Bal, bilhassa kış aylarında giderek daha fazla tüketilen son derece fadyalı bir besindir. Fakat birçok vakit biroldukça yanlış manaya ile ilişkilendirilir.
Piyasada uydurma balın ortaya çıkması niçiniyle, biroldukca kişi gerçek balı sahtesinden nasıl ayırt edebileceğini arıyor. Gerçek şu ki, bu sıradan değil.
Bal uzun vakittir hem besin birebir vakitte doğal bir ilaç olarak kullanılmaktadır. Bunun sebebi, besin açısından varlıklı olması ve birfazlaca sıhhat faydasına sahip olmasıdır. Rafine şeker yerine kullanıldığında bilhassa sağlıklıdır.
BALIN BESİN KIYMETİ
Bal, arılar tarafınca yapılan tatlı, ağır bir sıvıdır. Arılar, sıklıkla şeker açısından varlıklı çiçek nektarı olmak üzere etraflarından şeker toplar ve akabinde bal üretirler.
Besinsel olarak, bir yemek kaşığı bal 68 kalori ve fruktoz, glikoz, maltoz ve sakaroz dahil 17 gram şeker içerir. Ayrıyeten az ölçüde vitamin ve mineral içerir.
Balın ortasındaki en pahalı içerikler biyoaktif bitki bileşikleri ve antioksidanlardır. Daha ağır ve koyu ballar, daha yavaşça olanlardan daha fazla bu hususları içerir. Balın rengi, kokusu ve tadı arıların ziyaret ettiği çiçeklerin çeşidine bağlıdır.
BAL HAKKINDA GERÇEK BİLİNEN 10 YANLIŞ
Bal, rafine şekere lezzetli ve sağlıklı bir alternatiftir. Lakin, lezzetli ve sağlıklı bulunmasına karşın kalori ve şeker bakımından güçlü olduğu unutulmamalıdır. Bu niçinle bal alırken kaliteli bir eser tercih edilmelidir. Bu noktadabal hakkında hakikat bilinen yanlışlar, gerçek eseri seçmenizi engelleyebilir.
İşte bal hakkında yıllardır inanılan 10 yanlış:
1. Yanlış: Bal tahta kaşıkla alınmalıdır.
Gerçek: Bal kolay bir metal kaşıkla da alınabilir ve yenebilir.
Bu yanılgı, paslanmaz kaşıkların olmadığı, yani kaşıkların alüminyumdan yapıldığı vakit içindera kadar uzanır. Balın asitliği (3.5 ila 5.5 pH) göz önüne alındığında, organik asitler alüminyum kaşıklardaki metalin bir kısmını ve genel olarak alüminyum kapları çözebilir. Bu niçinle metalin bileşimini değiştirmemesi için balın tahta bir kaşıkla alınması önerilmiştir.
Günümüzde bal paslanmaz çelik kaplarda depolanmaktadır. Paslanmaz çelik ekseriyetle arıcılıkta önerilen metaldir ve günümüzde standart olarak kabul edilen metal kaşıklarla da bal yenilebilir.
Tahta kaşıklar, bulaşık makinesinde yahut deterjanla yıkanmasında hijyen standartlarını karşılamamaktadır. Ahşap her vakit bir ölçü deterjan emer ve deterjansız yıkanırsa âlâ yıkanmamasından korkarız. Ek olarak ahşap, bilhassa boğaz ağrısı için bal almak için kullanılıyorsa, mikroorganizmaların büyümesi için eksiksiz bir ortamdır.
2. Yanlış: Gerçek bal yalnızca şekerlenmeyendir.
Gerçek: Gerçek bal sıvı biçimde olabileceği üzere kristalize biçimde de olabilir.
Kristalleşme balın doğal bir özelliğidir ve her bal vakit içinde kristalleşir yahut daha yeterli bilinen ismiyle şekerlenir. Balın kristalleşme suratı balın çeşidine, şeker içeriğine, polen tanelerine, depolama sıcaklığına ve arının kusma sırasında yaşadığı gerilim faktörlerine bağlıdır. Balın kristalize olması bir şeyin göstergesi olamaz.
Birtakım bal çeşitleri yahut kolza balı üzere kimi doğal ballar petekte kristalleşir ve akasya balı üzere kimileri senelerca kristalleşmez.
3. Yanlış: Gerçek bal, boğazda yanma hissiyle anlaşılır.
Gerçek: Gerçek balın farklı tatlı, ekşi, acı tatları ve farklı yoğunlukları ve ahenkleri vardır.
Ağızda yanma hissi, kişinin tat alma duyusunun ne kadar yeterli geliştiğine ve baldan evvel ne yediğine bağlı olarak öznel bir histir. Baldan evvel ağızda acı biber yahut yavaşça bitki çayı var ise bal tadı tecrübesi değişik olacaktır.
Balın tadının algılanması yahut bu tadın ne kadar uyumsuz olacağı baldaki şekerin yapısına da bağlıdır. Bitki tipine bağlı olarak rastgele bir bal daha az tatlı olabilir ve yanma yahut batma hissine niye olmaz, fakat kusursuz ballardır.
4. Yanlış: Bal tatlı olmalı.
Gerçek: Birtakım ballar tatlı değildir.
Kimi ballar tatlı değildir, mesela kestane balı acıdır. Ayrıyeten, bu bal başkalarına bakılırsa fazlaca kıymetli ve değerlidir. Bu balda çeşit ne kadar fazlaysa yani kestane polen taneleri yüzdesi ne kadar yüksekse tadı o kadar ağır yahut acıdır. Ayrıyeten nane balı da, öteki ballara bakılırsa ekşi bir tada sahiptir.
Kaliteli ballar için yeterli hava şartları, uygun bitki ortamları ve kuvvetli arı toplulukları eşleşmelidir.
5. Yanlış: Doğal bal, karıncaları çekmez.
Gerçek: Doğal bal şeker içerir ve karıncaları cezbeder.
Son senelerda birfazlaca yerde, önlerine bir kaşık bal koyduğunuzda karıncaların kaçacağını yazan bir metin okumuşsunuzdur. Bal şeker içerir ve bu niçinle karıncaları çeker. Karıncalar yahut öteki bir hayvan baldan kaçarsa, siz de kaçın! Bu çeşit ballar, beşerler yahut hayvanlar için uygun değildir ve bal olup olmadığı ve hayvanları iten birtakım kimyasallar içerip içermediğinin sorgulanması tavsiye edilir.
6. Yanlış: Bal kavanozu döndüğünde kendi süratiyle üst yanlışsız hareket eden hava kabarcığı bal olduğunu gösterir zira doğal balda bu kabarcık daha yavaş hareket eder, süratli giderse bal değildir.
Gerçek: Hava kesesinin suratı balın ortasındaki nem ölçüsüne bağlıdır yani ne cins bal olduğunu değil, hava kesesinin ortasından geçtiği hususun viskozitesini/yoğunluğunu anlatır. Her balın nemi farklı olabilir, bu niçinle suratı farklı olacaktır.
Yüzde 15 su içeren bala göre yüzde 19 su içeren balda hava kabarcığı daha yavaş hareket eder. Her balın nemi farklı olabilir. Birden fazla bal yüzde 20’den çok su içermez. Su içeriği ne kadar yüksek olursa, hava kabarcığı o kadar süratli hareket eder lakin bal bir daha de kalitelidir.
Balın yoğunluğu hava sıcaklığından da etkilenir. Hava kabarcığı kışın daha yavaş, yazın daha süratli hareket eder.
7. Yanlış: Bal su içermez. Kağıt havluya damlarsa öbür tarafa geçmez.
Gerçek: Bal su içerir.
Bal, ortalama yüzde 15 ila 29 nem içerir. Bu niçinle kağıt havluya damlarsa başka tarafa geçer ve bunun suratı her balın ortasındaki su ölçüsüne bağlıdır.
8. Yanlış: Suya bir kaşık bal koyarsak, gerçek bal bardağın tabanına düşer ve düzmece bal erimeye başlar.
Gerçek: Baldaki nem ölçüsüne bağlı olarak balın bir kısmı erir, bir kısmı erimez.
Balın çözünme suratı baldaki nem ölçüsüne ve su sıcaklığına bağlıdır. Yüzde 19 yahut 20 su içeren bal, yüzde 15 su içeren baldan daha süratli çözülür. Su ne kadar sıcak olursa bal o kadar süratli çözülür.
9. Yanlış: Gerçek bal parmaklarınız içinde ovulduğunda yapışkan değildir. Yapışırsa şeker yahut yapay tatlandırıcı içerdiğini gösterir.
Gerçek: Bal, çok doymuş bir şeker çözeltisidir ve bu niçinle rastgele bir bal yapışkandır.
Şeker içermeyen bal yahut yapışkan olmayan bal çeşidi yoktur. Baldaki ortalama şeker içeriği, toplam bal tartısının 100 gramı başına 80 gramdır.
10. Yanlış: Lisanın altına bal koyarsak, gerçek bal katı üzere hissettirir.
Gerçek: Lisanın altındaki bal, ortasındaki su ölçüsüne bağlı olarak hem sert birebir vakitte yumuşak hissettirebilir.
Balın lisan altındaki sertlik tecrübesi, balın ne kadar su içerdiğine bağlıdır. Ne kadar az su olursa bal o kadar ağır olur, bu niçinle kimi balları daha yumuşak ve kimilerini daha sert hissedebilirsiniz.
Piyasada uydurma balın ortaya çıkması niçiniyle, biroldukca kişi gerçek balı sahtesinden nasıl ayırt edebileceğini arıyor. Gerçek şu ki, bu sıradan değil.
Bal uzun vakittir hem besin birebir vakitte doğal bir ilaç olarak kullanılmaktadır. Bunun sebebi, besin açısından varlıklı olması ve birfazlaca sıhhat faydasına sahip olmasıdır. Rafine şeker yerine kullanıldığında bilhassa sağlıklıdır.
BALIN BESİN KIYMETİ
Bal, arılar tarafınca yapılan tatlı, ağır bir sıvıdır. Arılar, sıklıkla şeker açısından varlıklı çiçek nektarı olmak üzere etraflarından şeker toplar ve akabinde bal üretirler.
Besinsel olarak, bir yemek kaşığı bal 68 kalori ve fruktoz, glikoz, maltoz ve sakaroz dahil 17 gram şeker içerir. Ayrıyeten az ölçüde vitamin ve mineral içerir.
Balın ortasındaki en pahalı içerikler biyoaktif bitki bileşikleri ve antioksidanlardır. Daha ağır ve koyu ballar, daha yavaşça olanlardan daha fazla bu hususları içerir. Balın rengi, kokusu ve tadı arıların ziyaret ettiği çiçeklerin çeşidine bağlıdır.
BAL HAKKINDA GERÇEK BİLİNEN 10 YANLIŞ
Bal, rafine şekere lezzetli ve sağlıklı bir alternatiftir. Lakin, lezzetli ve sağlıklı bulunmasına karşın kalori ve şeker bakımından güçlü olduğu unutulmamalıdır. Bu niçinle bal alırken kaliteli bir eser tercih edilmelidir. Bu noktadabal hakkında hakikat bilinen yanlışlar, gerçek eseri seçmenizi engelleyebilir.
İşte bal hakkında yıllardır inanılan 10 yanlış:
1. Yanlış: Bal tahta kaşıkla alınmalıdır.
Gerçek: Bal kolay bir metal kaşıkla da alınabilir ve yenebilir.
Bu yanılgı, paslanmaz kaşıkların olmadığı, yani kaşıkların alüminyumdan yapıldığı vakit içindera kadar uzanır. Balın asitliği (3.5 ila 5.5 pH) göz önüne alındığında, organik asitler alüminyum kaşıklardaki metalin bir kısmını ve genel olarak alüminyum kapları çözebilir. Bu niçinle metalin bileşimini değiştirmemesi için balın tahta bir kaşıkla alınması önerilmiştir.
Günümüzde bal paslanmaz çelik kaplarda depolanmaktadır. Paslanmaz çelik ekseriyetle arıcılıkta önerilen metaldir ve günümüzde standart olarak kabul edilen metal kaşıklarla da bal yenilebilir.
Tahta kaşıklar, bulaşık makinesinde yahut deterjanla yıkanmasında hijyen standartlarını karşılamamaktadır. Ahşap her vakit bir ölçü deterjan emer ve deterjansız yıkanırsa âlâ yıkanmamasından korkarız. Ek olarak ahşap, bilhassa boğaz ağrısı için bal almak için kullanılıyorsa, mikroorganizmaların büyümesi için eksiksiz bir ortamdır.
2. Yanlış: Gerçek bal yalnızca şekerlenmeyendir.
Gerçek: Gerçek bal sıvı biçimde olabileceği üzere kristalize biçimde de olabilir.
Kristalleşme balın doğal bir özelliğidir ve her bal vakit içinde kristalleşir yahut daha yeterli bilinen ismiyle şekerlenir. Balın kristalleşme suratı balın çeşidine, şeker içeriğine, polen tanelerine, depolama sıcaklığına ve arının kusma sırasında yaşadığı gerilim faktörlerine bağlıdır. Balın kristalize olması bir şeyin göstergesi olamaz.
Birtakım bal çeşitleri yahut kolza balı üzere kimi doğal ballar petekte kristalleşir ve akasya balı üzere kimileri senelerca kristalleşmez.
3. Yanlış: Gerçek bal, boğazda yanma hissiyle anlaşılır.
Gerçek: Gerçek balın farklı tatlı, ekşi, acı tatları ve farklı yoğunlukları ve ahenkleri vardır.
Ağızda yanma hissi, kişinin tat alma duyusunun ne kadar yeterli geliştiğine ve baldan evvel ne yediğine bağlı olarak öznel bir histir. Baldan evvel ağızda acı biber yahut yavaşça bitki çayı var ise bal tadı tecrübesi değişik olacaktır.
Balın tadının algılanması yahut bu tadın ne kadar uyumsuz olacağı baldaki şekerin yapısına da bağlıdır. Bitki tipine bağlı olarak rastgele bir bal daha az tatlı olabilir ve yanma yahut batma hissine niye olmaz, fakat kusursuz ballardır.
4. Yanlış: Bal tatlı olmalı.
Gerçek: Birtakım ballar tatlı değildir.
Kimi ballar tatlı değildir, mesela kestane balı acıdır. Ayrıyeten, bu bal başkalarına bakılırsa fazlaca kıymetli ve değerlidir. Bu balda çeşit ne kadar fazlaysa yani kestane polen taneleri yüzdesi ne kadar yüksekse tadı o kadar ağır yahut acıdır. Ayrıyeten nane balı da, öteki ballara bakılırsa ekşi bir tada sahiptir.
Kaliteli ballar için yeterli hava şartları, uygun bitki ortamları ve kuvvetli arı toplulukları eşleşmelidir.
5. Yanlış: Doğal bal, karıncaları çekmez.
Gerçek: Doğal bal şeker içerir ve karıncaları cezbeder.
Son senelerda birfazlaca yerde, önlerine bir kaşık bal koyduğunuzda karıncaların kaçacağını yazan bir metin okumuşsunuzdur. Bal şeker içerir ve bu niçinle karıncaları çeker. Karıncalar yahut öteki bir hayvan baldan kaçarsa, siz de kaçın! Bu çeşit ballar, beşerler yahut hayvanlar için uygun değildir ve bal olup olmadığı ve hayvanları iten birtakım kimyasallar içerip içermediğinin sorgulanması tavsiye edilir.
6. Yanlış: Bal kavanozu döndüğünde kendi süratiyle üst yanlışsız hareket eden hava kabarcığı bal olduğunu gösterir zira doğal balda bu kabarcık daha yavaş hareket eder, süratli giderse bal değildir.
Gerçek: Hava kesesinin suratı balın ortasındaki nem ölçüsüne bağlıdır yani ne cins bal olduğunu değil, hava kesesinin ortasından geçtiği hususun viskozitesini/yoğunluğunu anlatır. Her balın nemi farklı olabilir, bu niçinle suratı farklı olacaktır.
Yüzde 15 su içeren bala göre yüzde 19 su içeren balda hava kabarcığı daha yavaş hareket eder. Her balın nemi farklı olabilir. Birden fazla bal yüzde 20’den çok su içermez. Su içeriği ne kadar yüksek olursa, hava kabarcığı o kadar süratli hareket eder lakin bal bir daha de kalitelidir.
Balın yoğunluğu hava sıcaklığından da etkilenir. Hava kabarcığı kışın daha yavaş, yazın daha süratli hareket eder.
7. Yanlış: Bal su içermez. Kağıt havluya damlarsa öbür tarafa geçmez.
Gerçek: Bal su içerir.
Bal, ortalama yüzde 15 ila 29 nem içerir. Bu niçinle kağıt havluya damlarsa başka tarafa geçer ve bunun suratı her balın ortasındaki su ölçüsüne bağlıdır.
8. Yanlış: Suya bir kaşık bal koyarsak, gerçek bal bardağın tabanına düşer ve düzmece bal erimeye başlar.
Gerçek: Baldaki nem ölçüsüne bağlı olarak balın bir kısmı erir, bir kısmı erimez.
Balın çözünme suratı baldaki nem ölçüsüne ve su sıcaklığına bağlıdır. Yüzde 19 yahut 20 su içeren bal, yüzde 15 su içeren baldan daha süratli çözülür. Su ne kadar sıcak olursa bal o kadar süratli çözülür.
9. Yanlış: Gerçek bal parmaklarınız içinde ovulduğunda yapışkan değildir. Yapışırsa şeker yahut yapay tatlandırıcı içerdiğini gösterir.
Gerçek: Bal, çok doymuş bir şeker çözeltisidir ve bu niçinle rastgele bir bal yapışkandır.
Şeker içermeyen bal yahut yapışkan olmayan bal çeşidi yoktur. Baldaki ortalama şeker içeriği, toplam bal tartısının 100 gramı başına 80 gramdır.
10. Yanlış: Lisanın altına bal koyarsak, gerçek bal katı üzere hissettirir.
Gerçek: Lisanın altındaki bal, ortasındaki su ölçüsüne bağlı olarak hem sert birebir vakitte yumuşak hissettirebilir.
Balın lisan altındaki sertlik tecrübesi, balın ne kadar su içerdiğine bağlıdır. Ne kadar az su olursa bal o kadar ağır olur, bu niçinle kimi balları daha yumuşak ve kimilerini daha sert hissedebilirsiniz.