Soğuk ve kasvetli havalar ruh halinde değişimlere ve depresyona yol açabilir. Mevsim değişiklikleri sıklıkla insanların uyku tertibini, iştahını, motivasyonunu, toplumsal yaşantısını, hayattan beklentilerini özetlemek gerekirsesı hem bedensel hem ruhsal sıhhatini olumlu ya da olumsuz istikamette etkiliyor.
Hava sıcaklığı ile bir arada nem oranındaki değişimin, mevsim geçişlerindeki havanın sıcak-soğuk istikrarının insanların adaptasyon sürecini olumsuz etkileyerek ruhsal sıkıntılara yol açabildiğini söyleyen Psikolog İrem Naz Kırım, ruhsal meselelere daha fazlaca kış aylarında rastlanıldığı, güneş ışığından az yararlanan Kuzey ülkelerinde daha sık depresyon görüldüğünü vurguladı.
“YALNIZ KALMA İSTEĞİ OLUŞABİLİR”
Psikolog İrem Naz Kırım, “Hastalığın seyri genelde sonbahar ve kış aylarında artarken çok yeme eğilimi, buna bağlı kilo artışı ve birlikteinde güç kaybı, çok ahenge isteği, fizikî manzaradan şikâyetler üzere durumlar da geliyor. Toplumsallaşmadan uzaklaşma, sebebi bilinmeyen bedensel yakınmalarla birlikte bireylerde depresif duygulanımlar görülebiliyor. İlkbahar yaz aylarında ise depresif ruh halinden çıkılarak nispeten artan güçle hareketlilikte artış gözlemleniyor. Bayanlarda depresif ruh hali görülme oranı erkeklere göre daha fazla kabul ediliyor.” dedi.
Depresyondan şimdi her insanın etkilenebileceğini söyleyen Psikolog Kırım, mevsimsel depresyon belirtileri hakkında şu ayrıntıları paylaştı: “Sabahları güç uyanıyorsanız yahut uyandığınızda yorgun kalkıyorsanız, çok yemek yeme isteğiniz var ise, kilo almaya başladıysanız, ahenge isteğinizde artış yaşanıyorsa, gücünüzde düşme, bitkinlik hissiniz var ise bunlar en önemli mevsimsel depresyon belirtileri içindedır. bir daha konsantre olmakta zorluk yaşıyorsanız, toplumsal aktivitelerden ve etrafınızdakilerden uzaklaşmak istiyorsanız, eskisi kadar hayattan zevk alamıyor, ümitsizliğe kapılıyorsanız ve bunları en az ardışık 2 yıldır her mevsim geçişlerinde yaşıyor ve ilkbahar, yaz aylarında düzeliyorsanız, mevsimsel depresyon geçiriyor olma ihtimaliniz çok yüksektir.”
“KİLO SORUNU DEPRESYONU TETİKLEYEBİLİR”
Mevsimsel depresyonun üç temel sebebi olduğunu söyleyen Psikolog Kırım, “Mevsimsel Depresyonun birinci vakit içinderda birfazlaca canlıda bulunan kış uykusuna benzerliği ve evrimsel irtibatı olduğu dikkat çekmiştir. İnsanlarda da, hayvanlarda olduğu üzere güçlerinde düşme, kilo alımı, yağdan güçlü yiyecek yeme muhtaçlığı, uykulu hissetme görülebilir. Bu durum insanlardaki toplumsal ömrü bozduğu için depresif duygulanıma niye olabilir, ağır psikiyatrik sıkıntıları birlikteinde getirebilir. İkinci dikkat çeken durum ise, gözün günlük ve mevsimsel ışık değişikliklerini merkezi hudut sistemine iletme özelliğinin bozulması ve yeteri hassaslıkta beyne iletilemeyince adaptasyonun bozulmasıyla gelen his durum bozukluklarıdır. Işık tedavisi tesirli formüllerden biri olarak bulunmuştur. Son olarak ise, güneş ışığı yardımıyla melatonin denilen bir unsur beyinde serotonini uyarıyor ve serotonin de (halk içinde memnunluk hormonu) keyifli olmamızda yarar sağlıyor.Güneş ışığının az görüldüğü vakit içinderda serotonin ölçüsü azalır, uyku döngüsü etkilenir ve buna bağlı olarak depresif duygulanımlar görülmeye başlar.” sözlerini kullandı.
RUH HALİNE YETERLİ GELECEK TEKLİFLER
Mevsimsel his durum değişikliklerine karşı kişinin neler yapabileceğine dair açıklamalarda bulunan Psikolog Kırım, mevsim geçişlerinde bireyin ruh haline yeterli gelebilecek tavsiyeleri şu biçimde sıraladı:
– Güneşe çıkmak kendinizi uygun hissetmenize yardımcı olur, kapalı ortamlarda kalmayın, sabahları yarım saat yürüyüş yapmak ya da hava almak halsizliğinize âlâ gelebilir.
– Nizamlı bir uyku, tabiatın değişimine ayak uydurmak için gereklidir. Televizyon, tablet, telefon üzere elektronik aygıtlardan uzak durmak uykuya geçişi kolaylaştırır. Odanızın uygun havalanmış bulunmasına, yatak ve yastığınızın uyumanıza uygun bulunmasına itina gösterin.
– Özel bir spor yapmanıza gerek yok, açık havada yürümek haftada en az 2-3 sefer 20-30 dakika kadar bile olsa kaslarınızda salınan hormonlar yardımıyla keyifli olmanızda yarar sağlayacaktır. Yürüyüşe vakit ayıramıyorsanız alışverişe, işe, yürüyerek gidebilir; merdivenlerden çıkmayı tercih edebilirsiniz.
– Sağlıklı ve istikrarlı beslenmeye itina gösterin. bu vakitte duygusal yeme gereksiniminiz artış gösterebilir, sıkıldıkça kendinizi buzdolabının önünde abur cubur ararken bulabilirsiniz. İşlenmiş hazır besinlerden ve karbonhidrattan güçlü yiyeceklerden uzak durmaya çalışın. bir süre daha sonra alacağınız kiloların sizi daha da mutsuz yapacağını unutmayın. Sistemli diyetisyen kontrollerinize gidin ve duygusal yeme gereksiniminiz var ise bir psikologdan dayanak isteyin.
– Toplumsal ilgilerinize ve etrafınıza itina gösterin. Sevdiğiniz beşerlerle olun, sevdiğiniz yerlere gitmeye çalışın. Mümkün çok meskene kapanmayın, açık ve ferah yerleri tercih edin, kendinize ve arkadaşlarınıza vakit ayırın.
– Kesinlikle hobiler edinin, sevdiğiniz aktiflikleri takip edin ve katılın. Sizi gerilime sokacak ortamlardan ve insanlardan uzak durun.
– Tüm meselelerinizi birebir anda çözmeye çalışmayın. Bir ehemmiyet sırası oluşturun ve baş etme hünerleri ve stratejileri geliştirin.
– Ruh ve vücudun bir bütün olarak ele alındığı meditatif yoga, nefes idmanları üzere etkinliklerle farkındalık ve gevşemenizi sağlayın. Hastalığın tedavisinde biroldukça farklı tedavi ve terapi teknikleri vardır. Baş etmekte zorluk çektiğinizde ve günlük yaşantınızı olumsuz etkilediğinde uzmanlardan yardım talep etmekte gecikmeyin. Psikoterapi, antidepresanlar ve ışık tedavisi hastalığın seyrini değiştirecek kıymetli tedavi teknikleridir.
Hava sıcaklığı ile bir arada nem oranındaki değişimin, mevsim geçişlerindeki havanın sıcak-soğuk istikrarının insanların adaptasyon sürecini olumsuz etkileyerek ruhsal sıkıntılara yol açabildiğini söyleyen Psikolog İrem Naz Kırım, ruhsal meselelere daha fazlaca kış aylarında rastlanıldığı, güneş ışığından az yararlanan Kuzey ülkelerinde daha sık depresyon görüldüğünü vurguladı.
“YALNIZ KALMA İSTEĞİ OLUŞABİLİR”
Psikolog İrem Naz Kırım, “Hastalığın seyri genelde sonbahar ve kış aylarında artarken çok yeme eğilimi, buna bağlı kilo artışı ve birlikteinde güç kaybı, çok ahenge isteği, fizikî manzaradan şikâyetler üzere durumlar da geliyor. Toplumsallaşmadan uzaklaşma, sebebi bilinmeyen bedensel yakınmalarla birlikte bireylerde depresif duygulanımlar görülebiliyor. İlkbahar yaz aylarında ise depresif ruh halinden çıkılarak nispeten artan güçle hareketlilikte artış gözlemleniyor. Bayanlarda depresif ruh hali görülme oranı erkeklere göre daha fazla kabul ediliyor.” dedi.
Depresyondan şimdi her insanın etkilenebileceğini söyleyen Psikolog Kırım, mevsimsel depresyon belirtileri hakkında şu ayrıntıları paylaştı: “Sabahları güç uyanıyorsanız yahut uyandığınızda yorgun kalkıyorsanız, çok yemek yeme isteğiniz var ise, kilo almaya başladıysanız, ahenge isteğinizde artış yaşanıyorsa, gücünüzde düşme, bitkinlik hissiniz var ise bunlar en önemli mevsimsel depresyon belirtileri içindedır. bir daha konsantre olmakta zorluk yaşıyorsanız, toplumsal aktivitelerden ve etrafınızdakilerden uzaklaşmak istiyorsanız, eskisi kadar hayattan zevk alamıyor, ümitsizliğe kapılıyorsanız ve bunları en az ardışık 2 yıldır her mevsim geçişlerinde yaşıyor ve ilkbahar, yaz aylarında düzeliyorsanız, mevsimsel depresyon geçiriyor olma ihtimaliniz çok yüksektir.”
“KİLO SORUNU DEPRESYONU TETİKLEYEBİLİR”
Mevsimsel depresyonun üç temel sebebi olduğunu söyleyen Psikolog Kırım, “Mevsimsel Depresyonun birinci vakit içinderda birfazlaca canlıda bulunan kış uykusuna benzerliği ve evrimsel irtibatı olduğu dikkat çekmiştir. İnsanlarda da, hayvanlarda olduğu üzere güçlerinde düşme, kilo alımı, yağdan güçlü yiyecek yeme muhtaçlığı, uykulu hissetme görülebilir. Bu durum insanlardaki toplumsal ömrü bozduğu için depresif duygulanıma niye olabilir, ağır psikiyatrik sıkıntıları birlikteinde getirebilir. İkinci dikkat çeken durum ise, gözün günlük ve mevsimsel ışık değişikliklerini merkezi hudut sistemine iletme özelliğinin bozulması ve yeteri hassaslıkta beyne iletilemeyince adaptasyonun bozulmasıyla gelen his durum bozukluklarıdır. Işık tedavisi tesirli formüllerden biri olarak bulunmuştur. Son olarak ise, güneş ışığı yardımıyla melatonin denilen bir unsur beyinde serotonini uyarıyor ve serotonin de (halk içinde memnunluk hormonu) keyifli olmamızda yarar sağlıyor.Güneş ışığının az görüldüğü vakit içinderda serotonin ölçüsü azalır, uyku döngüsü etkilenir ve buna bağlı olarak depresif duygulanımlar görülmeye başlar.” sözlerini kullandı.
RUH HALİNE YETERLİ GELECEK TEKLİFLER
Mevsimsel his durum değişikliklerine karşı kişinin neler yapabileceğine dair açıklamalarda bulunan Psikolog Kırım, mevsim geçişlerinde bireyin ruh haline yeterli gelebilecek tavsiyeleri şu biçimde sıraladı:
– Güneşe çıkmak kendinizi uygun hissetmenize yardımcı olur, kapalı ortamlarda kalmayın, sabahları yarım saat yürüyüş yapmak ya da hava almak halsizliğinize âlâ gelebilir.
– Nizamlı bir uyku, tabiatın değişimine ayak uydurmak için gereklidir. Televizyon, tablet, telefon üzere elektronik aygıtlardan uzak durmak uykuya geçişi kolaylaştırır. Odanızın uygun havalanmış bulunmasına, yatak ve yastığınızın uyumanıza uygun bulunmasına itina gösterin.
– Özel bir spor yapmanıza gerek yok, açık havada yürümek haftada en az 2-3 sefer 20-30 dakika kadar bile olsa kaslarınızda salınan hormonlar yardımıyla keyifli olmanızda yarar sağlayacaktır. Yürüyüşe vakit ayıramıyorsanız alışverişe, işe, yürüyerek gidebilir; merdivenlerden çıkmayı tercih edebilirsiniz.
– Sağlıklı ve istikrarlı beslenmeye itina gösterin. bu vakitte duygusal yeme gereksiniminiz artış gösterebilir, sıkıldıkça kendinizi buzdolabının önünde abur cubur ararken bulabilirsiniz. İşlenmiş hazır besinlerden ve karbonhidrattan güçlü yiyeceklerden uzak durmaya çalışın. bir süre daha sonra alacağınız kiloların sizi daha da mutsuz yapacağını unutmayın. Sistemli diyetisyen kontrollerinize gidin ve duygusal yeme gereksiniminiz var ise bir psikologdan dayanak isteyin.
– Toplumsal ilgilerinize ve etrafınıza itina gösterin. Sevdiğiniz beşerlerle olun, sevdiğiniz yerlere gitmeye çalışın. Mümkün çok meskene kapanmayın, açık ve ferah yerleri tercih edin, kendinize ve arkadaşlarınıza vakit ayırın.
– Kesinlikle hobiler edinin, sevdiğiniz aktiflikleri takip edin ve katılın. Sizi gerilime sokacak ortamlardan ve insanlardan uzak durun.
– Tüm meselelerinizi birebir anda çözmeye çalışmayın. Bir ehemmiyet sırası oluşturun ve baş etme hünerleri ve stratejileri geliştirin.
– Ruh ve vücudun bir bütün olarak ele alındığı meditatif yoga, nefes idmanları üzere etkinliklerle farkındalık ve gevşemenizi sağlayın. Hastalığın tedavisinde biroldukça farklı tedavi ve terapi teknikleri vardır. Baş etmekte zorluk çektiğinizde ve günlük yaşantınızı olumsuz etkilediğinde uzmanlardan yardım talep etmekte gecikmeyin. Psikoterapi, antidepresanlar ve ışık tedavisi hastalığın seyrini değiştirecek kıymetli tedavi teknikleridir.