişsel işleyişi ve bunama riskini etkileyebileceğini söz eden Dhana, “Yaşlanmayla birlikte bilişsel gerilemeyi yavaşlatmaya ve beyin sıhhatine katkıda bulunmaya yardımcı olabilecek çok sıradan diyet ve hayat usulü değişiklikleri var.” dedi.
Alzheimer en yaygın bunama halidir, ilerleyici bir hastalıktır ve şu anda hiç bir ilaç ilerlemesini durduramamaktadır. Önlemeyi destekleyebilecek metotlarla ilgili olarak, ispatlar biraz tutarsız, lakin teklifler kalp hastalıkları risk faktörlerinin (hipertansiyon ve kolesterol gibi) denetimine ve sağlıklı bir hayat sürmenin kıymetine özel kıymet veriyor.
Bu manada MIND diyeti yıllardır tavsiye edilmektedir. Ve yakın vakitte yapılan bir çalışma, MIND diyetinin faydalarıyla ilgili daha fazla delil sağladı.
Amerika Birleşik Devletleri, Chicago’daki Rush Üniversitesi Tıp Merkezi’ndeki araştırmacılar, ileri yaşlarındaki yetişkinlerin, plaklar ve amiloid düğümleri olarak bilinen beyindeki protein birikintilerini geliştirdiklerinde bile MIND diyetinden yararlanabileceğini doğruladı.
Beyindeki hudut hücreleri içinde plaklar ve düğümler oluşur ve ekseriyetle düşünme ve sorun çözme marifetlerine müdahale eder.
ALZHEİMER RİSKİNİ AZALTABİLİYOR
MIND diyeti, Akdeniz ve DASH (Hipertansiyonu durdurmak için beslenme) diyetlerinin bir karışımıdır. Evvelki çalışmalar, MIND diyetinin bir kişinin Alzheimer hastalığı geliştirme riskini azaltabileceğini gösteriyor.
Journal of Alzheimer’s Disease’de(Alzheimer Hastalığı Dergisi) yayınlanan yeni araştırma, MIND diyetini orta derecede takip eden çalışma iştirakçilerinin bilişsel sorunlar göstermediğini ortaya koydu.
Araştırmanın baş müellifi Yrd. Doç. Dr. Klodian Dhana, “Bazı insanların beyinlerinde hayatları boyunca bunama geliştirmedikleri biçimde, vefat daha sonrası Alzheimer hastalığı teşhisi konacak kadar plak ve düğüm var. Kimi beşerler, beyninde bu plakların birikmesine karşın bilişsel fonksiyonu sürdürme yeteneğine sahiptir ve çalışmamız, MIND diyetinin Alzheimer hastalığı ile ilgili beyin patolojilerinden bağımsız olarak daha âlâ bilişsel fonksiyonlarla alakalı olduğunu göstermektedir.” dedi.
1997’de başlayan çalışmada araştırmacılar, ileri yaşlarındaki yetişkinlerde çalışma başlangıcından vefata kadar diyet, beyin patolojileri ve bilişsel fonksiyonellik içindeki bağları incelediler.
Demansı olmadığı bilinen 569 iştirakçi, hayattayken yıllık klinik değerlendirmelere ve vefatlarından daha sonra beyin otopsisine katılmayı kabul etti.
Gönüllülerden hafıza ve düşünme meseleleri geliştirip geliştirmediklerini görmek için yıllık değerlendirmeleri ve bilişsel testleri tamamlamaları istendi. 2004’ten başlayarak, iştirakçilere bundan evvelki yıl 144 gıdayı ne sıklıkta yediklerini soran yıllık bir besin anketi verildi.
Anket cevaplarını kullanan araştırmacılar, her iştirakçiye muhakkak yiyecekleri ne sıklıkta tükettiklerine bağlı olarak bir MIND diyet puanı verdi.
MIND DİYETİNDE YAPILMASI VE YAPILMAMASI GEREKENLER
MIND diyeti, 10 beyin dosru besin kümesi ve 5 sıhhatsiz küme dahil olmak üzere 15 diyet bileşenine sahiptir:
1. Günde en az üç porsiyon tam tahıl.
2. Haftada en az altı kere yeşil yapraklı sebzeler (salata gibi).
3. Günde en az bir kere diğer sebzeler.
4. Haftada en az beş kere kuru yemiş.
5. Haftada bir defadan az kızarmış yiyecekler yahut fast food.
6. Haftada üç defadan çok baklagil.
7. Haftada en az iki defa kümes hayvanları.
8. Haftada en az bir defa balık.
9. Haftada dört kezden az kırmızı et.
10. Haftada en az iki kere orman meyveleri (çilek, yaban mersini, ahududu, böğürtlen).
11. Yemek pişirmek için temel olarak zeytinyağı.
12. Günde en çok bir yemek kaşığı tereyağı.
13. Haftada bir porsiyondan az tam yağlı peynir.
14. Haftada bir porsiyondan az şeker.
15. Sıfır alkollü içecek.
ESİRGEYİCİ TESİR KANITLANDI
Sağlıklı ve sıhhatsiz besin kümeleri için bildirilen alım sıklığına dayanarak, araştırmacılar, çalışma müddeti boyunca her iştirakçi için MIND diyet skorunu hesapladılar. Ölçüm kusurunu sınırlamak için tahlilde, çalışmanın başlangıcından iştirakçinin vefatına kadar ortalama MIND diyet puanı kullanıldı.
Alzheimer hastalığı ve yaşa bağlı öteki yaygın beyin patolojilerinden bağımsız olarak MIND diyetinde daha yüksek bir puanın daha güzel hafıza ve düşünme maharetleri ile alakalı olduğunu söz eden Yrd. Doç. Dr. Dhana, “Diyetin hami bir kapasiteye sahip olduğu ve yaşlılarda bilişsel dayanıklılığa katkıda bulunabileceği ortaya çıktı.” dedi.
Diyet değişikliklerinin, daha yeterli yahut daha berbatı için bilişsel işleyişi ve bunama riskini etkileyebileceğini söz eden Dhana, “Yaşlanmayla birlikte bilişsel gerilemeyi yavaşlatmaya ve beyin sıhhatine katkıda bulunmaya yardımcı olabilecek çok sıradan diyet ve hayat usulü değişiklikleri var.” dedi.