Hareket halindeyken ya da dinlenir konumdayken nefesle ilgili sorunlar yaşıyorsanız, en kısa müddette doktora gitmekte yarar var. Hastalığın hangi durumlarda kendini gösterdiğine dikkat etmeniz teşhisi ve tedaviyi kolaylaştırıyor. Başta depresyon olmak üzere biroldukça ruhsal sorunun de nefes darlığına sebep olabildiğini söyleyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, hastalığın altında yatan niçinler hakkında bilgiler paylaştı.
EN SIK GÖRÜLEN ŞİKAYETLER
Prof. Dr. Akkoyunlu, nefes darlığının en sık görülen şikayet olduğunu belirterek “Kırık, çıkık, travmalar hatta kesici ve delici alet faydalanmaları dahil olmak üzere bütün acil müracaatlarını ele aldığımızda bunlar içinde bir daha en sık nefes darlığını yani dispneyi müracaat sebebi olarak görüyoruz. Nefes darlığının bu türlü sık semptomlarla görülmesinin sebebi biroldukca organ ve hastalığın bir arada olmasından kaynaklanıyor. Yani santral hudut sisteminden tutunda kalp ve akciğer hastalıklarına kadar hatta kansızlık üzere biroldukça hastalığa kadar şikayet ve belirtiler çoklukla nefes darlığıyla ortaya çıkar. Bunların yanında ruhsal rahatsızlıkların büyük bir kısmının nefes darlığıyla bulgu vermesi açıkçası dispne şikayetinin epeyce sık bir biçimde ortaya çıkmasını sağlıyor.” diye konuştu.
Sıhhat çalışanları açısından da nefes darlığı şikayetinin hem ruhsal birebir vakitte değerli organ ve dokuların hastalık belirtisi olmasının tanıyı zorlaştırdığına işaret eden Prof. Dr. Akkoyunlu, şu biçimde devam etti: “Bu türbülans ortasında bir şey yok diyebilmek, en azından nefes darlığına ruhsal diyebilmek, nitekim sağlıkçıların en çok zorlandığı şeylerden bir adedidir. Ruhsal yahut ağır organ yetmezliklerinin haricinde şayet epeyce fazla hareket edip, efor sarf etmiyorsanız hareketle birlikte olağan beşerden daha süratli bir biçimde nefes darlığı yaşayabilirsiniz. Tüm bunları bir ortaya getirdiğimizde nefes darlığı yaşayan hasta, sıradan ruhsal bir durum olacağı üzere hayati tehdit oluşturan bir organ yetmezliği yahut ömrü boyunca sakat bırakacak organ hasarı tablosunda göstermesi niçiniyle bu durumu ciddiye almalı.”
DEPRESYONUN BELİRTİSİ OLABİLİR
Prof. Dr. Akkoyunlu, kimi belirtilerin dikkate alınması gerektiğine işaret ederek, “örneğin sırt üstü yattığınızda nefes darlığı ortaya çıkıyorsa muhtemelen kalple yahut kalple ilgili olan bir organın sorununu yaşıyor olabilirsiniz. Islık çalar üzere bir hırıltı var ise birlikteinde astım, KOAH üzere bir akciğer hastalığı yaşıyorsunuzdur. Batma stilinde ani yahut ezilme biçiminde göğüs ağrısı kelam mevzusuysa akciğere pıhtı atmış olabilir ya da kalp krizi durumu kelam konusu olabilir. Bunların hepsi birebir yanlışsız olan şeyler değil yalnızca ihtimaller bazında tabir ediyoruz. Bu niçinle şayet bir nefes darlığı tablosuyla karşı karşıyaysanız katiyen daha evvel yinelayan ve makul bir niçine bağlı değilse bir sıhhat kurumuna başvurmalısınız.” sözlerini kullandı.
Prof. Dr. Akkoyunlu, hususa ait değerlendirmesinde, “Yaş kümesine bakılırsa değişmekle birlikte epey sigara içen ve nefes darlığı uzun vakittir devam eden şahıslarda KOAH’ı en sık niye olarak görüyoruz. Yavaş yavaş kilo kaybeden, ileri yaşta sigara içen bireylerde kanserin bir belirtisi olarak görüyoruz. bir daha bu bireylerde kalp yetmezliği, koroner yahut damar rahatsızlığı üzere durumları ortada görüyoruz. Lakin yaş marjını biraz geri çekersek, şayet ataklar formunda geliyorsa polenlerle, parfüm, yemek ve deterjan kokularıyla tetikleniyorsa bir daha astımı ya da alerjik durumları ön planda bakılırsabiliyoruz. Ani batma üslubunda göğüs ağrıları meydana geliyorsa bunlarda bir daha göğüste ya da akciğerde ani damar tıkanmaları ön plandadır. Genç yaşlarda eforla birlikte ortaya çıkan durumlar ise kalp kapacıklarında ya da kalp duvarlarında delik ve kaçaklara bağlı olarak ortaya çıkabiliyor. Bunlar çocukluk çağında da fazlaca sık gördüğümüz nefes darlığının niçinleri içindedır. Şayet rastgele bir niçine bağlanamıyorsa nefes darlığının bilhassa depresyonun bir belirtisi olarak kimi vakit ileri yaşlarda da hassas şahıslarda depresyonun bir belirtisi olarak ortaya çıkabiliyor.” dedi.
EN SIK GÖRÜLEN ŞİKAYETLER
Prof. Dr. Akkoyunlu, nefes darlığının en sık görülen şikayet olduğunu belirterek “Kırık, çıkık, travmalar hatta kesici ve delici alet faydalanmaları dahil olmak üzere bütün acil müracaatlarını ele aldığımızda bunlar içinde bir daha en sık nefes darlığını yani dispneyi müracaat sebebi olarak görüyoruz. Nefes darlığının bu türlü sık semptomlarla görülmesinin sebebi biroldukca organ ve hastalığın bir arada olmasından kaynaklanıyor. Yani santral hudut sisteminden tutunda kalp ve akciğer hastalıklarına kadar hatta kansızlık üzere biroldukça hastalığa kadar şikayet ve belirtiler çoklukla nefes darlığıyla ortaya çıkar. Bunların yanında ruhsal rahatsızlıkların büyük bir kısmının nefes darlığıyla bulgu vermesi açıkçası dispne şikayetinin epeyce sık bir biçimde ortaya çıkmasını sağlıyor.” diye konuştu.
Sıhhat çalışanları açısından da nefes darlığı şikayetinin hem ruhsal birebir vakitte değerli organ ve dokuların hastalık belirtisi olmasının tanıyı zorlaştırdığına işaret eden Prof. Dr. Akkoyunlu, şu biçimde devam etti: “Bu türbülans ortasında bir şey yok diyebilmek, en azından nefes darlığına ruhsal diyebilmek, nitekim sağlıkçıların en çok zorlandığı şeylerden bir adedidir. Ruhsal yahut ağır organ yetmezliklerinin haricinde şayet epeyce fazla hareket edip, efor sarf etmiyorsanız hareketle birlikte olağan beşerden daha süratli bir biçimde nefes darlığı yaşayabilirsiniz. Tüm bunları bir ortaya getirdiğimizde nefes darlığı yaşayan hasta, sıradan ruhsal bir durum olacağı üzere hayati tehdit oluşturan bir organ yetmezliği yahut ömrü boyunca sakat bırakacak organ hasarı tablosunda göstermesi niçiniyle bu durumu ciddiye almalı.”
DEPRESYONUN BELİRTİSİ OLABİLİR
Prof. Dr. Akkoyunlu, kimi belirtilerin dikkate alınması gerektiğine işaret ederek, “örneğin sırt üstü yattığınızda nefes darlığı ortaya çıkıyorsa muhtemelen kalple yahut kalple ilgili olan bir organın sorununu yaşıyor olabilirsiniz. Islık çalar üzere bir hırıltı var ise birlikteinde astım, KOAH üzere bir akciğer hastalığı yaşıyorsunuzdur. Batma stilinde ani yahut ezilme biçiminde göğüs ağrısı kelam mevzusuysa akciğere pıhtı atmış olabilir ya da kalp krizi durumu kelam konusu olabilir. Bunların hepsi birebir yanlışsız olan şeyler değil yalnızca ihtimaller bazında tabir ediyoruz. Bu niçinle şayet bir nefes darlığı tablosuyla karşı karşıyaysanız katiyen daha evvel yinelayan ve makul bir niçine bağlı değilse bir sıhhat kurumuna başvurmalısınız.” sözlerini kullandı.
Prof. Dr. Akkoyunlu, hususa ait değerlendirmesinde, “Yaş kümesine bakılırsa değişmekle birlikte epey sigara içen ve nefes darlığı uzun vakittir devam eden şahıslarda KOAH’ı en sık niye olarak görüyoruz. Yavaş yavaş kilo kaybeden, ileri yaşta sigara içen bireylerde kanserin bir belirtisi olarak görüyoruz. bir daha bu bireylerde kalp yetmezliği, koroner yahut damar rahatsızlığı üzere durumları ortada görüyoruz. Lakin yaş marjını biraz geri çekersek, şayet ataklar formunda geliyorsa polenlerle, parfüm, yemek ve deterjan kokularıyla tetikleniyorsa bir daha astımı ya da alerjik durumları ön planda bakılırsabiliyoruz. Ani batma üslubunda göğüs ağrıları meydana geliyorsa bunlarda bir daha göğüste ya da akciğerde ani damar tıkanmaları ön plandadır. Genç yaşlarda eforla birlikte ortaya çıkan durumlar ise kalp kapacıklarında ya da kalp duvarlarında delik ve kaçaklara bağlı olarak ortaya çıkabiliyor. Bunlar çocukluk çağında da fazlaca sık gördüğümüz nefes darlığının niçinleri içindedır. Şayet rastgele bir niçine bağlanamıyorsa nefes darlığının bilhassa depresyonun bir belirtisi olarak kimi vakit ileri yaşlarda da hassas şahıslarda depresyonun bir belirtisi olarak ortaya çıkabiliyor.” dedi.