Sünnet ve yenidoğan sünneti

Meltem

Global Mod
Global Mod
6 Haz 2021
1,408
0
1
Ülkemizde ve dünyada en sık uygulanan cerrahi süreçlerden biri olan sünnet hala kıymetli bir tıbbi sıkıntıdır. Tüm dünyadaki adamların %25’i dinî, kültürel ya da tıbbi niçinlerle sünnet edilmektedir. Amerika’da bütün yenidoğanların %60’ı, Güney Kore’de ise %100’e yakını sünnet olmaktadır. Ülkemizde sünnet dini ve toplumsal bir istek olup şimdi tüm erkek çocuklarında yaygın olarak uygulanmaktadır.

Sünnetin tarihçesi yaklaşık 15.000 yıl öncesine kadar uzanmaktadır. Sünnetin farklı kültürlerce ve birbirinden bağımsız olarak uygulandığı da bilinmektedir. örneğin, Kristof Kolomb Amerika kıtasını keşfettiğinde biroldukca yerlinin sünnetli olduğunu görmüştür. Sünnetle ilgili birinci yazılı ve fotoğraflı ispatlar ise M.Ö. 2300 senelerındaki Antik Mısır papirüs ve duvar resimlerindendir. Burada sünnetin bir gelenek olarak uygulandığını gösteren bulgular vardır.

Tarihte ve günümüzde en hayli yapılan bu cerrahi sürecin gerekliliği, kim tarafınca ne vakit ve nasıl yapılması gerektiği konusundaki tartışma tahminen de tıp literaçeşidinin en ilgi cazibeli tartışmalarından biridir.

Sünnet yapacak kişinin uzman olması, penisin anatomi ve fizyolojisini düzgün bilmesi gerekmektedir. Sünnet esnasında gerekli cerrahi itinanın gösterilmesi kıymetli komplikasyonlara yol açabilmektedir. Bu komplikasyonların başında da kanama, enfeksiyon, idrar yolları ve penise kalıcı hasarların verilmesi ile yanlışlı sünnetler gelmektedir. Sterilizasyonun tam uygulanmaması, tıpkı aletlerin kullanılması, cerrahi teknik konusunda kâfi bilgiye sahip olunmaması bu komplikasyonların görülme oranını da artırmaktadır. Hakikaten ülkemizde de her yıl yüzlerce çocuk sünnet daha sonrası komplikasyonlarla hastanelerimize başvurmaktadırlar. Sünnetin başka bir değerli tarafı de çocuk psikolojisi üzerine etkileridir. Ne yazık ki, bu mevzuda da kâfi eğitim çocuklara ve ailelere verilemiyor. Çocuğa sünnet için ön hazırlığın yapılması ve uygun ortamlarda sünnetin gerçekleştirilmesi koşuldur. Ruhsal olarak olumsuz etkilenen çocuğun, ilerdeki cinsel hayatına yansıyabilecek bir ekip problemlerin olabileceği unutulmamalıdır. Sünnet ülkemizde ekseriyetle 6–7 yaş daha sonrası çocuklarda yapılmaktadır.

Son vakit içinderda ise yenidoğan periyodu yapılan sünnet, cerrahi sürecin ve bakım kolaylığı, bebekte yara güzelleşmesinin çabuk olması ve ruhsal travma oluşturmaması üzere avantajlarıyla daha sık uygulanır hale gelmektedir. Her yaşta sünnet yapılabilmekle birlikte 2-4 yaş ortası çocuklarda kimlik gelişimi benmerkezci ve uyumsuz olmaları niçiniyle mecburî olmadıkça sünnet yapılmamalı ya da yapılacaksa mutlaka genel anestezi altında uygulanmalıdır. Burada üzerinde durulması gereken kıymetli bir bahis sünnet sürecinin genel anestezi altında yapılmasının kıymetidir. Gerek cerrahi süreç olarak gerekse ruhsal tesirler açısından lokal anestezinin bir an evvel terk edilmesi kaidedir. Üstelik lokal anestezi genel kanının bilakis genel anesteziye göre daha risklidir. Zira lokal anestezik olarak kullanılan unsurun penis damarlarında spazm yaparak penisin kaybına bile sebep olması mümkündür. Ayrıyeten çocuğa bu dehşet ve heyecanı yaşatmadan bir cerrahi süreç uygulamak fazlaca daha yararlı ve çağdaştır. Hakikaten günümüzde dünyada birfazlaca ülkede lokal anestezi ile sünnet yapılması tıbbi bir kusur olarak kabul edilmektedir. olağan olarak, ehemmiyetle vurgulanması gereken asıl meselelerden biri de “toplu sünnet” kampanyalarıdır. Bu cins kampanyalarda, hem bir cerrahi süreç olarak tıpkı vakitte ruhsal tarafıyla sünnet olayında uyulması gereken tüm kurallar çiğnenmektedir. Gerçekten, bu çeşit kampanyalar daha sonrası daha fazla komplikasyon oluşmaktadır. Üstelik 1997 yılında Sıhhat Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün toplu sünnetleri yasakladığını biliyoruz.

Görüldüğü üzere sünnet ufak ancak değerli bir cerrahi müdahaledir. Gerekli kıymetin verilmediği durumlarda insan ömründe değerli ve kalıcı olumsuz tesirlere sebep olabilmektedir. Burada biz uzmanlara da değerli işler düşmektedir. Ailelerin ve çocukların yanlışsız olarak eğitilmesi gerekmektedir. Ailelere, sünnetin genel anesteziyle, hastane şartlarında yapılmasının ehemmiyetini vurgulamak ve bunu cazibeli hale getirmek kıymetlidir. Günümüzde sünnetin anatomik, fizyolojik, ruhsal açılardan bilgisi olmayan bireyler tarafınca, uygun olmayan yerlerde ve şartlarda yapılmasının kabul edilebilir hiç bir öne sürülen sebebi olamaz.

Yenidoğan sünneti

Sünnetle ilgili olarak en sık karşılaştığımız soru sünnetin gerekli olup olmadığından çok, sünnet için hangi yaşın en ülkü olduğudur. Yenidoğan devrinde yani doğumdan daha sonraki birinci bir aya kadar geçen mühlet ortasında uygulanan sünnet daha sonrasını fazlaca rahat geçirdikleri ortaya konmuştur. Yenidoğan sünnetin gerekliliği uzun vakitten beri tartışılmaktadır. 3-6 yaş içinde çocuğun ve sünnetin yaratacağı ruhsal ve erken çocukluk periyodunda karşılaşılabilecek sıkıntıları ortadan kaldırılması niçiniyle daha yararlı olabileceği ileri sürülmektedir. Hala Amerika’da %60 oranında yenidoğan sünneti yapılmaktadır.

40.000 erkek bebek üzerinde yapılan çalışmalarda idrar yolu enfeksiyonu oranı sünnetsiz çocuklarda %7, sünnet olan bebeklerde ise %0,7 olarak bulunmuştur. Sünnetsiz çocukların idrar yolu enfeksiyonuna sünnetli olan kümeye oranla 8-15 kat fazla yakalandığı gösterilmiştir. Yenidoğan periyodunda yapılan sünnet, çocukluk yaşta gelişebilecek sünnet derisinin ucunda darlık, pipi başının sünnet derisi ile boğulması ve sünnet derisi iltihaplanması üzere rahatsızlıkların oluşumunu da büsbütün ortadan kaldırmaktadır.

Ayrıyeten yenidoğan devrinde yapılan sünnet sürecinin cerrahi bir müdahale olarak da bir grup avantajları mevcuttur. Bu devir sünnet sürecinden 45 dakika kadar evvel sürülen anestezik bir krem (emla) daha sonra, halk içinde “çan” ismi verilen alet sayesinde ya da klasik cerrahi metotla yaklaşık 10 dakikalık bir vakitte tamamlanabilmektedir. Çan metodunda sünnet derisinin iki metal kesim içinde sıkıştırılması kararında bu süreç yapıldığı için çoğunlukla ek dikiş konulmasına gerek kalmaz. Yenidoğan sünnet derisindeki damarlar daha küçüktür ve kanamaya ilişkin problemler şimdi hiç görülmez. Sünnet daha sonrası bakım pek kolay ve düzgünleşme süratlidir.

Çan metodu

Yenidoğan bebeklere sünnet gayesiyle genel anestezi uygulamaya gerek yoktur. Bu niçinle bebeğin aç kalması gerekmez. Tok karnına süreç yapıldığında bebek süreç sırasında ve daha sonrasında hayli daha huzurlu ve sakindir. Fakat evvelden yanlış olarak öne sürülen tezin tersine yenidoğan bebekler de ağrı duyarlar. Bu niçinle sünnet ince iğne ile lokal anestezi uygulanmalıdır. Yenidoğan bebek sünnet daha sonrası 3. günde sünneti yapan tabip tarafınca görülür ve 5. günde banyo yaptırılabilir. Konulan dikişler resen eriyerek düşer, dikişlerin alınması gerekmez.

Yenidoğan sünneti pek sıradan ve risksiz bir operasyon bulunmasına karşın bir cerrahi süreçtir. ötürüsıyla süreç sırasında ve daha sonrasında %1’den az oranla çeşitli komplikasyonlar olabilmektedir. Bunlardan başlıcaları; enfeksiyon, yetersiz sünnet, sünnet derisinin daralması,cilt yapışıklıkları ve kanamadır.

Prematüre bebeklerde, ailede hemofili yahut başka kan hastalığı hikayesi olan bebeklerde, doğuştan pipi anomalisi olan bebeklerde ve o anda rahatsızlığı olan bebeklerde yenidoğan sünneti uygulanmamalıdır.