Pakistan’a liderlik ettiği dokuz yıl boyunca General Pervez Müşerref kendisine bazen “ip cambazı” – karşıt güçleri dengeleyebilen veya Pakistan’ın baş döndürücü siyasi ve ideolojik ayrımları arasında köprü kurabilen biri – adını verdi.
Çelişkiler çoktu. Müşerref, Taliban’la ayak oynayan Batı’nın sevgilisiydi; aşırılık yanlılarına tavizler veren, viskisini yudumlayan bir liberaldi; ya da Hindistan’la barış yapmaya çalışan kendini beğenmiş ordu komutanlığı.
Ancak Pazar günü 79 yaşında Dubai’de hayatını kaybeden Müşerref’in trajedisi şu ki, artık çoğunlukla ayakları üzerinde duramayan ve sonunda ipten düşen bir lider olarak görülüyor. Pakistan.
Pazartesi günü Müşerref’in naaşını sürgünden eve götürmek için planlar yapılırken – hayatta yapamayacağı bir yolculuk – Pakistan’daki tarihçiler ve diğerleri, sonrasında baş edilmesi gereken merkezi bir figür olarak onun çelişkili mirasıyla boğuşmaya başladılar. Eylül. Sonunda Pakistan’daki her seçim bölgesini gözden kaybeden 11 dünya.
Boston Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Adil Najam, “Bugünün Pakistan’ı Müşerref’in ürünüdür” dedi. “Bugün ülkeyi şekillendiren güçler, onun görev süresi boyunca serbest bırakıldı. Ama onun böyle bir niyeti olduğunu düşünmüyorum.”
Pakistanlılar yatakta ölen bir liderin yasını tutalı kırk yılı aşkın bir süre oldu. Son iki cenaze, 2007’de suikasta kurban giden eski Başbakan Benazir Butto içindi; ve 1988’de esrarengiz bir uçak kazasında ölen askeri diktatör General Muhammed Ziya ül-Hak, ülkenin tehlikeli siyasetinin unutulmaz simgeleri.
Buna rağmen, son günlerde Müşerref hakkında hüküm verirken çok az tereddüt yaşandı. Bazıları onu doğrudan ülkenin istikrarsız durumundan sorumlu tutuyor; hasta kurumları, asi siyaseti, çökmekte olan bir ekonomisi ve güçlenmiş dini aşırıcılığı olan 220 milyonluk nükleer silahlı bir ulus. Siyasi bir yorumcu olan Cyril Almeida, Twitter’da “Bugünkü hastalıkların çoğu Müşerref dönemine kadar uzanabilir” diye yazdı.
Mirası, bir zamanlar yönettiği ordu için son derece rahatsız edici.
2008’de devrilmesinden bu yana ordu, Müşerref’i Pakistan yargı sisteminin tüm gazabından korumaya çalıştı. Öfkeli Pakistanlılar, hükümdarlığı sırasında cinayet ve vatana ihanet de dahil olmak üzere kötü muamele iddialarıyla mahkemede peşine düştüğünde, hapishanede bir gece bile geçirmedi. Bunun başlıca nedeni, ordunun, en son 2016’da olmak üzere, birkaç kez sürgüne gitmesine izin vermesini sağlamasıydı.
Ancak ordu, Müşerref’in Dubai’de unutulmasından da memnun görünüyordu. Ülkenin güvenlik sektöründeki birçok kişi, onu ordunun itibarını zedeleyen ve nihayetinde askeri liderliğin Pakistan’da güç kullanma şeklini kökten değiştirmesine yol açan sorunlardan sorumlu tutuyor.
Bazıları, milyarlarca dolar askeri yardım toplayan ama aynı zamanda Pakistan’da vahşi çatışmalara, intihar bombalamalarına ve onlarca saldırıya yol açan bir militan isyanı ateşleyen 2001 El Kaide terör saldırılarından sonra ABD ve Başkan George W. Bush ile ittifakına işaret ediyor. binlerce ölü
Diğerleri, Müşerref’in Amerikalılara verdiği ve CIA’nın birkaç yıllığına gizli bir insansız hava aracı üssü kurmasına izin veren işbirliğine kızdı – ancak 2011’de bir Donanma SEAL ekibi Abbottabad’da bir eve girip insansız hava aracı El Kaide’nin kurucusu Usame bin Ladin’i öldürdüğünde küçük düşürüldü. büyük bir Pakistan askeri üssünden ancak birkaç yüz metre uzakta.
Yine de diğerleri, Müşerref’in “ikili oyunu” olarak gördüklerini kınadılar – istihbarat teşkilatları, Amerika’nın iyiliğini ve parasını kazanmak için bazı militanları avlarken, Pakistan’ın Afganistan veya Keşmir’deki stratejik çıkarlarına hizmet etmesi amaçlanan diğerlerine sessizce göz yumuyor.
Kamuoyunda orduya yönelik sert eleştiri tırmandı ve daha önce hürmet ya da en azından sessizlikle karakterize edilen Pakistan halkıyla ilişkileri dönüştürdü.
Bay Najam, “Pakistan’daki ordu son yirmi yılda büyük bir dönüşüm geçirdi” dedi. “Çoğu insanın saygı duyduğu veya hakkında sessiz kaldığı bir kurumdan, artık çok açık bir şekilde saldırıya uğrayan bir kuruma dönüştü ve bu değişim Pervez Müşerref ile başladı.”
Bu dönem, ülkenin 1947’deki bağımsızlığından bu yana ülkeyi öyle ya da böyle yöneten Pakistan ordusunun güç hesaplarını değiştirdi. Artık Müşerref’in görev süresinin hemen ardından iktidarı ele geçirmeyi amaçlamıyor, ancak sivillerin hayati kaldıraçları ellerinde tutmaları için demokratik seçimlerde seçilmesine izin veriyor: Pakistan’ın nükleer silahlarının kontrolü; ülkenin Afganistan ve Hindistan politikasına yön vermek; ve Amerika ile ve giderek artan bir şekilde Çin ile ilişkileri yönetmek.
Muhtemelen Müşerref’in 1999’da kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirmesinin ardından kurmayı umduğu ülke bu değil. Kendisini, Pakistan’ı eski askeri yöneticisinin asık suratlı İslamcılığından uzaklaştırmaya kararlı, cesur bir modernleştirici olarak tasvir etti. General Ziya.
Defilelerde ön sırada yer alıyor, bir bardak viski içtiğini duyuruyor ve iki Pekingese kanişiyle fotoğraf çekiliyor, köpeklerin kirli olduğunu düşünen muhafazakarları çileden çıkarıyor.
Görev süresi boyunca, kendisini Napolyon’la karşılaştıran ve kasları ve birçok adam öldürmesiyle övünen anılar yayınladı. Jon Stewart’ın Twinkies yediği The Daily Show’da göründü, Bay bin Ladin hakkında şakalar yaptı ve kendisinden “ip cambazı” olarak bahsetti.
Bir süre, Batı bunu atlattı. Amerika Birleşik Devletleri Pakistan’a milyarlarca dolar yardım sağladı. Buna karşılık Müşerref, bazılarının masum olduğu ortaya çıkan yüzlerce şüpheli El Kaide üyesini Amerikalıların Guantanamo Körfezi’nde tutuklanmaları için teslim etti.
Ancak çok geçmeden Müşerref’in sözlerini tutamayacağı anlaşıldı ve hayal kırıklığı artmaya başladı. İslamcı aşırılığa nasıl karşı konulacağı konusunda kendi ordusu içinde bölünmeler baş gösterdi. Pakistan’daki Taliban’la nasıl mücadele edileceği veya 2008’de Mumbai’de 175 kişinin ölümüne neden olan terör saldırılarını gerçekleştiren Lashkar-e-Taiba gibi militan grupların orduya desteği kesmesi gerekip gerekmediği konusunda anlaşmazlıklar var.
Müşerref’e karşı kitlesel sokak protestoları patlak verdi ve 2008’de istifa etmek zorunda kaldı.
O dönemin etkileri hâlâ devam ediyor.
Müşerref’in ateşlediği Belucistan isyanı gürlemeye devam ediyor. Cihatçı gruplarla uğraşmak, ülkenin güvenlik aygıtında kararsız kalmaya devam ediyor gibi görünüyor. Güçlendirilmiş aşırılık yanlılarının mirası, Pakistan sokaklarını kasıp kavurmaya devam ediyor; bu, ister büyük protestolar şeklinde olsun, isterse dine küfretmekle suçlananları cezasız bir şekilde öldüren linç çeteleri şeklinde olsun. Daha geçen hafta sonu, Pakistanlı yetkililer küfür içerdiğini iddia ederek Wikipedia’yı engelledi.
Sivil ve askeri liderler arasındaki işlevsiz ilişki yeni bir yön aldı. Kriket efsanesinden siyasetçiye dönüşen Imran Khan, kendisini uysal bir müttefik olarak gören ordunun ince örtülü desteğiyle 2018’de iktidara geldi.
Ancak geçen yıl güven oylamasında devrilen Bay Khan, destekçilerinin öfkesini ordu içindeki düşmanlarına yöneltti. O zamandan beri, enerjisini yüksek rütbeli askeri yetkililerin bir zamanlar düşünülemez olan alenen kınanmasına adadı.
Brookings Enstitüsü’nden Pakistanlı araştırmacı Madiha Afzal, “İmran Han iktidara geldi ve orduyla aynı tarafta olduğunu açıkladı” dedi. “Ve daha önce hiçbir Pakistanlı politikacının yapmadığı kadar çarpıcı bir düzen karşıtı notla bitirdi.”
Yine de, Pakistan’ın tüm sorunlarından ve hatta ordunun iktidarı ele geçirmeye devam etmesinden Müşerref’i sorumlu tutmanın haksızlık olacağını da sözlerine ekledi. Bunların köklerinin ülkenin 1947’de Hindistan’la bölünmesine kadar uzanan patolojilere dayandığını söyledi.
“Bu, ülkenin tüm liderlerinin takip etmeye çalıştığı iki sütundan – İslam’a inanç ve Hindistan’a muhalefet – kaynaklanıyor” dedi. Bundan Müşerref sorumlu değildi, onun bir ürünüydü” dedi.
Salman Mesud Pakistan, İslamabad’dan gelen haberlere katkıda bulundu.
Çelişkiler çoktu. Müşerref, Taliban’la ayak oynayan Batı’nın sevgilisiydi; aşırılık yanlılarına tavizler veren, viskisini yudumlayan bir liberaldi; ya da Hindistan’la barış yapmaya çalışan kendini beğenmiş ordu komutanlığı.
Ancak Pazar günü 79 yaşında Dubai’de hayatını kaybeden Müşerref’in trajedisi şu ki, artık çoğunlukla ayakları üzerinde duramayan ve sonunda ipten düşen bir lider olarak görülüyor. Pakistan.
Pazartesi günü Müşerref’in naaşını sürgünden eve götürmek için planlar yapılırken – hayatta yapamayacağı bir yolculuk – Pakistan’daki tarihçiler ve diğerleri, sonrasında baş edilmesi gereken merkezi bir figür olarak onun çelişkili mirasıyla boğuşmaya başladılar. Eylül. Sonunda Pakistan’daki her seçim bölgesini gözden kaybeden 11 dünya.
Boston Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Adil Najam, “Bugünün Pakistan’ı Müşerref’in ürünüdür” dedi. “Bugün ülkeyi şekillendiren güçler, onun görev süresi boyunca serbest bırakıldı. Ama onun böyle bir niyeti olduğunu düşünmüyorum.”
Pakistanlılar yatakta ölen bir liderin yasını tutalı kırk yılı aşkın bir süre oldu. Son iki cenaze, 2007’de suikasta kurban giden eski Başbakan Benazir Butto içindi; ve 1988’de esrarengiz bir uçak kazasında ölen askeri diktatör General Muhammed Ziya ül-Hak, ülkenin tehlikeli siyasetinin unutulmaz simgeleri.
Buna rağmen, son günlerde Müşerref hakkında hüküm verirken çok az tereddüt yaşandı. Bazıları onu doğrudan ülkenin istikrarsız durumundan sorumlu tutuyor; hasta kurumları, asi siyaseti, çökmekte olan bir ekonomisi ve güçlenmiş dini aşırıcılığı olan 220 milyonluk nükleer silahlı bir ulus. Siyasi bir yorumcu olan Cyril Almeida, Twitter’da “Bugünkü hastalıkların çoğu Müşerref dönemine kadar uzanabilir” diye yazdı.
Mirası, bir zamanlar yönettiği ordu için son derece rahatsız edici.
2008’de devrilmesinden bu yana ordu, Müşerref’i Pakistan yargı sisteminin tüm gazabından korumaya çalıştı. Öfkeli Pakistanlılar, hükümdarlığı sırasında cinayet ve vatana ihanet de dahil olmak üzere kötü muamele iddialarıyla mahkemede peşine düştüğünde, hapishanede bir gece bile geçirmedi. Bunun başlıca nedeni, ordunun, en son 2016’da olmak üzere, birkaç kez sürgüne gitmesine izin vermesini sağlamasıydı.
Ancak ordu, Müşerref’in Dubai’de unutulmasından da memnun görünüyordu. Ülkenin güvenlik sektöründeki birçok kişi, onu ordunun itibarını zedeleyen ve nihayetinde askeri liderliğin Pakistan’da güç kullanma şeklini kökten değiştirmesine yol açan sorunlardan sorumlu tutuyor.
Bazıları, milyarlarca dolar askeri yardım toplayan ama aynı zamanda Pakistan’da vahşi çatışmalara, intihar bombalamalarına ve onlarca saldırıya yol açan bir militan isyanı ateşleyen 2001 El Kaide terör saldırılarından sonra ABD ve Başkan George W. Bush ile ittifakına işaret ediyor. binlerce ölü
Diğerleri, Müşerref’in Amerikalılara verdiği ve CIA’nın birkaç yıllığına gizli bir insansız hava aracı üssü kurmasına izin veren işbirliğine kızdı – ancak 2011’de bir Donanma SEAL ekibi Abbottabad’da bir eve girip insansız hava aracı El Kaide’nin kurucusu Usame bin Ladin’i öldürdüğünde küçük düşürüldü. büyük bir Pakistan askeri üssünden ancak birkaç yüz metre uzakta.
Yine de diğerleri, Müşerref’in “ikili oyunu” olarak gördüklerini kınadılar – istihbarat teşkilatları, Amerika’nın iyiliğini ve parasını kazanmak için bazı militanları avlarken, Pakistan’ın Afganistan veya Keşmir’deki stratejik çıkarlarına hizmet etmesi amaçlanan diğerlerine sessizce göz yumuyor.
Kamuoyunda orduya yönelik sert eleştiri tırmandı ve daha önce hürmet ya da en azından sessizlikle karakterize edilen Pakistan halkıyla ilişkileri dönüştürdü.
Bay Najam, “Pakistan’daki ordu son yirmi yılda büyük bir dönüşüm geçirdi” dedi. “Çoğu insanın saygı duyduğu veya hakkında sessiz kaldığı bir kurumdan, artık çok açık bir şekilde saldırıya uğrayan bir kuruma dönüştü ve bu değişim Pervez Müşerref ile başladı.”
Bu dönem, ülkenin 1947’deki bağımsızlığından bu yana ülkeyi öyle ya da böyle yöneten Pakistan ordusunun güç hesaplarını değiştirdi. Artık Müşerref’in görev süresinin hemen ardından iktidarı ele geçirmeyi amaçlamıyor, ancak sivillerin hayati kaldıraçları ellerinde tutmaları için demokratik seçimlerde seçilmesine izin veriyor: Pakistan’ın nükleer silahlarının kontrolü; ülkenin Afganistan ve Hindistan politikasına yön vermek; ve Amerika ile ve giderek artan bir şekilde Çin ile ilişkileri yönetmek.
Muhtemelen Müşerref’in 1999’da kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirmesinin ardından kurmayı umduğu ülke bu değil. Kendisini, Pakistan’ı eski askeri yöneticisinin asık suratlı İslamcılığından uzaklaştırmaya kararlı, cesur bir modernleştirici olarak tasvir etti. General Ziya.
Defilelerde ön sırada yer alıyor, bir bardak viski içtiğini duyuruyor ve iki Pekingese kanişiyle fotoğraf çekiliyor, köpeklerin kirli olduğunu düşünen muhafazakarları çileden çıkarıyor.
Görev süresi boyunca, kendisini Napolyon’la karşılaştıran ve kasları ve birçok adam öldürmesiyle övünen anılar yayınladı. Jon Stewart’ın Twinkies yediği The Daily Show’da göründü, Bay bin Ladin hakkında şakalar yaptı ve kendisinden “ip cambazı” olarak bahsetti.
Bir süre, Batı bunu atlattı. Amerika Birleşik Devletleri Pakistan’a milyarlarca dolar yardım sağladı. Buna karşılık Müşerref, bazılarının masum olduğu ortaya çıkan yüzlerce şüpheli El Kaide üyesini Amerikalıların Guantanamo Körfezi’nde tutuklanmaları için teslim etti.
Ancak çok geçmeden Müşerref’in sözlerini tutamayacağı anlaşıldı ve hayal kırıklığı artmaya başladı. İslamcı aşırılığa nasıl karşı konulacağı konusunda kendi ordusu içinde bölünmeler baş gösterdi. Pakistan’daki Taliban’la nasıl mücadele edileceği veya 2008’de Mumbai’de 175 kişinin ölümüne neden olan terör saldırılarını gerçekleştiren Lashkar-e-Taiba gibi militan grupların orduya desteği kesmesi gerekip gerekmediği konusunda anlaşmazlıklar var.
Müşerref’e karşı kitlesel sokak protestoları patlak verdi ve 2008’de istifa etmek zorunda kaldı.
O dönemin etkileri hâlâ devam ediyor.
Müşerref’in ateşlediği Belucistan isyanı gürlemeye devam ediyor. Cihatçı gruplarla uğraşmak, ülkenin güvenlik aygıtında kararsız kalmaya devam ediyor gibi görünüyor. Güçlendirilmiş aşırılık yanlılarının mirası, Pakistan sokaklarını kasıp kavurmaya devam ediyor; bu, ister büyük protestolar şeklinde olsun, isterse dine küfretmekle suçlananları cezasız bir şekilde öldüren linç çeteleri şeklinde olsun. Daha geçen hafta sonu, Pakistanlı yetkililer küfür içerdiğini iddia ederek Wikipedia’yı engelledi.
Sivil ve askeri liderler arasındaki işlevsiz ilişki yeni bir yön aldı. Kriket efsanesinden siyasetçiye dönüşen Imran Khan, kendisini uysal bir müttefik olarak gören ordunun ince örtülü desteğiyle 2018’de iktidara geldi.
Ancak geçen yıl güven oylamasında devrilen Bay Khan, destekçilerinin öfkesini ordu içindeki düşmanlarına yöneltti. O zamandan beri, enerjisini yüksek rütbeli askeri yetkililerin bir zamanlar düşünülemez olan alenen kınanmasına adadı.
Brookings Enstitüsü’nden Pakistanlı araştırmacı Madiha Afzal, “İmran Han iktidara geldi ve orduyla aynı tarafta olduğunu açıkladı” dedi. “Ve daha önce hiçbir Pakistanlı politikacının yapmadığı kadar çarpıcı bir düzen karşıtı notla bitirdi.”
Yine de, Pakistan’ın tüm sorunlarından ve hatta ordunun iktidarı ele geçirmeye devam etmesinden Müşerref’i sorumlu tutmanın haksızlık olacağını da sözlerine ekledi. Bunların köklerinin ülkenin 1947’de Hindistan’la bölünmesine kadar uzanan patolojilere dayandığını söyledi.
“Bu, ülkenin tüm liderlerinin takip etmeye çalıştığı iki sütundan – İslam’a inanç ve Hindistan’a muhalefet – kaynaklanıyor” dedi. Bundan Müşerref sorumlu değildi, onun bir ürünüydü” dedi.
Salman Mesud Pakistan, İslamabad’dan gelen haberlere katkıda bulundu.