Besin zehirlenmelerinin bilhassa yaz aylarında artış gösteren kıymetli bir halk sıhhati sorunu olduğunu lisana getiren Halk Sıhhati Uzmanı Dr. Nurten Elkin, kimyasal unsurlar, tarım ilaçları, deterjanlar, plastikler, parazitler ve bakteri, küf, maya üzere mikroorganizmaların zehirlenmelere niye olduğunu söylemiş oldu.
Besinlerin saklanacağı kapların da değerli olduğunu tabir eden Elkin, “Bakır ve kurşun kaplarda saklanması bilhassa ağır metal zehirlenmelerine niye olabilecektir. Bu niçinle kalaysız bakır, alüminyum ve boyalı plastik kaplarda besinler bekletilmemelidir.” dedi.
BULANTI VE İSHAL ÖNLEYİCİ İLAÇLAR KULLANILMAMALI
Besin zehirlenmelerinin sıklıkla birdenbire başladığını söyleyen Elkin, kontamine olmuş besinler tüketildikten daha sonra hastalık belirtilerinin 30 dakika ile 72 saat içinde ortaya çıkabildiğini söylemiş oldu.
Zehirlenme durumunda ishal, karın ağrısı, karında kramp, bulantı, kusma ve ateş üzere belirtilerin görülebildiğini kaydeden Elkin, “Aynı kontamine besini tükettikten daha sonra birtakım bireylerde hiç belirti görülmezken, birtakım bireylerde de belirtiler epey ağır seyredebilir; bu durumu belirleyen besinin ne oranda kontamine olduğu, tüketilen ölçü ve bireyin duyarlılığıdır.” dedi.
Kusma ve ishalin bedenin toksine gösterdiği reaksiyon olduğunu söyleyen Elkin, bilhassa birinci 24 saat içerisinde bulantı ve ishali önleyici ilaçların mutlaka kullanılmaması gerektiğine dikkat çekerek, bu vakitte yatak istirahati ve bol sıvı alınmasının fazlaca kıymetli olduğunu söylemiş oldu.
Yoğurt, pirinç lapası, haşlanmış patates üzere besinlerin tüketilmesinin ishalin azalmasında tesirli olabileceğini belirten Elkin, “Bunun yanında çiğ zerzevat, kayısı, erik, incir, karpuz, üzüm üzere meyvelerin bağırsak hareketliliğini artıracağı için tüketilmemesi uygun olacaktır. Kanlı ishal, ishal ile şiddetli baş ağrısı, boyun ağrısı yahut ateş var ise ve zehirlenme belirtileri iki günden çok devam ediyorsa çabucak bir tabibe başvurulmalıdır.” tabirlerini kullandı.
BESİN ZEHİRLENMELERİNDEN KORUNMAK İÇİN İPUÇLARI
Elkin, besin zehirlenmelerinden korunmak için şu tavsiyelerde bulundu:
– şahsi hijyenin sağlanması, ellerin sık sık, sistemine uygun biçimde yıkanması, tırnakların kısa ve pak olması.
– Ellerde yara, kesik üzere durumlarda besin hazırlanması gerekiyorsa bu lezyonların su geçirmeyen bir bandajla kapatılması.
– Pişirilip çabucak sonrasında tüketilecek yemeklerin oda sıcaklığında, tezgah ve ocak üzerinde iki saatten çok soğumaya bırakılmaması.
– Yaz aylarında pişmiş yemeklerin oda sıcaklığında bir saatten çok bekletilmemesi.
– Dondurulmuş besinlerin asla kalorifer, soba vb. üzerinde çözdürülmemesi, bu besinlerin en uygun çözdürme formlarının buzdolabı sıcaklığında, ambalajlı hali ile akan su altında yahut mikrodalga fırında çözdürmek olduğunun bilinmesi.
– Öncesinde de bu besinleri satın alırken soğuk zincirinin kırılmamış bulunmasına dikkat edilmesi.
– Pastörize edilmemiş süt ve süt mamüllerinin kullanılmaması.
– Satın alınan zerzevat ve meyvelerin bol akan su altında uygunca yıkanması.
– Kıymadan yapılan besinlerin yeterlice piştiğine emin olunması.
– İçme suyunun emniyetli kaynaklardan temin edilmesi, güvenilirliğinden emin olunmazsa kaynatılması ya da mümkünse eczanelerden klor tabletleri alınarak kullanım talimatına uygun olarak kullanılması.
– Konserve besin satın alırken, alt ve üst kapakları şişkin ve kutusu hasar görmüş olanların satın alınmaması.
– Tahıl, kuru baklagil üzere kuru besinlerin asla nemli ve sıcak bir ortamda saklanmaması.
– Her türlü besin unsuru satın alırken etiket bilgisinin okunması, üretim ve son kullanma tarihi ve saklama şartlarına dikkat edilmesi.
– Bilhassa yaz aylarında dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketiminden kaçınılması.
– Mutfakta kullanılan bez, tutaç ve süngerlerin mikropların bir yerden öteki bir yere taşınmasında tesirli olabileceği düşünülerek her kullanım daha sonrası bezlerin dezenfekte edilmesi.
Besinlerin saklanacağı kapların da değerli olduğunu tabir eden Elkin, “Bakır ve kurşun kaplarda saklanması bilhassa ağır metal zehirlenmelerine niye olabilecektir. Bu niçinle kalaysız bakır, alüminyum ve boyalı plastik kaplarda besinler bekletilmemelidir.” dedi.
BULANTI VE İSHAL ÖNLEYİCİ İLAÇLAR KULLANILMAMALI
Besin zehirlenmelerinin sıklıkla birdenbire başladığını söyleyen Elkin, kontamine olmuş besinler tüketildikten daha sonra hastalık belirtilerinin 30 dakika ile 72 saat içinde ortaya çıkabildiğini söylemiş oldu.
Zehirlenme durumunda ishal, karın ağrısı, karında kramp, bulantı, kusma ve ateş üzere belirtilerin görülebildiğini kaydeden Elkin, “Aynı kontamine besini tükettikten daha sonra birtakım bireylerde hiç belirti görülmezken, birtakım bireylerde de belirtiler epey ağır seyredebilir; bu durumu belirleyen besinin ne oranda kontamine olduğu, tüketilen ölçü ve bireyin duyarlılığıdır.” dedi.
Kusma ve ishalin bedenin toksine gösterdiği reaksiyon olduğunu söyleyen Elkin, bilhassa birinci 24 saat içerisinde bulantı ve ishali önleyici ilaçların mutlaka kullanılmaması gerektiğine dikkat çekerek, bu vakitte yatak istirahati ve bol sıvı alınmasının fazlaca kıymetli olduğunu söylemiş oldu.
Yoğurt, pirinç lapası, haşlanmış patates üzere besinlerin tüketilmesinin ishalin azalmasında tesirli olabileceğini belirten Elkin, “Bunun yanında çiğ zerzevat, kayısı, erik, incir, karpuz, üzüm üzere meyvelerin bağırsak hareketliliğini artıracağı için tüketilmemesi uygun olacaktır. Kanlı ishal, ishal ile şiddetli baş ağrısı, boyun ağrısı yahut ateş var ise ve zehirlenme belirtileri iki günden çok devam ediyorsa çabucak bir tabibe başvurulmalıdır.” tabirlerini kullandı.
BESİN ZEHİRLENMELERİNDEN KORUNMAK İÇİN İPUÇLARI
Elkin, besin zehirlenmelerinden korunmak için şu tavsiyelerde bulundu:
– şahsi hijyenin sağlanması, ellerin sık sık, sistemine uygun biçimde yıkanması, tırnakların kısa ve pak olması.
– Ellerde yara, kesik üzere durumlarda besin hazırlanması gerekiyorsa bu lezyonların su geçirmeyen bir bandajla kapatılması.
– Pişirilip çabucak sonrasında tüketilecek yemeklerin oda sıcaklığında, tezgah ve ocak üzerinde iki saatten çok soğumaya bırakılmaması.
– Yaz aylarında pişmiş yemeklerin oda sıcaklığında bir saatten çok bekletilmemesi.
– Dondurulmuş besinlerin asla kalorifer, soba vb. üzerinde çözdürülmemesi, bu besinlerin en uygun çözdürme formlarının buzdolabı sıcaklığında, ambalajlı hali ile akan su altında yahut mikrodalga fırında çözdürmek olduğunun bilinmesi.
– Öncesinde de bu besinleri satın alırken soğuk zincirinin kırılmamış bulunmasına dikkat edilmesi.
– Pastörize edilmemiş süt ve süt mamüllerinin kullanılmaması.
– Satın alınan zerzevat ve meyvelerin bol akan su altında uygunca yıkanması.
– Kıymadan yapılan besinlerin yeterlice piştiğine emin olunması.
– İçme suyunun emniyetli kaynaklardan temin edilmesi, güvenilirliğinden emin olunmazsa kaynatılması ya da mümkünse eczanelerden klor tabletleri alınarak kullanım talimatına uygun olarak kullanılması.
– Konserve besin satın alırken, alt ve üst kapakları şişkin ve kutusu hasar görmüş olanların satın alınmaması.
– Tahıl, kuru baklagil üzere kuru besinlerin asla nemli ve sıcak bir ortamda saklanmaması.
– Her türlü besin unsuru satın alırken etiket bilgisinin okunması, üretim ve son kullanma tarihi ve saklama şartlarına dikkat edilmesi.
– Bilhassa yaz aylarında dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketiminden kaçınılması.
– Mutfakta kullanılan bez, tutaç ve süngerlerin mikropların bir yerden öteki bir yere taşınmasında tesirli olabileceği düşünülerek her kullanım daha sonrası bezlerin dezenfekte edilmesi.