Yemek Borusu Tıkanıklığı ( Özofagus Atrezisi )
Özofagus (yemek borusu) yutakla mide içinde geçişi sağlayan tüp halindeki organdır. “Özofagus atrezisi” ise özofagusun bir kısmının oluşmamasıdır. 2000-3000 doğumda bir görülür. Hastaların birçoklarında ek hastalıklar (özellikle kalp hastalıkları) ve kromozom anomalileri de görülebilir. Birkaç tipi vardır; yemek borusu tek başına kapalı olabilir, yemek borusu kapalı olup soluk borusuyla içinde ince irtibatlar olabilir yahut yemek borusu yeterli gelişmiş olup soluk borusuyla içinde köprü üzere ilişki olabilir.
ANNE KARNINDA TEŞHİS KONABİLİR Mİ?
Gebelik sırasında yapılan ultrasonografiler ile kimi vakit bu teşhisten şüphelenilebilir. Ultrasonografide midenin görülmemesi akla evvela özofagus atrezisini getirir. Lakin özofagus atrezilerinin büyük kısmında soluk borusu ile özofagusun alt kısmı içinde fistül dediğimiz ince bir ilişki olduğundan ve bu fistül yardımıyla soluk borusundan yemek borusuna ve ötürüsıyla mide ve barsaklara hava geçişi olduğundan midede hava/sıvı görülebilir. ötürüsıyla teşhis gebelik sırasında koyulamayabilir.
Anne karnında özofagus atrezisi öntanısı koyulmuşsa, doğum mümkünse yenidoğan ağır bakım imkanı olan, çocuk cerrahisi uzmanının bulunduğu ve yenidoğan cerrahisinin yapılmasına uygun olan merkezlerde yapılmalıdır.
ÖZOFAGUS ATREZİSİ NASIL ANLAŞILIR?
Yenidoğan bebek tükrüğünü yutamaz ve beslenemez. Tükrükleri hem ağzından dışarı akar, birebir vakitte soluk borusuna kaçtığından bebeğin soluk almasını güçleştirir. bu biçimde bir bebeğin ağzından ince bir plastik tüp (sonda) yerleştirmeye çalıştığımızda sondanın ilerlemediğini farkederiz, röntgende de bu sondanın ucu kapalı olan gelişmemiş yemek borusunun ortasında kıvrıldığını görürüz.
TEDAVİSİ NASILDIR ?
Bebeğin hayatını devam ettirmesi için cerrahi müdahale gereklidir. Lakin anomalinin tipine nazaran ameliyatın formu ve vakti farklı olabilir. Bebeğin ameliyata alınmasını engelleyecek ek bir sorun yoksa (akciğer enfeksiyonu, ağır kalp hastalığı) bebek birkaç günlükken ameliyata alınabilir.
AMELİYAT NASIL YAPILIR ?
Cerrahın tecrübesi ve merkezin imkanları doğrultusunda; açık yahut laparoskopik olarak göğüs boşluğuna girilir. Yemek borusunun üst ve alt uçları bulunur. Soluk borusuyla içinde fistül var ise evvel bu ayrılır ve soluk borusu tamir edilir. ondan sonrasında yemek borusunun uçları birbirine dikilir. Bu uçlar içinde çap farkı olduğundan tamir daha sonrası yemek borusu kabaca bir kadehe misal. Yemek borusunun ortasında ince bir beslenme sondası bırakılabilir. Ayrıyeten oluşabilecek kaçağı boşaltmak için göğüs boşluğuna da bir tüp yerleştirilebilir.
AMELİYATTAN daha sonraKİ SÜREÇ NEDİR?
Ameliyattan daha sonra hasta yenidoğan ağır bakım servisinde izleme alınır. Yapılan ameliyatın durumuna bakılırsa birkaç gün teneffüs aygıtına bağlı olarak takip edilebilir ve kendi teneffüsünün kâfi olduğunun görülünce makine dayanağı sonlandırılır. Yemek borusuna takılı tüpten beslenebilir. Yemek borusunun ucuca eklenen yerinden tükürük kaçağının olup olmadığı takılı olan tüpten takip edilir. 1 hafta daha sonra bebeğe ilaçlı bir sinema çekilir; ağzından verilen ilacın göğüs kafesine kaçmadığı ve mideye geçebildiği görülür ve yemek borusundaki beslenme sondası çekilir. çabucak sonrasında göğüs tüpü de çekilir ve taburcu edilir.
AMELİYAT daha sonraSI MESELELER NELERDİR ?
Bu bebekler için anne sütü yahut sıvı mamayla beslendikleri döenmde pek bir sorun oluşmaz. Fakat ek besinlere başlandıktan daha sonra tüm yiyecekler püre haline getirilmelidir. 1,5-2 yaşından daha sonra da sert besinler çatalla ezilerek verilmeli, çocuk 4-5 yaşına gelince de düzgünce çiğneyerek yemek yemesi öğretilmelidir.
Ek anomalisi olmayan özofagus atrezilerinde yaşama oranı yüksektir. Fakat bu çocuklar hayatlarının daha sonraki periyotlarında özofagus motilite bozukluğu, gastroözofageal reflü (mideden yemek borusuna kaçak), aspirasyon, yemek borusundaki dikiş sınırında daralma ve yutmada kuvvetlik, yenidenlayan trakeoözofagus fistülü üzere meselelerle karşılaşabilirler.
Reflü için medikal tedavi birden fazla vakit kâfi olurken, dikiş sınırında daralmalar bir yahut biroldukca sefer endoskopiyi ve balonla genişletme ameliyatlarını gerekli kılabilir.
Özofagus (yemek borusu) yutakla mide içinde geçişi sağlayan tüp halindeki organdır. “Özofagus atrezisi” ise özofagusun bir kısmının oluşmamasıdır. 2000-3000 doğumda bir görülür. Hastaların birçoklarında ek hastalıklar (özellikle kalp hastalıkları) ve kromozom anomalileri de görülebilir. Birkaç tipi vardır; yemek borusu tek başına kapalı olabilir, yemek borusu kapalı olup soluk borusuyla içinde ince irtibatlar olabilir yahut yemek borusu yeterli gelişmiş olup soluk borusuyla içinde köprü üzere ilişki olabilir.
ANNE KARNINDA TEŞHİS KONABİLİR Mİ?
Gebelik sırasında yapılan ultrasonografiler ile kimi vakit bu teşhisten şüphelenilebilir. Ultrasonografide midenin görülmemesi akla evvela özofagus atrezisini getirir. Lakin özofagus atrezilerinin büyük kısmında soluk borusu ile özofagusun alt kısmı içinde fistül dediğimiz ince bir ilişki olduğundan ve bu fistül yardımıyla soluk borusundan yemek borusuna ve ötürüsıyla mide ve barsaklara hava geçişi olduğundan midede hava/sıvı görülebilir. ötürüsıyla teşhis gebelik sırasında koyulamayabilir.
Anne karnında özofagus atrezisi öntanısı koyulmuşsa, doğum mümkünse yenidoğan ağır bakım imkanı olan, çocuk cerrahisi uzmanının bulunduğu ve yenidoğan cerrahisinin yapılmasına uygun olan merkezlerde yapılmalıdır.
ÖZOFAGUS ATREZİSİ NASIL ANLAŞILIR?
Yenidoğan bebek tükrüğünü yutamaz ve beslenemez. Tükrükleri hem ağzından dışarı akar, birebir vakitte soluk borusuna kaçtığından bebeğin soluk almasını güçleştirir. bu biçimde bir bebeğin ağzından ince bir plastik tüp (sonda) yerleştirmeye çalıştığımızda sondanın ilerlemediğini farkederiz, röntgende de bu sondanın ucu kapalı olan gelişmemiş yemek borusunun ortasında kıvrıldığını görürüz.
TEDAVİSİ NASILDIR ?
Bebeğin hayatını devam ettirmesi için cerrahi müdahale gereklidir. Lakin anomalinin tipine nazaran ameliyatın formu ve vakti farklı olabilir. Bebeğin ameliyata alınmasını engelleyecek ek bir sorun yoksa (akciğer enfeksiyonu, ağır kalp hastalığı) bebek birkaç günlükken ameliyata alınabilir.
AMELİYAT NASIL YAPILIR ?
Cerrahın tecrübesi ve merkezin imkanları doğrultusunda; açık yahut laparoskopik olarak göğüs boşluğuna girilir. Yemek borusunun üst ve alt uçları bulunur. Soluk borusuyla içinde fistül var ise evvel bu ayrılır ve soluk borusu tamir edilir. ondan sonrasında yemek borusunun uçları birbirine dikilir. Bu uçlar içinde çap farkı olduğundan tamir daha sonrası yemek borusu kabaca bir kadehe misal. Yemek borusunun ortasında ince bir beslenme sondası bırakılabilir. Ayrıyeten oluşabilecek kaçağı boşaltmak için göğüs boşluğuna da bir tüp yerleştirilebilir.
AMELİYATTAN daha sonraKİ SÜREÇ NEDİR?
Ameliyattan daha sonra hasta yenidoğan ağır bakım servisinde izleme alınır. Yapılan ameliyatın durumuna bakılırsa birkaç gün teneffüs aygıtına bağlı olarak takip edilebilir ve kendi teneffüsünün kâfi olduğunun görülünce makine dayanağı sonlandırılır. Yemek borusuna takılı tüpten beslenebilir. Yemek borusunun ucuca eklenen yerinden tükürük kaçağının olup olmadığı takılı olan tüpten takip edilir. 1 hafta daha sonra bebeğe ilaçlı bir sinema çekilir; ağzından verilen ilacın göğüs kafesine kaçmadığı ve mideye geçebildiği görülür ve yemek borusundaki beslenme sondası çekilir. çabucak sonrasında göğüs tüpü de çekilir ve taburcu edilir.
AMELİYAT daha sonraSI MESELELER NELERDİR ?
Bu bebekler için anne sütü yahut sıvı mamayla beslendikleri döenmde pek bir sorun oluşmaz. Fakat ek besinlere başlandıktan daha sonra tüm yiyecekler püre haline getirilmelidir. 1,5-2 yaşından daha sonra da sert besinler çatalla ezilerek verilmeli, çocuk 4-5 yaşına gelince de düzgünce çiğneyerek yemek yemesi öğretilmelidir.
Ek anomalisi olmayan özofagus atrezilerinde yaşama oranı yüksektir. Fakat bu çocuklar hayatlarının daha sonraki periyotlarında özofagus motilite bozukluğu, gastroözofageal reflü (mideden yemek borusuna kaçak), aspirasyon, yemek borusundaki dikiş sınırında daralma ve yutmada kuvvetlik, yenidenlayan trakeoözofagus fistülü üzere meselelerle karşılaşabilirler.
Reflü için medikal tedavi birden fazla vakit kâfi olurken, dikiş sınırında daralmalar bir yahut biroldukca sefer endoskopiyi ve balonla genişletme ameliyatlarını gerekli kılabilir.