KASIK FITIĞI VE KORD HİDROSELİNE DİKKAT
Tahminen fıtığı biliyorsunuz ancak hidrosel ve kord hidroseli tariflerini yeni duydunuz.halbuki bu üç farklı tarif tıpkı niçinden kaynaklanan farklı hastalıkların ismi. Üstelik bebeğinizin sağlıklı gelişmenini engelleyen ve birden fazla vakit ameliyata kadar varan değerli hastalıklar.
Anne karnındaki erkek bebeğin testisleri,28 inci haftadan itibaren torbaya iniyor.normal seyrinde,testis indikten daha sonra indiği kanalın kapanması gerekiyor.ancak kimi bebeklerde fonksiyonunu tamamlamış olan bu kanal kapamıyor.işte kasık fıtığı ve hidroselin (su fıtığı) oluşumunun asıl sebebi bu.
KASIK FITIĞI VE HİDROSELİN ORTASINDAKİ FARK
Testis torbaya indikten daha sonra,kapanması gerektiği biçimde kapanmayarak,devam eden açıklığın çapı kıymetli.çünkü bu çap,hidrosel yada kasık fıtığının oluşumunu belirliyor.nasıl mı?
Şayet açıklık rastgele bir organ yahut organ kısmının girişine müsaade verecek ölçüde geniş ise kasık fıtığı oluşuyor.eğer yalnızca sıvı geçişine müsaade verecek kadar dar ise hidrosel olarak ortaya çıkıyor.
İşte hidroseli olan bebeklerin testislerinin büyük ve şiş görülmesinin sebebi ,kapanmayan bu kanaldan geçen sıvıyla dolu olması.bu sıvı çoklukla testisi de çevreleyecek biçimde torbaya dolduruyor.
Fakat hayli sık görülmese de uzmanların kord hidroseli (kordon kisti) olarak isimlendirdikleri bir durum daha var.bu durum da sıvı torbaya kadar ilerlemeden,testisin daha yukarısın da bir kist formunda sonlanıyor.
ASLINDA SANILANIN BİLAKİS HİDROSEL EPEYCE SIK RASTLANAN BİR DURUM. Uzmanlar klinik olarak yeni doğan erkek bebeklerin yaklaşık % 60 ‘ında torba da az yahut epey sıvı saptandığını belirtiyorlar.ancak anne babalar ekseriyetle bunun büyük bir şişlik ve torbalar da gözle görülür bir büyüklük olduğu vakit farkedebiliyor.kız bebeklerde hidrosel epeyce nadir görülüyor.
HİDROSEL NASIL FARKEDİLEBİLİR?
Anne babaları şüphelendiren birinci bulgu;bebeğin torbasındaki şişlik olur.ancak yürüme periyodundaki çocuklar da sabah yatak tan kalkınca daha az,akşam saatlerinde daha fazla şişlik gözlemek mümkün.hidrosel,testisi de ortasında alan sıvı dolu kesenin görülmesi ve bir uzman tarafınca muayenesi ile çarçabuk tespit edilebiliyor.ancak hayli gergin bir kese olduğunda testisin torbada farkedilmesi güç olabilir,bunun için sıradan bir formülle;bir el feneri ile torbaya ışık tutulduğunda,bu şişliğin her tarafı aydınlanıyorsa rahatlıkla hidrosel tanısı konuyor.
KORD HİDROSELİ NEDİR?
Kord hidroselinin teşhisi daha güç öteki ismiyle (kordon kisti)kasık kanalına yerleştiğinde kasık fıtığından bilhassa boğulmuş kasık fıtığına fazlaca emsal ve ayırt edilmesi gerekiyor.
Kasık kanalında uzun müddet var olan şişlik ve kusma,huzursuzluk ve kaka yapamama şikayetleri bulunmadığı bulgular da kord hidroseli düşünülebilir.
Bilhassa muayene de testis çekildiğin de bu kitlenin de birlik de tıpkı tarafa hareket etmesi,teşhis de yardımcı olur.anne babaların kıymetle dikkat etmesi ve ihtimam göstermesi gereken nokta,tanı için kesinlikle bir çocuk cerrahına baş vurması gerekir.
HİDROSELİN TEDAVİSİ
Yeni doğan erkek bebek de görülen hidrosel yüksek bir olasılıkla tabiatıyla kayboluyor.
Bu devir birinci altı aydır,ancak zaten kaybolma ihtimalinin 1,5 yaşa kadar sürdüğü düşünülüyor.işte bu yüzden bebek 18 aylık olana kadar takip edilir,şayet hidrosel geçmediyse,cerrahi müdahale planlanır.
ÇOCUK HİDROSELİN DE LAPAROSKOPİK AMELİYATIN YERİ
Son yıllar da şimdiki olan laparoskopik cerrahi uygulaması çocuklardaki kasık fıtığı ve hidrosel tedavilerinde de deneniyor.ancak bu metodun rahatlık ve kolaylık üstünlüğü karşısın da aşağıdaki sebeplerden ötürü,uygulanması tartışılmaktadır:
1-laparoskopik ameliyatlar da kullanılan açıklıklar potansiyel fıtık olarak değerlendirilip,kapatma gereği hala tartışma konusu
2-diğer taraf dan günümüzde laparoskopik cerrahi yi en düzgün eller de bile ameliyat daha sonrası % 20 civarında yinelama riski vardır.
3-ayrıca döl yolu ve testis damarları üzere yapıların zedelenme mümkünlüğü açık ameliyattan daha fazladır.
Çocuklardaki kasık fıtıkların da başarılı sonuçları,oldukça az komplikasyonu ve güç saptanabilir küçük bir izi kalması ile açık ameliyat standart yoludur.laparoskopi cerrahi daha kıymetli bir tedavi tekniği olması yanında, ameliyat müddeti,tedavi başarısı bıraktığı iz olarak günümüz de standart tedaviye (açık ameliyata) bir üstünlük sağlayabilmiş değil.
KASIK FITIĞI
karın içiyle torbalar içindeki var olan bir kanalın,doğum sırasında kapanması gerekmektedir.bu kanal bir kadro sebeplerden ötürü kapanmadığı takdirde,kasık fıtığı hastalığı gelişir.bura da karın ortasında serbestce hareket eden ince barsak segmentleri, bu kanalın içine geçmesi ile oluşur.kasık fıtığın da en epey korkunulan durum,bu barsak segment leri karına geri gitmemesi yani boğulma durumudur.kasık fıtığı boğulmasın da en değerli risk,o taraftaki testisin ve boğulan organın kan akışının bozularak çürümesi.her yüz erkek çocuğun dördün de kasık fıtığına rastlanıyor.kızlar da ise kasık fıtığı sıklığı erkeklere oranla dört kere daha az kasık fıtığı hastaların % 60’ın da sağ %40’ın da sol ve %10’un da ise her iki tarafta görülür.prematüre bebekler,düşük kilolu doğan bebekler de kasık fıtığı oranı epey daha fazladır,özellikle bu bebeklerde iki taraflı fıtık görülme riski pek yüksektir.
KASIK FITIĞIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Anne babaların birinci dikkatini çeken belirti kasık da beliren ve kaybolan şişlik
Ağlama,öksürme,ıkınma üzere karın içi basıncını artıran durumlar da şişlik daha da bariz hale geliyor.ancak uzmanlar bu bebeklerin bir kısmın da birinci belirtinin boğulma ile olabileceğine dikkat çekiyor.boğulma da en değerli belirti huzursuzluk,şişlikle birlik de kızarıklık,kusma,kaka yapamamadır.kız çocukların da farklı olan şey,barsaklara ilaveten,overlerin fıtık kesesin de bulunmasıdır.
TEŞHİS NASIL KONUR?
Anne babaların kasık bölgesindeki bir şişliği tanım etmesi,çocuklar da fıtık teşhisi için kafidir.ayrıca çocuk cerrahları hastanın şikayeti yanı sıra fizik muayene ile teşhis koyabilmektedirler.teşhis için kullanılan ultrasonografi yardımcı teşhis sistemidir,ancak çocuk cerrahları bu usule muhtaçlık duymadan fizik muayenesi ile teşhis koyabilmektedirler.
UZMAN BİREYLERCE YAPILMIŞ FITIK AMELİYATIN DAN daha sonra YİNE FITIK OLMA MÜMKÜNLÜĞÜ YOK DENECEK KADAR AZ.
Tek tarafta yapılan ameliyat daha sonrası öteki tarafta fıtık gelişme ihtimali var.ancak bu yenidenlama şeklinde değil, yeni oluşan bir fıtık kelam konusu.
KASIK FITIĞININ TEHLİKELERİ
En sık görülen tehlike fıtık boğulmasıdır.burada barsak segmentleri ve o taraf da olan testisin çürümesi kelam konusu olabilir.ötürüsıyla fıtık teşhisi konur konmaz ,ameliyat planlanmalıdır.
Boğulma riski ile yaş içinde epey yakın bağlantı var.yaşamın birinci yılında boğulma riski,diğer devirlere oranla daha yüksek.
AMELİYATI ÇOK KOLAY VE YÜZ GÜLDÜRÜCÜDÜR
ANNE BABALAR CERRAHİ MÜDAHALEDEN KORKMAYIN.
Kasık fıtığı teşhisi konulan bebek ve çocukların birkaç gün ortasında ameliyat edilmesin de fayda var.çünkü fıtık boğulması riski en çok yeni doğan ve süt çocukluğu devrindedir.
Anne babaların bebeklerinin fazlaca küçük olduğunu düşünerek ameliyat fikrine soğuk bakıyor.
halbuki uzman şahısların uygun ortam da yapacağı ameliyattan korkmamak gerekir.
Ülkemiz de pek hayli çocuk cerrahi merkezinde fıtık ve hidrosel ameliyatları günü birlik programlar çerçevesin de yapılmaktadır.çocuklar ameliyattan 2-3 saat daha sonra gündelik aktivitelerine dönmek üzere meskenlerine taburcu edilir.ameliyat daha sonrasın da ameliyat bölgesi paklığına ihtimam göstermek gerekiyor.yaralar estetik dikildiği için hem iz kalmıyor,aynı vakitte dikiş aldırmaya da gerek duyulmuyor.ameliyat daha sonrası birkaç gün torbalar da yavaşça şişlikler ve morluklar görülebilir.bunlar birkaç hafta içerisin de kaybolur.çocuk ameliyattan daha sonraki 5.inci gün banyo yapabilir.
Op.Dr.Emir İmani
Çocuk cerrahisi uzmanı
Tahminen fıtığı biliyorsunuz ancak hidrosel ve kord hidroseli tariflerini yeni duydunuz.halbuki bu üç farklı tarif tıpkı niçinden kaynaklanan farklı hastalıkların ismi. Üstelik bebeğinizin sağlıklı gelişmenini engelleyen ve birden fazla vakit ameliyata kadar varan değerli hastalıklar.
Anne karnındaki erkek bebeğin testisleri,28 inci haftadan itibaren torbaya iniyor.normal seyrinde,testis indikten daha sonra indiği kanalın kapanması gerekiyor.ancak kimi bebeklerde fonksiyonunu tamamlamış olan bu kanal kapamıyor.işte kasık fıtığı ve hidroselin (su fıtığı) oluşumunun asıl sebebi bu.
KASIK FITIĞI VE HİDROSELİN ORTASINDAKİ FARK
Testis torbaya indikten daha sonra,kapanması gerektiği biçimde kapanmayarak,devam eden açıklığın çapı kıymetli.çünkü bu çap,hidrosel yada kasık fıtığının oluşumunu belirliyor.nasıl mı?
Şayet açıklık rastgele bir organ yahut organ kısmının girişine müsaade verecek ölçüde geniş ise kasık fıtığı oluşuyor.eğer yalnızca sıvı geçişine müsaade verecek kadar dar ise hidrosel olarak ortaya çıkıyor.
İşte hidroseli olan bebeklerin testislerinin büyük ve şiş görülmesinin sebebi ,kapanmayan bu kanaldan geçen sıvıyla dolu olması.bu sıvı çoklukla testisi de çevreleyecek biçimde torbaya dolduruyor.
Fakat hayli sık görülmese de uzmanların kord hidroseli (kordon kisti) olarak isimlendirdikleri bir durum daha var.bu durum da sıvı torbaya kadar ilerlemeden,testisin daha yukarısın da bir kist formunda sonlanıyor.
ASLINDA SANILANIN BİLAKİS HİDROSEL EPEYCE SIK RASTLANAN BİR DURUM. Uzmanlar klinik olarak yeni doğan erkek bebeklerin yaklaşık % 60 ‘ında torba da az yahut epey sıvı saptandığını belirtiyorlar.ancak anne babalar ekseriyetle bunun büyük bir şişlik ve torbalar da gözle görülür bir büyüklük olduğu vakit farkedebiliyor.kız bebeklerde hidrosel epeyce nadir görülüyor.
HİDROSEL NASIL FARKEDİLEBİLİR?
Anne babaları şüphelendiren birinci bulgu;bebeğin torbasındaki şişlik olur.ancak yürüme periyodundaki çocuklar da sabah yatak tan kalkınca daha az,akşam saatlerinde daha fazla şişlik gözlemek mümkün.hidrosel,testisi de ortasında alan sıvı dolu kesenin görülmesi ve bir uzman tarafınca muayenesi ile çarçabuk tespit edilebiliyor.ancak hayli gergin bir kese olduğunda testisin torbada farkedilmesi güç olabilir,bunun için sıradan bir formülle;bir el feneri ile torbaya ışık tutulduğunda,bu şişliğin her tarafı aydınlanıyorsa rahatlıkla hidrosel tanısı konuyor.
KORD HİDROSELİ NEDİR?
Kord hidroselinin teşhisi daha güç öteki ismiyle (kordon kisti)kasık kanalına yerleştiğinde kasık fıtığından bilhassa boğulmuş kasık fıtığına fazlaca emsal ve ayırt edilmesi gerekiyor.
Kasık kanalında uzun müddet var olan şişlik ve kusma,huzursuzluk ve kaka yapamama şikayetleri bulunmadığı bulgular da kord hidroseli düşünülebilir.
Bilhassa muayene de testis çekildiğin de bu kitlenin de birlik de tıpkı tarafa hareket etmesi,teşhis de yardımcı olur.anne babaların kıymetle dikkat etmesi ve ihtimam göstermesi gereken nokta,tanı için kesinlikle bir çocuk cerrahına baş vurması gerekir.
HİDROSELİN TEDAVİSİ
Yeni doğan erkek bebek de görülen hidrosel yüksek bir olasılıkla tabiatıyla kayboluyor.
Bu devir birinci altı aydır,ancak zaten kaybolma ihtimalinin 1,5 yaşa kadar sürdüğü düşünülüyor.işte bu yüzden bebek 18 aylık olana kadar takip edilir,şayet hidrosel geçmediyse,cerrahi müdahale planlanır.
ÇOCUK HİDROSELİN DE LAPAROSKOPİK AMELİYATIN YERİ
Son yıllar da şimdiki olan laparoskopik cerrahi uygulaması çocuklardaki kasık fıtığı ve hidrosel tedavilerinde de deneniyor.ancak bu metodun rahatlık ve kolaylık üstünlüğü karşısın da aşağıdaki sebeplerden ötürü,uygulanması tartışılmaktadır:
1-laparoskopik ameliyatlar da kullanılan açıklıklar potansiyel fıtık olarak değerlendirilip,kapatma gereği hala tartışma konusu
2-diğer taraf dan günümüzde laparoskopik cerrahi yi en düzgün eller de bile ameliyat daha sonrası % 20 civarında yinelama riski vardır.
3-ayrıca döl yolu ve testis damarları üzere yapıların zedelenme mümkünlüğü açık ameliyattan daha fazladır.
Çocuklardaki kasık fıtıkların da başarılı sonuçları,oldukça az komplikasyonu ve güç saptanabilir küçük bir izi kalması ile açık ameliyat standart yoludur.laparoskopi cerrahi daha kıymetli bir tedavi tekniği olması yanında, ameliyat müddeti,tedavi başarısı bıraktığı iz olarak günümüz de standart tedaviye (açık ameliyata) bir üstünlük sağlayabilmiş değil.
KASIK FITIĞI
karın içiyle torbalar içindeki var olan bir kanalın,doğum sırasında kapanması gerekmektedir.bu kanal bir kadro sebeplerden ötürü kapanmadığı takdirde,kasık fıtığı hastalığı gelişir.bura da karın ortasında serbestce hareket eden ince barsak segmentleri, bu kanalın içine geçmesi ile oluşur.kasık fıtığın da en epey korkunulan durum,bu barsak segment leri karına geri gitmemesi yani boğulma durumudur.kasık fıtığı boğulmasın da en değerli risk,o taraftaki testisin ve boğulan organın kan akışının bozularak çürümesi.her yüz erkek çocuğun dördün de kasık fıtığına rastlanıyor.kızlar da ise kasık fıtığı sıklığı erkeklere oranla dört kere daha az kasık fıtığı hastaların % 60’ın da sağ %40’ın da sol ve %10’un da ise her iki tarafta görülür.prematüre bebekler,düşük kilolu doğan bebekler de kasık fıtığı oranı epey daha fazladır,özellikle bu bebeklerde iki taraflı fıtık görülme riski pek yüksektir.
KASIK FITIĞIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Anne babaların birinci dikkatini çeken belirti kasık da beliren ve kaybolan şişlik
Ağlama,öksürme,ıkınma üzere karın içi basıncını artıran durumlar da şişlik daha da bariz hale geliyor.ancak uzmanlar bu bebeklerin bir kısmın da birinci belirtinin boğulma ile olabileceğine dikkat çekiyor.boğulma da en değerli belirti huzursuzluk,şişlikle birlik de kızarıklık,kusma,kaka yapamamadır.kız çocukların da farklı olan şey,barsaklara ilaveten,overlerin fıtık kesesin de bulunmasıdır.
TEŞHİS NASIL KONUR?
Anne babaların kasık bölgesindeki bir şişliği tanım etmesi,çocuklar da fıtık teşhisi için kafidir.ayrıca çocuk cerrahları hastanın şikayeti yanı sıra fizik muayene ile teşhis koyabilmektedirler.teşhis için kullanılan ultrasonografi yardımcı teşhis sistemidir,ancak çocuk cerrahları bu usule muhtaçlık duymadan fizik muayenesi ile teşhis koyabilmektedirler.
UZMAN BİREYLERCE YAPILMIŞ FITIK AMELİYATIN DAN daha sonra YİNE FITIK OLMA MÜMKÜNLÜĞÜ YOK DENECEK KADAR AZ.
Tek tarafta yapılan ameliyat daha sonrası öteki tarafta fıtık gelişme ihtimali var.ancak bu yenidenlama şeklinde değil, yeni oluşan bir fıtık kelam konusu.
KASIK FITIĞININ TEHLİKELERİ
En sık görülen tehlike fıtık boğulmasıdır.burada barsak segmentleri ve o taraf da olan testisin çürümesi kelam konusu olabilir.ötürüsıyla fıtık teşhisi konur konmaz ,ameliyat planlanmalıdır.
Boğulma riski ile yaş içinde epey yakın bağlantı var.yaşamın birinci yılında boğulma riski,diğer devirlere oranla daha yüksek.
AMELİYATI ÇOK KOLAY VE YÜZ GÜLDÜRÜCÜDÜR
ANNE BABALAR CERRAHİ MÜDAHALEDEN KORKMAYIN.
Kasık fıtığı teşhisi konulan bebek ve çocukların birkaç gün ortasında ameliyat edilmesin de fayda var.çünkü fıtık boğulması riski en çok yeni doğan ve süt çocukluğu devrindedir.
Anne babaların bebeklerinin fazlaca küçük olduğunu düşünerek ameliyat fikrine soğuk bakıyor.
halbuki uzman şahısların uygun ortam da yapacağı ameliyattan korkmamak gerekir.
Ülkemiz de pek hayli çocuk cerrahi merkezinde fıtık ve hidrosel ameliyatları günü birlik programlar çerçevesin de yapılmaktadır.çocuklar ameliyattan 2-3 saat daha sonra gündelik aktivitelerine dönmek üzere meskenlerine taburcu edilir.ameliyat daha sonrasın da ameliyat bölgesi paklığına ihtimam göstermek gerekiyor.yaralar estetik dikildiği için hem iz kalmıyor,aynı vakitte dikiş aldırmaya da gerek duyulmuyor.ameliyat daha sonrası birkaç gün torbalar da yavaşça şişlikler ve morluklar görülebilir.bunlar birkaç hafta içerisin de kaybolur.çocuk ameliyattan daha sonraki 5.inci gün banyo yapabilir.
Op.Dr.Emir İmani
Çocuk cerrahisi uzmanı