Brian Koberlein
İnsanlığın en büyük hayallerinden biri, Mars’ı yaşanabilir hale getirmek. Mars, bunun gerçekleşmesi noktasında bir fazlaca şeye sahip. Bir günü Dünya’nınkiyle neredeyse tıpkı uzunlukta, gezegen yüzeyinin çabucak altında çokça donmuş su mevcut ve büyük ihtimalle vakit ortasında gereğince nefes alınabilen bir atmosfer yaratılabilir. Buna rağmen, kuvvetli bir manyetik alana sahip değil. Şayet Mars’ı ikinci bir Dünya yapmak istiyorsak, onu yapay bir gezegen haline getirmemiz gerekiyor.
Manyetik alanların bu kadar büyük bir ehemmiyet taşımasının niçini, bir gezegeni Güneş rüzgârlarından ve iyonlaştırıcı parçacıklardan koruyabilmeleridir. Dünya’nın sahip olduğu manyetik alan, yüksek güçlü yüklü parçacıkların büyük kısmının gezegenin yüzebir daha ulaşmasını önler. Bunu yaparken, Güneş rüzgârlarını bizleri inançta tutacak biçimde Dünya’dan saptırır.
MANYETOSFER ATMOSFERİ KORUR
Bunun yanı sıra, manyetik alan, Güneş rüzgârlarının vakit geçtikçe Dünya’nın atmosferini uzaya savurmasını önlemeye de yardım eder. Gençlik devrindeyken Mars, kalın ve su bakımından güçlü bir atmosfer barındırıyordu ancak kuvvetli bir manyetik alanın muhafazasına sahip olmadığı için atmosfer yavaş yavaş yok oldu.
Maalesef, Dünya’da bulunan manyetik alanın benzerini Mars’ta bir daha yaratamayız. Manyetik alanımız, Dünya’nın çekirdeğindeki demir alaşımlarının çevriminin gezegenimizin jeomanyetik alanını yarattığı dinamo tesiriyle oluşur. Mars’ın iç kısmı daha küçük ve daha serin olduğundan, manyetik bir dinamo yaratmak hedefiyle onu kolaylıkla harekete geçiremeyiz. birebir vakitte, yakın vakitte sonuçlanan bir araştırmanın ortaya koyduğu üzere, yapay bir manyetik alan yaratabilmemiz için birkaç yol mevcut.
SORUNU PHOBOS’U KULLANARAK ÇÖZEBİLİRİZ
Mars’ta manyetik bir alan yaratmak için daha evvel de çeşitli fikirler öne sürülmüştü ve bunlar sıklıkla birtakım temel manyetik müdafaa düzeyleri oluşturan gezegen tabanlı ya da yörüngesel ‘solenoid’leri [marş otomatiklerini] içeriyor. “The Expanse” isimli dizide, bunları nazaranbildiğiniz birkaç sahne mevcut. Yayınlanan son araştırma bu sistemin işe yarayabileceğini kabul etmekle birlikte daha uygun bir tahlil yolu öneriyor.
Araştırmanın da değindiği üzere, sağlıklı bir gezegensel manyetik alan istiyorsanız, nitekim gereksinim duyacağınız öge, gezegenin içi kısmında ya da yörüngesinde kuvvetli bir yüklü parçacık akışı oluşturmaktır. Birinci seçenek Mars için kusursuz bir formül olmadığı için, araştırma grubu ikinci seçeneği ele alıyor. Yörüngesindeki Phobos isimli uydusu yardımıyla, Mars’ın etrafında yüklü parçacıklardan oluşan bir halka yaratabileceğimizi artık biliyoruz.
MANYETİK ALANI NASIL YARATABİLİRİZ?
Phobos, Mars’ın iki uydusunun büyük olanı ve gezegenin etrafında ziyadesiyle yakın bir yörüngede dönüyor. O kadar yakın ki, sadece 8 saatte bir Mars etrafındaki çeşidini tamamlıyor. Bu niçinle, araştırma takımı, yüzeyinde bulunan parçacıkları iyonize ederek Phobos’u kullanmayı ve daha sonrasında turladığı yörünge boyunca bir plazma halkası meydana getirecek formda uyduyu hızlandırmayı öneriyor. Bu teşebbüs, yaşanabilir hale getirilecek bir Mars’ı koruyacak seviyede kuvvetli bir manyetik alan oluşturabilir.
Bu mert bir plan ve ulaşılabilir üzere görünse de büyük çapta mühendislik sıkıntılarıyla karşılaşılacaktır. Buna rağmen, araştırmacıların da belirttiği üzere, artık bu biçimdesi fikirlerin vakti geldi. Üstesinden gelmemiz gereken meseleleri ve bunları nasıl halledebileceğimizi siz de düşünmeye başlayın; bu sayede insanlık Mars’a ulaştığında, en yeterli fikirleri bir sınamadan geçirmeye hazır olacağız.
Yazının yepyenisi Universe Today sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
İnsanlığın en büyük hayallerinden biri, Mars’ı yaşanabilir hale getirmek. Mars, bunun gerçekleşmesi noktasında bir fazlaca şeye sahip. Bir günü Dünya’nınkiyle neredeyse tıpkı uzunlukta, gezegen yüzeyinin çabucak altında çokça donmuş su mevcut ve büyük ihtimalle vakit ortasında gereğince nefes alınabilen bir atmosfer yaratılabilir. Buna rağmen, kuvvetli bir manyetik alana sahip değil. Şayet Mars’ı ikinci bir Dünya yapmak istiyorsak, onu yapay bir gezegen haline getirmemiz gerekiyor.
Manyetik alanların bu kadar büyük bir ehemmiyet taşımasının niçini, bir gezegeni Güneş rüzgârlarından ve iyonlaştırıcı parçacıklardan koruyabilmeleridir. Dünya’nın sahip olduğu manyetik alan, yüksek güçlü yüklü parçacıkların büyük kısmının gezegenin yüzebir daha ulaşmasını önler. Bunu yaparken, Güneş rüzgârlarını bizleri inançta tutacak biçimde Dünya’dan saptırır.
MANYETOSFER ATMOSFERİ KORUR
Bunun yanı sıra, manyetik alan, Güneş rüzgârlarının vakit geçtikçe Dünya’nın atmosferini uzaya savurmasını önlemeye de yardım eder. Gençlik devrindeyken Mars, kalın ve su bakımından güçlü bir atmosfer barındırıyordu ancak kuvvetli bir manyetik alanın muhafazasına sahip olmadığı için atmosfer yavaş yavaş yok oldu.
Maalesef, Dünya’da bulunan manyetik alanın benzerini Mars’ta bir daha yaratamayız. Manyetik alanımız, Dünya’nın çekirdeğindeki demir alaşımlarının çevriminin gezegenimizin jeomanyetik alanını yarattığı dinamo tesiriyle oluşur. Mars’ın iç kısmı daha küçük ve daha serin olduğundan, manyetik bir dinamo yaratmak hedefiyle onu kolaylıkla harekete geçiremeyiz. birebir vakitte, yakın vakitte sonuçlanan bir araştırmanın ortaya koyduğu üzere, yapay bir manyetik alan yaratabilmemiz için birkaç yol mevcut.
SORUNU PHOBOS’U KULLANARAK ÇÖZEBİLİRİZ
Mars’ta manyetik bir alan yaratmak için daha evvel de çeşitli fikirler öne sürülmüştü ve bunlar sıklıkla birtakım temel manyetik müdafaa düzeyleri oluşturan gezegen tabanlı ya da yörüngesel ‘solenoid’leri [marş otomatiklerini] içeriyor. “The Expanse” isimli dizide, bunları nazaranbildiğiniz birkaç sahne mevcut. Yayınlanan son araştırma bu sistemin işe yarayabileceğini kabul etmekle birlikte daha uygun bir tahlil yolu öneriyor.
Araştırmanın da değindiği üzere, sağlıklı bir gezegensel manyetik alan istiyorsanız, nitekim gereksinim duyacağınız öge, gezegenin içi kısmında ya da yörüngesinde kuvvetli bir yüklü parçacık akışı oluşturmaktır. Birinci seçenek Mars için kusursuz bir formül olmadığı için, araştırma grubu ikinci seçeneği ele alıyor. Yörüngesindeki Phobos isimli uydusu yardımıyla, Mars’ın etrafında yüklü parçacıklardan oluşan bir halka yaratabileceğimizi artık biliyoruz.
MANYETİK ALANI NASIL YARATABİLİRİZ?
Phobos, Mars’ın iki uydusunun büyük olanı ve gezegenin etrafında ziyadesiyle yakın bir yörüngede dönüyor. O kadar yakın ki, sadece 8 saatte bir Mars etrafındaki çeşidini tamamlıyor. Bu niçinle, araştırma takımı, yüzeyinde bulunan parçacıkları iyonize ederek Phobos’u kullanmayı ve daha sonrasında turladığı yörünge boyunca bir plazma halkası meydana getirecek formda uyduyu hızlandırmayı öneriyor. Bu teşebbüs, yaşanabilir hale getirilecek bir Mars’ı koruyacak seviyede kuvvetli bir manyetik alan oluşturabilir.
Bu mert bir plan ve ulaşılabilir üzere görünse de büyük çapta mühendislik sıkıntılarıyla karşılaşılacaktır. Buna rağmen, araştırmacıların da belirttiği üzere, artık bu biçimdesi fikirlerin vakti geldi. Üstesinden gelmemiz gereken meseleleri ve bunları nasıl halledebileceğimizi siz de düşünmeye başlayın; bu sayede insanlık Mars’a ulaştığında, en yeterli fikirleri bir sınamadan geçirmeye hazır olacağız.
Yazının yepyenisi Universe Today sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)