Tarihin Gizemli Büyüsüne Kendini Kaptıracağınız Bir Yer: Ani Harabeleri

Yeşils

Member
6 Kas 2020
279
0
16
Tarihin Gizemli Büyüsüne Kendini Kaptıracağınız Bir Yer: Ani Harabeleri
Karın en epey yağdığı ve yakıştığı kentlerimizden birisi olan Kars’tayız bu yazımızda. MÖ 3000’li senelera dayanan esaslı varlıklı geçmişi ile Kars, beraberinde İpek Yolu üzerinde olmasıyla hem de medeniyet ve kültür bakımından bir atar damar misyonu görmüş diyebilir. Kars denilince akla gelen Ani Harabeleri ve daha fazlasını öğrenmek istiyorsanız buyurun yazımıza.


Medeniyetlerin Birleşim Yeri Ani Harabeleri


Ani Harabeleri Kars’a 42 kilometre uzaklıkta olup, Türkiye – Ermenistan hududunda yer almakta. Yapılan hafriyatlarda ve araştırmalar Kars’ın Erken Demir Çağı’ndan 16. yüzyıla kadar yerleşimin daima olduğu, bölge tarih boyunca hem ticaret hem din birebir vakitte askeri merkez olarak kullanıldığı istikametinde. “1001 kilise kenti” olarak da anılan Ani Antik Kenti; Ermeni kültürü, sanatı, mimari ve kentsel dizaynlardaki gelişim kalıntılarını hala taşımaya devam ediyor. Ani Antik Kenti UNESCO Dünya Kültür Mirası listesinde yer alıyor.


Peki Bu Antik Kent Nasıl ve Kim tarafınca Kuruldu?


Ani Antik Kenti, Orta Çağda değerli bir ticaret yolu olan İpek Yolunun Kafkaslar’dan Anadolu’ya birinci giriş noktasında olup Bagratuni Hükümdarı Aşot tarafınca kurulmuş. Kısa müddette İpek Yolun’da tesiriyle büyük bir gelişme göstererek bölgenin merkezi pozisyonu haline gelmiş. Tarih boyunca biroldukca din ve kültürü bünyesinde barındıran Ani buradaki dini ve sivil mimariyi de etkilemiş. Zerdüşt Ateşgedesi, kiliseler ve Türkler’in Anadolu’da yaptırdığı Selçuklu periyoduna ilişkin birinci bilinen cami Ebu’l Menûçihr Cami üzere farklı dinlere ilişkin yapıları bir ortada bulunduran antik kent bu niçinle dini açıdan da fazlaca değerli bir merkez olmuş.


Ani Harabelerinde Gezilecek Yerler


Ani Katedrali



Ani Katedrali adı verilen Meryem Ana Kilisesi 989 yılında mimar Trdat tarafınca yapılmıştır. 1319 yılında meydana gelen sarsıntıda kubbesi yıkılan ve kullanılamayan yapı, 1832 zelzelesinde de hasar aldı. 1988’deki sarsıntıdan daha sonra yapı eksiksiz harabeye dönmüştür. Katedral, Kars’taki bugünkü Ani harabelerinde yer almaktadır.


Aziz Prkitch (Keçeli) Kilisesi


1036 yılında yapılmış olan Surp Prkitch (Halaskar) Kilisesi, yörede Keçeli Kilise olarak da isimlendiriliyor. 1036 yılında Kral III. Sembat’ın yaptırdığı kilise, 1291 ve 1342 senelerında Atabekler tarafınca restore ettirilmiş. 1930’lu senelerda bir yıldırım düşmesi kararı yarısı ziyan nazarann kilisenin dağılan modülleri her sene hafriyatlarda gün yüzüne çıkarılıyor.


Orta Kapı (Aslanlı Kapı)


Aslanlı Kapıda denilen Orta Kapı 4,5 km uzunluğundaki surlarıyla birlikte 972 yılında III. Ashot tarafınca yaptırılmış. 977 ve 990 senelerında ise II. Sembat tarafınca restore edilmiş. 11. yüzyılda Ebu’l Menûçihr tarafınca kapının surları bir daha restore edilerek güçlendirilmiş ve Selçuklu motifleri içeren rölyeflerle süslenmiş. Antik kentin 7 kapıdan biri olan Ortakapı (Aslanlı Kapı)’yı kullanarak kente giriyorsunuz.


Surlar


Şehrin tamamı surlarla çevrili lakin asıl yerleşim kentin daha zayıf olan kuzey tarafında ağırlaşmış. Orta Kapı (Aslanlı Kapı)’nın sağında iki dairesel burç ile korunan İkili Vücut Kapısı (Ejderha Kapısı), solunda ise taştan satranç tahtası bezemeli Hıdırellez Kapısı yer alıyor.


İpek Yolu


Ani Antik Kenti Ören yeri, tarihi İpek Yolu üzerinde bulunuyor. Daha fazlaca ticaret için İpek Yolu kullanılarak Çin’den alınan ipek ve baharat üzere eserler, batıda Mısır, Roma üzere devrin ünlü ülkelerine ulaştırılmış. Taşınan mamüllerin en değerlisi ipek olduğu için yolun da ismini ipekten geliyor.


Abukhamrents (Polatoğlu) Kilisesi


Bostanlar Deresinin üstündeki surlara yakın bir alan üzerine yapılan kilise, 980 yılında Prens Pahlavuni tarafınca yaptırılmış.


Tigran Honents Aziz Krikor Kilisesi


Kilise 1215 yılında tüccar Tigran Honents tarafınca Arpaçay Vadisi’ne bakan bir alan üzerine yaptırılmış. Kilisenin dış cephesinde taş üzerine oyulmuş insan, hayvan ve bitki motifleri bulunmakta. Kilisenin dışı kadar iç yeri da dikkat cazip. İç cephe duvarları ve kubbe kısmında Hz. İsa’nın doğumundan vefatına kadar geçen olayları tasvir eden freskler var. Fresklerin birçoğu günümüzü ulaşamamış olsa da geriye kalanlar bile pek etkileyici. Tabi her yerde isimlerini yazılı olunca niçinse şaşırmıyoruz!


Kral Gagik Kilisesi


Binyıl Kilisesi de denilen Gagik Kilisesi, 990-1020 yılları içinde karar süren Ermeni Hükümdarı Gagik tarafınca Ani Katedrali’ni tasarlayan mimar Trdat’a yaptırılmış.


Büyük Katedral (Fethiye Cami)


Bagratlı Hükümdarı II. Sembat tarafınca 990 yılında yaptırılmaya başlanan kilise, Kral Sembat öldükten daha sonra eşi Kraliçe Katranide tarafınca üretimine devam ettirilerek 1001 yılında katedralin imali bitirilmiş. Kilisenin mimarı tıpkı yüzyılda İstanbul Ayasofya Kilisesi’nin tamiratını yapan Trdat ustadır. Sultan Alparslan 1064 yılında kenti fethettiğinde birinci fetih namazını bu katedralde kıldığı için bu niçinle katedrale Fethiye Mescidi de denmekte.


İpek Yolu Köprüsü


Kafkasya’yı Anadolu’ya bağlayan ve Arpaçay’ın üstündeki bulunan İpek Yolu Köprüsü’nün üretim tarihi tam olarak bilinmemekte lakin 10. yüzyıl Bagrati devrinden kaldığı düşünülüyor.


Kızkalesi


Sarp bir uçurumun kenarında yer alan kilisenin 13. yüzyılda yapıldığı iddia edilmekte. Kilisenin kubbesi ile güney batı kısmının tamamı 1960 yılında yıkılmış. Kale 1989 zelzelesinde daha ağır bir hasar almış.


Ani İç Kalesi


Kentin güney ucunda bulunan zirvedeki kale iç kent yahut iç kale olarak biliniyor. Doruğun en yüksek noktasında Bagrati hükümdarlarının sarayı varmış fakat günümüze ulaşmayan yapılar içinde yer alıyor.


Ebu’l Menûçihr Cami


Selçuklu Devletinin Anadolu’da 1072 yılında Buyruk Ebu’l Menûçihr tarafınca yaptırılan camidir. Caminin minaresi yıkılmış, şerefesinin altında Allah yazıtı yer almakta.


Surp Hripsime – Bakireler Kilisesi ve Manastırı


Arpaçay Irmağı Vadisinin batı kıyısında bulunan kilise, kente ulaşan kervan yolunun başladığı yere inşa edilmiş. Kilisenin mimarisi 13. yüzyıl karakteristik özelliklerini taşıyor.


Selçuklu Kervansarayı


Kervansaray 12. yüzyılın başlarında yapılmış. Kervansarayın giriş kapısı üstündeki bezemeler Selçuklu mimari yapısını temsil etmekte. Dikdörtgen planlı kervansarayın yan duvarları dışa kapalı ve adeta bir kale imajına sahip. Yapının daha sonradan kiliseye çevrildiği varsayım edilmekte.


Zerdüşt Ateşgedesi


M.S 1. yüzyılda yapıldığı düşünülen Pers Uygarlığı’na ilişkin Ateşgede Tapınağı, hem de Anadolu’daki ilk Zerdüşt Ateşgedesi olması niçiniyle çok değerli bir yere sahip.


Ani Harabeleri Nerededir?


Adres: Şehitler, Şehitlik Caddesi No:87, 36000 Ocaklı/Kars Merkez/Kars

Açılış- Kapanış Saati:08:00- 19:00

Google Harita Pozisyonu için tıklayın

Ziyaretçi Yorumu:’Ani harabeleri konut sahipliği yapmış Ani, Kars kentinin güneydoğusunda ve Arpaçay uzunluğunda bulunan ören yeri. 961-1045 yılları içinde Pakraduni Hanedanlığı’ndan Ermeni hükümdarlarının başşehri olmuştur’


Ani Harabelerine Nasıl Gidilir?


Antik kent şehir merkezine 45 km uzaklıkta bulunuyor. Hava yolunu yeğleyenler Kars Hava alanınına kalkan uçakları inceleyerek ziyaret planlarını yapmalılar. Araç kiralayıp ya da minibüs ile ören yerine gelebilirsiniz.Minibüslerle Ani Harabelerinin yakınındaki köylere gidebilirsiniz.

Özel araçla, Celal Aras caddesinden gidip kars yoluna çıkmanız gerekiyor. Yalınkaya beldesinden daha sonra Subatan köyünü geçtikten daha sonra Ocaklı köyüne gelerek Ani Harabelerine gidebilirsiniz.

İkinci bir yol olarak Kars- Iğdır yolunu kullanabilirsiniz. 30 Ekim mahallesinden daha sonra Borluk, Dağpınar ve Saklıca köyü tabelalarından daha sonra Digor köyüne ulaşmadan sola dönerek Ani Harabelerine ulaşabilirsiniz.

Doğu Ekspresine binip Kars’a gelerek Ani Harabelerine gidebilirsiniz.