Yemek yaparken daha az tuz kullanmak için 6 yol

Meltem

Global Mod
Global Mod
6 Haz 2021
1,417
0
1
Diyetimizde epey fazla tuz var. Tüm paketli eserlere, tüm endüstriyel eserlere tuz eklenir ve yemek pişirirken de tuz ekleriz.

Tuz, iştahı kabartır ve yiyecekleri daha lezzetli hale getirir. Tüketiciler tuzlu yiyecekleri sever ve bilhassa paketli besin üreticileri ve fast food restoranları yiyeceklere daha fazlasını ekler.

Tuzun sıhhat için oluşturduğu temel tehdit tansiyonda bir artışa yol açmasıdır ve bu, kalp krizi ve felç üzere önemli sıhhat sıkıntılarının gelişimi için ana risk faktörüdür. Çok tuz tüketimi böbreklere, kalbe, atardamarlara büyük ziyan verir. Bedende metabolik süreçler bozulursa, sıvı tutulur, ödem gelişir ve çok kilo ortaya çıkar. Ek olarak, yüksek seviyede tuz alımı migreni tetikleyebilir ve astımı kötüleştirebilir.

Bu niçinle uzmanlar mümkün olduğunca az tuz yemeyi, yiyeceklere tuz eklememeyi, epey tuz içeren mamüllerin tüketimini azaltmayı öneriyorlar. Örneğin, sosis, konserve ve peynir tüketimini sınırlamak daha güzeldir.


YEMEK YAPARKEN DAHA AZ TUZ KULLANMANIN YOLLARI

Lakin yemek pişirirken tuz eklemeden edemeyiz, zira yemekler tatsız ve lezzetsiz hale gelebilir. Tuz, alıştığımız lezzet arttırıcıdır. Lakin tuzun tamamını yahut bir kısmını öteki baharatlarla değiştirerek yemeğinizdeki tuz ölçüsünü azaltmanın yolları vardır.

Başka Tuzları Deneyin

Olağan sofra tuzunu deniz tuzu yahut Himalaya tuzu üzere öbür bir tuz çeşidiyle değiştirebilirsiniz. Yemeklere daha fazla lezzet eklerler, bu niçinle daha az ölçü gerekir. Ayrıyeten farklı tuz çeşitleri, farklı ölçülerde sodyum içerir. Deniz tuzu yüzde 16 sodyum içerirken, bayağı sofra tuzu yüzde 97’ye kadar içerebilir.

Daha Fazla Asit

Asit ekleyerek yemeğin tadını artırabilirsiniz, yoğunluk oluşturacak, et ve balığın doğal tuzlu tadını ve sebzelerin tatlılığını artıracaktır. Bu niçinle, şefler çoklukla tuz yerine yemeklere, mesela çeşitli meyve suları ekler. Limon ve nar suları, tuzlu yiyecekleri büsbütün bırakmak isteyenler için âlâ bir seçenektir. Limon suyu bazında salatalar için bir sos yapabilirsiniz ve nar suyu ile et yahut balık için bir temel oluşturabilirsiniz.

Baharatlar

Yemeklerimizin tuz oranını azaltmak ve daha az tuz eklemenin yollarından biri de baharatları kullanmaktır. Tat reseptörleri baharatlı yiyecekler ve baharatları daha fazla hisseder. Örneğin, yemeğe fazlaca fazla zencefil yahut sarımsak üzere ek lezzetler eklerseniz, fazlaca az tuz ekleyebilirsiniz ve az tuz olduğunu hissetmezsiniz. Tuz yerine kırmızı biber, sarımsak, kekik de kullanabilirsiniz. Ayrıyeten tarçın, kakule, kişniş, fesleğen ve başka otlar doğal lezzet arttırıcılardır, tuz gereksinimini azaltırlar. Sarımsak yahut rezene ile pişirilen bir yemeğin tuzlanmasına gerek yoktur. Tadı arttırmak için otlar da kullanabilirsiniz. Taze fesleğen, maydanoz, kişniş, biberiye, kekik ve adaçayı ülküdür.

Tuzlu Yiyecekler

Tuzu değiştirmenin bir öbür yeterli yolu da doğal olarak tuzlu yiyecekler kullanmaktır. Güneşte kurutulmuş domatesleri tuz yerine kullanabilirsiniz, doğal ki tuz ek edilmeden pişirilmiş olanları. Bu domatesler kusursuz bir lezzet arttırıcıdır. Ayrıyeten tuzlu peynirler kullanabilir ve tuz ekleme gereksinimini ortadan kaldırabilirsiniz. Salata, omlet yahut unlu mamullerde tuzlu peynir kullanıyorsanız, yemeğin tuzlanmasına gerek yoktur. Damak tadınızı kandırabilirsiniz. Salatalara yahut sıcak yemeklere eklenebilecek deniz yosunu yahut peynir üzere gibi doğal olarak tuzlu yiyecekleri deneyin.

Daha Az Yağ Kullanın

Yyemek ne kadar yağlı olursa, tat alma tomurcuklarımız o kadar fazla tuza muhtaçlık duyar. Yani, derin yağda kızartılmış patatesler ve yağsız fırınlanmış patatesler, farklı ölçülerde tuza sahip olacaklar, fakat tadı eşit derecede tuzlu üzere görünecektir. Bu niçinle pilav yahut etli atıştırmalıklardaki tuz ölçüsünü azaltmak için daha az yağlı hale getirilmesi gerekir. Sonuç olarak yemek tadından bir şey kaybetmeyecek fakat sıhhate daha faydalı hale gelecektir.

Sarımsak ve Soğan

Ttuzu değiştirmenin değişik bir yolu da sarımsak ve soğan kullanmasıdır. Bilhassa et yemeklerinde tuz yerine sotelenmiş soğan ve sarımsak kullanabilirsiniz. Akabinde eti istediğiniz biçimde pişirebilirsiniz.


GERÇEK ÖLÇÜDE TUZ TÜKETİN

Tuz, sodyum ve klor olmak üzere iki değerli bileşenden oluşur. Sodyum iyonları bedendeki sıvı istikrarından sorumludur, kas liflerinin kasılma süreçlerinde, hudut ikazlarının geçişinde yer alır. Klor iyonları, yiyeceklerin sindirimi için gerekli olan hidroklorik asit üretimini düzenlemeye yardımcı olur. Bu niçinle, kâfi ölçüde tuz tüketmek değerlidir.

Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) tavsiyelerine nazaran insan bedeninin günde 5 gram tuza gereksinimi vardır. 3.5 ila 7 gram sağlıklı bir insan için olağandır. Günde 5 gramdan az tuz tüketmenin yararları yahut ziyanları tespit edilmemiştir fakat kalp yetmezliği olan hastaların günde en çok 1 – 1,7 grama kadar tuz tüketmeleri önerilmektedir.

Diyetinizde tuz kullanırken, bunun yalnızca yemeklerinize sodyum eklemekle ilgili olmadığını unutmayın. Çoka kaçmamak ve hayli fazla kullanmamak için, mamüllerin kendisinde bulunan doğal tuz düzeyini dikkatlice izlemeniz gerekir.

Birtakım yemeklerin hazırlanmasında eklediğimiz tuza ek olarak, eserlerde aslına bakarsanız tuzun bulunduğunu unutmamak değerlidir. En az tuz taze zerzevat ve meyvelerde (100 gram başına 0,1 gram), işlenmemiş et ve balıkta (0,3 gram), en epey da atıştırmalıklarda (3,4 gram) bulunur. Sosis (2,5 gram), mayonez ve ketçap (sırasıyla 2,5 ve 2,4 gram), peynir (1,85 gram), konserve (1,35 gram), salam (1,4 gram), etli pizza, balık (1,2 gram) ve ekmek (1,1 gram) de yüksek tuz içerir.


BEDENDE FAZLA TUZ OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?

Çok fazla tuzun önemli sıhhat problemlerine yol açtığı kanıtlandığı için bedendeki fazla sodyumun nasıl fark edileceğini anlamak değerlidir. Günlük tüketilen sodyum ölçüsünü yanlışsız bir biçimde varsayım etmek son derece zordur, lakin günlük idrarla sodyum atılımı (atık mamüllerin bedenden, bilhassa böbrekler yoluyla atılması), günlük tüketilen tuzun belirlenmesinde altın standart olarak kabul edilen bir sistemdir.

Bedende fazla sodyum olduğunu gösteren bir dizi belirti de vardır. Hipernatremi (vücutta fazla sodyum) kalp yetmezliği ve kronik böbrek hastalığı üzere hastalıklar niçiniyle artan sodyum alımı yahut azalan atılımdan kaynaklanabilir.

Hipernatreminin belirtileri içinde periferik ödem, nefes darlığı, pulmoner ödem, venöz tıkanıklık, yüksek tansiyon ve çok beden yükü bulunur.

Yani bedenin bir saat üzere çalışmasını istiyorsanız, bir muayeniçin geçmeli ve bedene ziyan vermeden ne kadar tuz alabileceğiniz konusunda bir uzmana danışmalısınız.