İnhisar bayilerinin kapatılmasında birinci karar çıktı: Yasak Anayasa’ya karşıt

Suluman

Global Mod
Global Mod
6 Kas 2020
2,640
0
36
İnhisar bayilerinin kapatılmasında birinci karar çıktı: Yasak Anayasa’ya karşıt
Koronavirüs salgını niçiniyle uygulanan 17 günlük sokağa çıkma yasağı kapsamında İçişleri Bakanlığı 30 Nisan 2021 tarihinde bir genelge yayınlandı. Çanakkale Valiliği Vilayet Genel Hıfzıssıhha Heyeti da kelam konusu genelgeye bağlı kalarak, “tam kapanma periyodunda İnhisar büfelerinin kapalı bulunmasına, market, bakkal, büfe üzere yerlerde alkol eseri satılmamasına” karar verdi ve inhisar büfeleri kapatıldı. Valiliğin sonucu doğrultusunda Deniz Öztürk isimli vatandaşa ilişkin inhisar büfesi de kapatılan işyerleri içinde yer aldı.


İDARİ PARA CEZASI KESİLDİ

Hürriyet’ten Mesut Hasan Benli’nin haberine nazaran; inhisar büfe işletmecisi Öztürk’ün tezine göre, 6 Mayıs günü meskeninin altında bulunan işyerine gidip orada bulunan bilgisayarını almak istedi. Monopol büfesinin açık olduğunu fark eden kolluk kuvvetleri, Genel Hıfzıssıhha Kanuna muhalif hareket ettiği için Öztürk’e 900 TL idari para cezası kesti. Öztürk, avukatı Pınar Çelik Arpacı aracılığıyla, Çanakkale 2. Sulh Ceza Hakimliğine başvurarak idari para cezasına itiraz etti. Vilayet emniyet müdürlüğü evraka gönderdiği savunmasında vatandaşa uygulanan idari para cezasının yasaya ve yola uygun olduğunu bildirdi.


PARA CEZASI İPTAL EDİLDİ

Çanakkale 2. Sulh Ceza Hakimliği 7 Eylül tarihinde itirazı karara bağladı. Hakimlik, “idari para cezasının desteği olan olayın kanunda bahsi geçen Yasak yahut zorunlulukları getiren önlemlerden olmadığı kanaatine varıldığı” sebebi öne sürülerek itirazı kabul edilerek, idari para cezasının kaldırılmasına hükmetti.

sonucun öne sürülen sebebinde “Covid-19 salgınıyla çaba etmek gayesiyle alınan önlemlerin Türkiye Cumhuriyeti Anayasa’sının garantisi altında bulunan temel hak ve hürriyetlerin sonlandırılması niteliğinde olduğu, Anayasa’nın temel hak ve hürriyetlerin sonlandırılmasında yahut kullanılmasının durdurulmasında iki başka sistem öngördüğü” hatırlatılması yapıldı.


Kararda, olağanüstü hal periyotlarında ölçülülük prensibine uygun olmak kuralıyla temel hak ve hürriyetlere şahsen Anayasa’nın kendisinin öngördüğü garantilere alışılmamış bir biçimde müdahale edilmesine imkân verdiği olağanüstü devirlerde bu önlemlerin alınabilmesi için kanunla öngörülmelerine gerek olmadığı açıklandı.

Kararda şu sözlere yer verildi:

SINIRLAMA ANAYASA UYGUN OLMALI


“fevkalade Hâl ilân edildikten daha sonra, Cumhurbaşkanı’nın, olağanüstü Hâl Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi çıkarma yetkisini elde ettiği, Cumhurbaşkanı’nın, olağanüstü hâl ilân ettikten daha sonra çıkaracağı Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri ile salgın hastalıkla çaba gayesiyle temel hak ve hürriyetleri sonlandıran önlemlere karar verebileceği, anayasanın 13. hususunda ‘Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın sadece Anayasanın ilgili unsurlarında belirtilen sebeplere bağlı olarak ve fakat kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasa’nın lafına ve ruhuna, demokratik toplum tertibinin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük unsuruna muhalif olamaz’ kararının bulunduğu, bu hususa bakılırsa olağan periyotta temel hak ve hürriyetler sonlandırılırken, sınırlamanın kanunla yapılması ve sınırlamanın Anayasanın ilgili unsurlarında belirtilen sebeplere dayanması gerekir.


İDARİ YAPTIRIM KARARI ANAYASA TERS

COVID-19 kapsamında alınan temel hak ve hürriyetleri sonlandıran önlemlerin de anayasa uyarınca kanunla öngörülmelerinin gerektiği, kanunla öngörülmemiş bütün önlemlerin anayasanın 13. hususunda karara bağlanan ‘…ancak kanunla sınırlanabilir’ kuralına alışılmamış olduğu, önlem sonucu alacak yahut alınan önlem kararlarını uygulayacak yönetime de bu yetkinin tıpkı biçimde lakin kanunla verilebileceği anlaşılmakla, verilen idari yaptırım sonucunın anayasaya alışılmamış olduğu …”