Hepimiz bir meyvenin küflenmiş kısmını kesip gerisini yemeyi düşünmüşüzdür. Bir reçel kavanozunun üstünde görünen kalıbı çıkarmak ve âlâ durumda görünen ve ayrıyeten tadı hala hoş olan kalanları yemek de yaygındır.
Görünüşe göre, bozulmuş besin ve besin israfı risklerinden bu türlü kaçınıyoruz. Lakin gerçek şu ki hayır: Görünen küflenmiş kısım, goremediğiniz yahut koklayamadığınız, lakin muhtemelen aslına bakarsan besine yayılmış olan görünmez bir kirlenmenin göstergesidir.
Küf terimi, çürüyen organik husus üzerinde gelişen birkaç epeyce küçük ipliksi mantar çeşidini belirtmek için kullanılır. Tahıllar, kuru meyveler, kuru yemişler, baharatlar, kahve, buzdolabında açık bırakılan bir domates sosu, dilimlenmiş ekmek, meyve ve birfazlaca besin üzerinde gelişebilirler. bir epey küf çeşidi vardır lakin besinlerle ilgili olarak en epey endişelendiren cinsler Aspergillus, Penicillium ve Fusarium familyalarındandır. Her biri farklı mikotoksin (zehirli maddeler) cinsleri üretir ve tesirleri fazlaca çeşitlidir.
GERİ DÖNDÜRÜLEMİYORLAR
Ve işin özüne geliyoruz; mikotoksinler, sıhhat tehlikelerinin gerçek suçlularıdır. Görünmezdirler, renksiz ve kokusuzdurlar. Bunlar, üstte belirtilenler de dahil olmak üzere çeşitli mantarlar tarafınca doğal olarak üretilen kimyasal bileşiklerdir. Üretim suratı sıcaklığa bağlıdır. Genel olarak 24ºC ile 28ºC içinde daha fazla üretilirken, soğutma şartlarında hem mantar büyümesi tıpkı vakitte orantılı mikotoksin üretimi azalır.
Bu bileşikler besin zincirinin farklı noktalarında, tarlada (yetiştirme sırasında), hasatta ve depolama sırasında
KISA VE UZUN VADEDE KÜFÜN TEHLİKELERİ
Kıymetli ölçüde mikotoksin içeren bir besin alındığında sindirim sistemiyle ilgili sorunlar ortaya çıkabilir. Ayrıyeten karaciğer ve böbrek hasarı, bağışıklık bozuklukları yahut fetal hasar üzere öteki problemlere da niye olabilirler.
Lakin nitekim tasa verici olan ve bu toksinleri içerdiğinden şüphelenilen rastgele bir besinin tüketiminden kaçınmanın ana sebebi, uzun vadede küçük dozların kronik olarak tüketilmesinin DNA’yı değiştirip kansere yol açabilmesidir. Bu manada, tümör gelişimiyle en epeyce alakalı olan mikotoksinler, bilhassa karaciğer kanseri riskinin artmasıyla bağlantılı olan aflatoksinlerdir.
Mikotoksinlerle bağlantılı tehlikelerden kaçınmak çok kolaydir. Aşağıdaki durumlar tüketicinin kendi sorumluluğundadır:
– Besinlerin son kullanma tarihine ve tavsiye edilen tüketim tarihine dikkat edin.
– Her eseri uygun bir yerde saklayın (buzdolabında, serin ve kuru bir yerde…), uygun biçimde kullanın ve düzgün hijyen uygulamalarını sürdürün.
– Şüphelendiğiniz yiyeceklerin kokusuna yahut tadına bakmayın zira mikotoksinler görünmezdir, kokmazlar ve hiç bir şeye benzemezler.
– Kuşku durumunda ve bilhassa küf yahut makus bir modül var ise eserin tamamını atın.
Bu tedbirleri yalnızca meyve ve sebzeler için almayın. Mikotoksinlerle kontamine olabilen besinler, hayvanlara yayılabilen çeşitli kökenlere sahiptir. Kontamine eserlerle beslenen hayvanların etlerinde ve sütlerinde mikotoksinler birikir.
Kuşkuya düştüğünüzde, mesela buzdolabında birkaç gün kalan közlenmiş biberler ne kokarlar ne de küf belirtisi gösterirler lakin bozulmuşlardır, bu yüzden uzak durulmalıdır. Küf sporları teneffüs hasarına niye olabilir.
Ve yaz aylarında azamî tedbir alınması kaidedir. Yaz aylarında bilhassa dikkatli olunması tavsiye edilir, zira yüksek sıcaklıklarda mikroorganizmalar hayli daha süratli çoğalır.
YİYECEKLERDEN KÜFÜ ÇIKARIP KALANI YENİR Mİ?
Pekala, yanlışsız olan nedir? Küflü de olsa yalnızca üst küfü çıkararak yenebilecek yiyecekler var mı? Uzmanlara bakılırsa onları atmak daha güzeldir, kimi küfler tehlikeli mikotoksinler üretir ve bir yiyeceğin yüzeyinde fazlaca fazla küf var ise, çıkarmak kâfi değildir, katiyen derinlemesine nüfuz etmiş olacaktır.
Küf sorunu görünen kısımda değil, mikotoksinlerde, kimi mantarların (Aspergillus, Penicillium ve Fusarium) ürettiği toksik unsurlardadır. Mantar sporları her yerde bulunurlar. Mantarlar, öbür mikroorganizmaların gelişemeyeceği fazlaca düşük su aktivitesine sahip (su aktivitesi, mikroorganizmaların metabolik aktivitelerini gerçekleştirebilmeleri için mevcut su ölçüsünü ölçer) olan besinlerde çoğalma kabiliyetine sahiptir.
Pekala, bu mantar sporlarının tüketilmesi ne üzere ziyanlar verebilir? Küfün tüketilmesi tek başına bedende rastgele bir probleme yol açmaz, lakin üretebileceği toksin bedende uzun vadede meselelere niye olabilir: Mantar kökenli toksinler sıklıkla kronik zehirlenmelere yol açar, yani toksin bedende birikir ve vakit içinde olumsuz tesirlere yol açar. Ayrıyeten, tüketilmesinden kısa bir süre daha sonra olumsuz tesirlere niye olan ünlü ‘Amanita muscaria’ üzere mantar kaynaklı akut zehirlenmeler de vardır.
Bu toksinlerin bedenimizde oluşturabileceği tesirler içinde nefropati, hepatit, ergotizm, hatta yemek borusu kanseri üzere fazlaca çeşitli meseleler bulunur.
Mikotoksinler beraberinde kanserojen ve mutajenik olarak kabul edilirler. Çok kararlıdırlar ve sürece ve pişirme sıcaklıklarına dayanırlar. Birtakım mikotoksinler Dünya Sıhhat Örgütü Memleketler arası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) tarafınca kanserojen hususlar olarak sınıflandırılır. Bilhassa aflatoksin B1, IARC tablosunda 1. düzey kanserojen olarak kabul edilir. Öteki mikotoksinler de muhtemelen kanserojen olabileceklerini gösteren bir 2B sınıflandırması ile değerlendirilmiştir.
BİRTAKIM KÜFLER DÜZGÜN SAYILABİLİR
Tüm küfler ziyanlı yahut istenmeyen değildir. Besin sanayisi açısından, kimileri epey eski vakit içinderdan beri büyük yardımcılar olmuştur ve makul özellikler içeren eserler yapmak için kasıtlı olarak kullanılmaktadır. Bu, brie yahut camembert üzere küflerle olgunlaştırılan yumuşak peynirler üzere çeşitli peynir çeşitleri için geçerlidir.
Görünüşe göre, bozulmuş besin ve besin israfı risklerinden bu türlü kaçınıyoruz. Lakin gerçek şu ki hayır: Görünen küflenmiş kısım, goremediğiniz yahut koklayamadığınız, lakin muhtemelen aslına bakarsan besine yayılmış olan görünmez bir kirlenmenin göstergesidir.
Küf terimi, çürüyen organik husus üzerinde gelişen birkaç epeyce küçük ipliksi mantar çeşidini belirtmek için kullanılır. Tahıllar, kuru meyveler, kuru yemişler, baharatlar, kahve, buzdolabında açık bırakılan bir domates sosu, dilimlenmiş ekmek, meyve ve birfazlaca besin üzerinde gelişebilirler. bir epey küf çeşidi vardır lakin besinlerle ilgili olarak en epey endişelendiren cinsler Aspergillus, Penicillium ve Fusarium familyalarındandır. Her biri farklı mikotoksin (zehirli maddeler) cinsleri üretir ve tesirleri fazlaca çeşitlidir.
GERİ DÖNDÜRÜLEMİYORLAR
Ve işin özüne geliyoruz; mikotoksinler, sıhhat tehlikelerinin gerçek suçlularıdır. Görünmezdirler, renksiz ve kokusuzdurlar. Bunlar, üstte belirtilenler de dahil olmak üzere çeşitli mantarlar tarafınca doğal olarak üretilen kimyasal bileşiklerdir. Üretim suratı sıcaklığa bağlıdır. Genel olarak 24ºC ile 28ºC içinde daha fazla üretilirken, soğutma şartlarında hem mantar büyümesi tıpkı vakitte orantılı mikotoksin üretimi azalır.
Bu bileşikler besin zincirinin farklı noktalarında, tarlada (yetiştirme sırasında), hasatta ve depolama sırasında
KISA VE UZUN VADEDE KÜFÜN TEHLİKELERİ
Kıymetli ölçüde mikotoksin içeren bir besin alındığında sindirim sistemiyle ilgili sorunlar ortaya çıkabilir. Ayrıyeten karaciğer ve böbrek hasarı, bağışıklık bozuklukları yahut fetal hasar üzere öteki problemlere da niye olabilirler.
Lakin nitekim tasa verici olan ve bu toksinleri içerdiğinden şüphelenilen rastgele bir besinin tüketiminden kaçınmanın ana sebebi, uzun vadede küçük dozların kronik olarak tüketilmesinin DNA’yı değiştirip kansere yol açabilmesidir. Bu manada, tümör gelişimiyle en epeyce alakalı olan mikotoksinler, bilhassa karaciğer kanseri riskinin artmasıyla bağlantılı olan aflatoksinlerdir.
Mikotoksinlerle bağlantılı tehlikelerden kaçınmak çok kolaydir. Aşağıdaki durumlar tüketicinin kendi sorumluluğundadır:
– Besinlerin son kullanma tarihine ve tavsiye edilen tüketim tarihine dikkat edin.
– Her eseri uygun bir yerde saklayın (buzdolabında, serin ve kuru bir yerde…), uygun biçimde kullanın ve düzgün hijyen uygulamalarını sürdürün.
– Şüphelendiğiniz yiyeceklerin kokusuna yahut tadına bakmayın zira mikotoksinler görünmezdir, kokmazlar ve hiç bir şeye benzemezler.
– Kuşku durumunda ve bilhassa küf yahut makus bir modül var ise eserin tamamını atın.
Bu tedbirleri yalnızca meyve ve sebzeler için almayın. Mikotoksinlerle kontamine olabilen besinler, hayvanlara yayılabilen çeşitli kökenlere sahiptir. Kontamine eserlerle beslenen hayvanların etlerinde ve sütlerinde mikotoksinler birikir.
Kuşkuya düştüğünüzde, mesela buzdolabında birkaç gün kalan közlenmiş biberler ne kokarlar ne de küf belirtisi gösterirler lakin bozulmuşlardır, bu yüzden uzak durulmalıdır. Küf sporları teneffüs hasarına niye olabilir.
Ve yaz aylarında azamî tedbir alınması kaidedir. Yaz aylarında bilhassa dikkatli olunması tavsiye edilir, zira yüksek sıcaklıklarda mikroorganizmalar hayli daha süratli çoğalır.
YİYECEKLERDEN KÜFÜ ÇIKARIP KALANI YENİR Mİ?
Pekala, yanlışsız olan nedir? Küflü de olsa yalnızca üst küfü çıkararak yenebilecek yiyecekler var mı? Uzmanlara bakılırsa onları atmak daha güzeldir, kimi küfler tehlikeli mikotoksinler üretir ve bir yiyeceğin yüzeyinde fazlaca fazla küf var ise, çıkarmak kâfi değildir, katiyen derinlemesine nüfuz etmiş olacaktır.
Küf sorunu görünen kısımda değil, mikotoksinlerde, kimi mantarların (Aspergillus, Penicillium ve Fusarium) ürettiği toksik unsurlardadır. Mantar sporları her yerde bulunurlar. Mantarlar, öbür mikroorganizmaların gelişemeyeceği fazlaca düşük su aktivitesine sahip (su aktivitesi, mikroorganizmaların metabolik aktivitelerini gerçekleştirebilmeleri için mevcut su ölçüsünü ölçer) olan besinlerde çoğalma kabiliyetine sahiptir.
Pekala, bu mantar sporlarının tüketilmesi ne üzere ziyanlar verebilir? Küfün tüketilmesi tek başına bedende rastgele bir probleme yol açmaz, lakin üretebileceği toksin bedende uzun vadede meselelere niye olabilir: Mantar kökenli toksinler sıklıkla kronik zehirlenmelere yol açar, yani toksin bedende birikir ve vakit içinde olumsuz tesirlere yol açar. Ayrıyeten, tüketilmesinden kısa bir süre daha sonra olumsuz tesirlere niye olan ünlü ‘Amanita muscaria’ üzere mantar kaynaklı akut zehirlenmeler de vardır.
Bu toksinlerin bedenimizde oluşturabileceği tesirler içinde nefropati, hepatit, ergotizm, hatta yemek borusu kanseri üzere fazlaca çeşitli meseleler bulunur.
Mikotoksinler beraberinde kanserojen ve mutajenik olarak kabul edilirler. Çok kararlıdırlar ve sürece ve pişirme sıcaklıklarına dayanırlar. Birtakım mikotoksinler Dünya Sıhhat Örgütü Memleketler arası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) tarafınca kanserojen hususlar olarak sınıflandırılır. Bilhassa aflatoksin B1, IARC tablosunda 1. düzey kanserojen olarak kabul edilir. Öteki mikotoksinler de muhtemelen kanserojen olabileceklerini gösteren bir 2B sınıflandırması ile değerlendirilmiştir.
BİRTAKIM KÜFLER DÜZGÜN SAYILABİLİR
Tüm küfler ziyanlı yahut istenmeyen değildir. Besin sanayisi açısından, kimileri epey eski vakit içinderdan beri büyük yardımcılar olmuştur ve makul özellikler içeren eserler yapmak için kasıtlı olarak kullanılmaktadır. Bu, brie yahut camembert üzere küflerle olgunlaştırılan yumuşak peynirler üzere çeşitli peynir çeşitleri için geçerlidir.