2050 yılında dünyadaki miyop sayısının 1,4 milyardan 5 milyar beşere çıkacağı düşünülüyor. Yani dünya nüfusunun yüzde 50’sine. Bu sayılar pandemi öncesi yapılan çalışmaların sonuçları olup, Ağustos 2021’de Hong Kong’da yapılan çalışmaya göre pandemi ile çocukların meskene kapanıp, tabiatla buluşmaması ve daha hayli ekrana bakması miyop gelişme oranını pandemi öncesine nazaran yüzde 17’den yüzde 28’e çıkarmıştır.
Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Göktuğ Demirci, son senelerda artan miyop yani uzağı bakılırsameme rahatsızlığına karşı geliştirilen yeni halleri deklare etti.
MİYOP GELİŞİMİNİ DURDURMANIN YENİ YOLLARI
Yüksek miyobun, uzak görmeyi etkilemenin haricinde ileri yaşlarda körlüğe dahi niye olabilecek makula dejenerasyonu, glokom ve retina dekolmanı riskini artırdığına değinen Doç. Dr. Demirci, şu biçimde devam etti: “Yakına bakma, genetik ve çevresel faktörler kıyaslandığında en değerli artış etkeninin çevresel faktörler yani çocukların güneş ışığını az aldığı, meskene kapandığı periyotlarda olduğu gösterilmiş. ötürüsıyla çocukların dış ortamda geçirdiği vakit miyopi gelişmenini yavaşlatan en kıymetli etken olarak düşünülüyor. Çin’de uydu takip sistemleri de kullanılarak yapılan çalışmada çocukların betonlar yerine yeşillikler ortasında geçirdiği vakit arttığında miyop gelişmeninin yüzde 30 azaldığı gösterildi. Ders müddetleri kısaltıldı, teneffüs mühletleri arttırıldı. Hatta pilot bölgelerde çocukların uzağa ve tabiata bakabilmeleri için ‘Camdan Okullar’ projesi başlatıldı.”
“Günlük hayatta kullanılan standart gözlüklerin durdurucu tesiri bulunmuyor. Standart gözlükler yalnızca hastanın hayat kalitesini arttırır, hastalığı tedavi etmez.” diyen Doç. Dr. Demirci, geliştirilen 3 yeni metodu deklare etti: “Bunlar özel bir bitkiden elde edilen ve göz hekimleri tarafınca hazırlanan bir damla, multifokal gözlük ve özel miyopi kontakt lensleridir. Damla özel bir bitkiden elde edilen ve tıpta fazlaca değişik kullanım alanları olan bir unsurdur. Örneğin, göz tabanının muayenesinde, göz bebeğinin genişletilmesi için, ayrıyeten anestezidilk evvel üst teneffüs yollarında salgıların azaltılması için kullanılır. 1864’te Fransiscus Cornelis Donders, miyopide bu damlanın kullanmasını birinci öneren araştırmacıdır. Hatta o devirde birtakım araştırmacılar okumayı, yakın işini yasaklayıp bir de damla başlamışlar. Yüzde 0,5’lik doz ile 2 yıl boyunca yapılan çalışmada hastalarda yalnızca 0,28 derece artış olurken kullanılmayan kümede 1.2 derece artış olmuş. çabucak sonrasında yapılan çalışmalar düşük doz yüzde 0.01 ile bile tıpkı sonuçların alındığı gösterilmiş. Fakat tedavinin yarıda bırakılmaması hayli değerli. Hatta Tayvan Oftalmoloji Derneği tarafınca 15 yıl boyunca kullanılması öneriliyor. Bu damla için uygun olmayan yahut yan tesir riskleri niçiniyle istemeyenler için ikinci seçenek ise daha kolay lakin standart gözlüklere nazaran biraz daha masraflı bir tahlil olan progresif camlı gözlükler. Bu gözlükte maksat, gözlük camının üst kısmı uzağı gösterdiği için uzağa bakarken üst kısımla ve yakına bakarken düşük numaralı alt kısımla bakmak. Son olarak Amerikan Besin ve Sıhhat Otoritesi (FDA) bilhassa miyopiyi durdurmak için bir firmanın miyop kontakt lenslerinin çocuklarda kullanmasına onay verdi. Çabucak akabinde Çin Sıhhat Otoritesi bu lenslere onay verdi. Bu lensler olağanda kullanılan lenslere göre biraz daha farklı dizayna sahip ve şu an ülkemizde bulunmuyor. Bu 3 metodunda birbirine üstünlüğü ve dezavantajları mevcut, ötürüsıyla hastalar şahsi olarak kıymetlendirilerek aile ile miyop çocuk hastalar için ortak bir sistem belirlenmelidir.”
20-20-20 KURALIYLA GÖZLERİ RAHATLATIN
Bu hallerin yanında çocukların göz sıhhatini korumak için ailelerin alabileceği tedbirleri de Doç. Dr. Demirci, şöyle sıraladı: “Bir araştırmaya nazaran 8 yaş altı çocuklar 2 saatten çok vakit içinderını ekran karşısında geçiriyor. 8-10 yaş ise bunu üçe katlıyor ve 6 saatten çoksını ekran karşısında geçiriyor. Daha büyük çocuklarda ise 9 saatin üstünde şayet olmazsa olağandışı bir durum oluyor.”
Doç. Dr. Demirci, “1904’te Dr. Henry Edward Juler ‘Belki de miyopileri yükseldiğinde hastalara deniz seyahatine çıkmalarını önerebiliriz’ demiştir. 100 yıl daha sonra da biz miyoplara gün ışığına çıkın ve kucak kucak uzağa bakın diyoruz. Ne kadar ekrana bakarsanız o kadar sorun yaşarsınız. Computer Vision Syndrome yani ‘Ekrana Bakma Sendromu’nun niye olduğu yahut kötüleştirdiği meseleler içinde bulanık görme, kuru ve tahriş olmuş gözler, göz yorgunluğu, baş ağrısı, sözlerin ekranda hareket etmesi, sırt, boyun ve omuz ağrısı bulunuyor. Öncelikle çocuğunuza ekranı yasaklamayın, nasıl kullanacağını öğretin. Çocuğunuzun ekrana bakma sendromu riskini azaltmak için yapabileceğiniz en düzgün şeylerden biri, ’20-20-20′ kuralına uymalarını sağlamaktır. Her 20 dakikada bir, gözlerinizi ekrandan ayırın ve en azından bir şeye bakın. En az 20 saniye boyunca 20 metre uzağa. Bu sıradan mola, göz odaklama kaslarını gevşeterek dijital göz yorgunluğunun biroldukça belirtisini azaltır. 20-20-20 kuralı ayrıyeten miyopi ilerleme riskini azaltabilir. Uzun müddetli ekran kullanmasında gözleriniz dijital ekrana bakarken farklı taraflara odaklanarak baktığı için daha fazla çalışır. Göz kırpma oranımız şimdi yarıya iner ve bu da göz kuruluğuna yol açar. Göz kırpmak gözlerinizi nemli meblağ ve göz kuruluğu ihtimalini azaltır.” sözlerini kullandı.
GÖZLERİ MAVİ IŞIKTAN KORUYUN
Doç. Dr. Demirci, değerlendirmelerini şöyleki sürdürdü: “20-20-20 kuralı dik oturmak ve baş, boyun ve omuzları bir daha hizalamak için de uygun bir vakittir. Başı yavaşça sağa, sola ve üst, aşağı hareket ettirmek, gergin kasları rahatlatabilir, yorgunluğu azaltabilir. Ekrana bakma sendromunun beden ile ilgili semptomlarını azaltmak için yürümek ve kasları germek daha uygundur. Günümüzde bilgisayar ekranları ve dijital aygıtlar tarafınca yayılan mavi ışığa maruz kalmanın vakit içinde bir çocuğun gözlerine ne kadar ziyan verebileceğinden kimse emin değil. Araştırmacıların bunu çözmesi yıllar alabilir. Bu ortada çocuğunuzun gözünü hem güneş ışığından tıpkı vakitte dijital aygıtlardan gelen mavi ışıktan korumak akla yatkın olacaktır. Dış yerlerde, polarize güneş gözlükleri, güneşin ziyanlı mavi ışığının yaklaşık yüzde 90’ını yahut daha fazlasını engelleyerek parlama ve mavi ışıktan en yeterli muhafazayı sunar. İç yer kullanması için entegre mavi ışık filtreli gözlük camları âlâ bir seçimdir. Farklı gözlük camı şirketlerinin mavi ışık filtreleme özelliklerini farklı biçimde ölçebileceğini ve en tesirli mavi ışık filtrelerine sahip camların bu camların görünümünü etkileyecek bir renk tonuna sahip olduğunu unutmayın. Son olarak rol model olun ve koyduğunuz kurallara siz de uyun. Çocuğunuzun dijital aygıtlara ayırdığı vaktini, göz yorgunluğunu azaltmak ve mavi ışığa maruz kalmayı sonlandırmak için her gün medyasız vakit içinder oluşturmak mükemmel bir fikirdir. Aile olarak çocuklarınızla bağlarınızı kuvvetlendirmek için bu vakti kullanın. Unutmayın, gözlerimiz bizim için fazlaca çalışıyor. Bu yüzden kendinize ve çocuklarınıza verimli, sağlıklı gözler için gerek duyulan dinlenme ve dayanağı sağlayın.”
Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Göktuğ Demirci, son senelerda artan miyop yani uzağı bakılırsameme rahatsızlığına karşı geliştirilen yeni halleri deklare etti.
MİYOP GELİŞİMİNİ DURDURMANIN YENİ YOLLARI
Yüksek miyobun, uzak görmeyi etkilemenin haricinde ileri yaşlarda körlüğe dahi niye olabilecek makula dejenerasyonu, glokom ve retina dekolmanı riskini artırdığına değinen Doç. Dr. Demirci, şu biçimde devam etti: “Yakına bakma, genetik ve çevresel faktörler kıyaslandığında en değerli artış etkeninin çevresel faktörler yani çocukların güneş ışığını az aldığı, meskene kapandığı periyotlarda olduğu gösterilmiş. ötürüsıyla çocukların dış ortamda geçirdiği vakit miyopi gelişmenini yavaşlatan en kıymetli etken olarak düşünülüyor. Çin’de uydu takip sistemleri de kullanılarak yapılan çalışmada çocukların betonlar yerine yeşillikler ortasında geçirdiği vakit arttığında miyop gelişmeninin yüzde 30 azaldığı gösterildi. Ders müddetleri kısaltıldı, teneffüs mühletleri arttırıldı. Hatta pilot bölgelerde çocukların uzağa ve tabiata bakabilmeleri için ‘Camdan Okullar’ projesi başlatıldı.”
“Günlük hayatta kullanılan standart gözlüklerin durdurucu tesiri bulunmuyor. Standart gözlükler yalnızca hastanın hayat kalitesini arttırır, hastalığı tedavi etmez.” diyen Doç. Dr. Demirci, geliştirilen 3 yeni metodu deklare etti: “Bunlar özel bir bitkiden elde edilen ve göz hekimleri tarafınca hazırlanan bir damla, multifokal gözlük ve özel miyopi kontakt lensleridir. Damla özel bir bitkiden elde edilen ve tıpta fazlaca değişik kullanım alanları olan bir unsurdur. Örneğin, göz tabanının muayenesinde, göz bebeğinin genişletilmesi için, ayrıyeten anestezidilk evvel üst teneffüs yollarında salgıların azaltılması için kullanılır. 1864’te Fransiscus Cornelis Donders, miyopide bu damlanın kullanmasını birinci öneren araştırmacıdır. Hatta o devirde birtakım araştırmacılar okumayı, yakın işini yasaklayıp bir de damla başlamışlar. Yüzde 0,5’lik doz ile 2 yıl boyunca yapılan çalışmada hastalarda yalnızca 0,28 derece artış olurken kullanılmayan kümede 1.2 derece artış olmuş. çabucak sonrasında yapılan çalışmalar düşük doz yüzde 0.01 ile bile tıpkı sonuçların alındığı gösterilmiş. Fakat tedavinin yarıda bırakılmaması hayli değerli. Hatta Tayvan Oftalmoloji Derneği tarafınca 15 yıl boyunca kullanılması öneriliyor. Bu damla için uygun olmayan yahut yan tesir riskleri niçiniyle istemeyenler için ikinci seçenek ise daha kolay lakin standart gözlüklere nazaran biraz daha masraflı bir tahlil olan progresif camlı gözlükler. Bu gözlükte maksat, gözlük camının üst kısmı uzağı gösterdiği için uzağa bakarken üst kısımla ve yakına bakarken düşük numaralı alt kısımla bakmak. Son olarak Amerikan Besin ve Sıhhat Otoritesi (FDA) bilhassa miyopiyi durdurmak için bir firmanın miyop kontakt lenslerinin çocuklarda kullanmasına onay verdi. Çabucak akabinde Çin Sıhhat Otoritesi bu lenslere onay verdi. Bu lensler olağanda kullanılan lenslere göre biraz daha farklı dizayna sahip ve şu an ülkemizde bulunmuyor. Bu 3 metodunda birbirine üstünlüğü ve dezavantajları mevcut, ötürüsıyla hastalar şahsi olarak kıymetlendirilerek aile ile miyop çocuk hastalar için ortak bir sistem belirlenmelidir.”
20-20-20 KURALIYLA GÖZLERİ RAHATLATIN
Bu hallerin yanında çocukların göz sıhhatini korumak için ailelerin alabileceği tedbirleri de Doç. Dr. Demirci, şöyle sıraladı: “Bir araştırmaya nazaran 8 yaş altı çocuklar 2 saatten çok vakit içinderını ekran karşısında geçiriyor. 8-10 yaş ise bunu üçe katlıyor ve 6 saatten çoksını ekran karşısında geçiriyor. Daha büyük çocuklarda ise 9 saatin üstünde şayet olmazsa olağandışı bir durum oluyor.”
Doç. Dr. Demirci, “1904’te Dr. Henry Edward Juler ‘Belki de miyopileri yükseldiğinde hastalara deniz seyahatine çıkmalarını önerebiliriz’ demiştir. 100 yıl daha sonra da biz miyoplara gün ışığına çıkın ve kucak kucak uzağa bakın diyoruz. Ne kadar ekrana bakarsanız o kadar sorun yaşarsınız. Computer Vision Syndrome yani ‘Ekrana Bakma Sendromu’nun niye olduğu yahut kötüleştirdiği meseleler içinde bulanık görme, kuru ve tahriş olmuş gözler, göz yorgunluğu, baş ağrısı, sözlerin ekranda hareket etmesi, sırt, boyun ve omuz ağrısı bulunuyor. Öncelikle çocuğunuza ekranı yasaklamayın, nasıl kullanacağını öğretin. Çocuğunuzun ekrana bakma sendromu riskini azaltmak için yapabileceğiniz en düzgün şeylerden biri, ’20-20-20′ kuralına uymalarını sağlamaktır. Her 20 dakikada bir, gözlerinizi ekrandan ayırın ve en azından bir şeye bakın. En az 20 saniye boyunca 20 metre uzağa. Bu sıradan mola, göz odaklama kaslarını gevşeterek dijital göz yorgunluğunun biroldukça belirtisini azaltır. 20-20-20 kuralı ayrıyeten miyopi ilerleme riskini azaltabilir. Uzun müddetli ekran kullanmasında gözleriniz dijital ekrana bakarken farklı taraflara odaklanarak baktığı için daha fazla çalışır. Göz kırpma oranımız şimdi yarıya iner ve bu da göz kuruluğuna yol açar. Göz kırpmak gözlerinizi nemli meblağ ve göz kuruluğu ihtimalini azaltır.” sözlerini kullandı.
GÖZLERİ MAVİ IŞIKTAN KORUYUN
Doç. Dr. Demirci, değerlendirmelerini şöyleki sürdürdü: “20-20-20 kuralı dik oturmak ve baş, boyun ve omuzları bir daha hizalamak için de uygun bir vakittir. Başı yavaşça sağa, sola ve üst, aşağı hareket ettirmek, gergin kasları rahatlatabilir, yorgunluğu azaltabilir. Ekrana bakma sendromunun beden ile ilgili semptomlarını azaltmak için yürümek ve kasları germek daha uygundur. Günümüzde bilgisayar ekranları ve dijital aygıtlar tarafınca yayılan mavi ışığa maruz kalmanın vakit içinde bir çocuğun gözlerine ne kadar ziyan verebileceğinden kimse emin değil. Araştırmacıların bunu çözmesi yıllar alabilir. Bu ortada çocuğunuzun gözünü hem güneş ışığından tıpkı vakitte dijital aygıtlardan gelen mavi ışıktan korumak akla yatkın olacaktır. Dış yerlerde, polarize güneş gözlükleri, güneşin ziyanlı mavi ışığının yaklaşık yüzde 90’ını yahut daha fazlasını engelleyerek parlama ve mavi ışıktan en yeterli muhafazayı sunar. İç yer kullanması için entegre mavi ışık filtreli gözlük camları âlâ bir seçimdir. Farklı gözlük camı şirketlerinin mavi ışık filtreleme özelliklerini farklı biçimde ölçebileceğini ve en tesirli mavi ışık filtrelerine sahip camların bu camların görünümünü etkileyecek bir renk tonuna sahip olduğunu unutmayın. Son olarak rol model olun ve koyduğunuz kurallara siz de uyun. Çocuğunuzun dijital aygıtlara ayırdığı vaktini, göz yorgunluğunu azaltmak ve mavi ışığa maruz kalmayı sonlandırmak için her gün medyasız vakit içinder oluşturmak mükemmel bir fikirdir. Aile olarak çocuklarınızla bağlarınızı kuvvetlendirmek için bu vakti kullanın. Unutmayın, gözlerimiz bizim için fazlaca çalışıyor. Bu yüzden kendinize ve çocuklarınıza verimli, sağlıklı gözler için gerek duyulan dinlenme ve dayanağı sağlayın.”