Prag Şehir Mahkemesi yakın tarihli bir kararında, yapay zeka (AI) sistemi kullanılarak oluşturulan bir görselin telif hakkıyla korunamayacağına karar verdi. Bu, yalnızca insan yaratıcı yaratıcıların eserleri üzerinde telif hakkı talep edebileceğini öngören AB'deki mevcut yasal çizgiye uygundur. Jüri aynı zamanda şunu da açıkça ortaya koydu: Yapay zeka kullanılarak oluşturulan görselleri yayınlayan herhangi biri, bu tür makine ürünlerinin üçüncü şahıslar tarafından kopyalanmasını ve ticari olarak kullanılmasını önlemek için telif hakkına güvenemez.
Reklamcılık
CMS Almanya hukuk firmasından Winfried Bullinger'e göre, uzman blog IPKat'ın rapor ettiği Prag kararı, şu ana kadar çok az tartışılan önemli bir noktayı gündeme getiriyor. Avukat Haberler online'a şöyle açıklıyor: “Yapay zekayı kullandığınızda, bunun bir insan tarafından yaratılan bir eserde olduğu gibi herhangi bir münhasır hak gerektirmediğinin farkında olmalısınız.” Kıta Avrupası hukukuna göre, yaratıcı, etten kemikten bir yazara, ölümünden sonra 70 yıla kadar özel bir kullanım hakkı veriliyor. Bir girişimci bir kişiyi resim yapması için görevlendirip parasını ödese bile sonuçta resim kendisine ait olur ve onu kopyalara karşı koruyabilir. Yapay zeka araçlarını kullanırken “Başkalarının da bu görüntüleri kullandığı gerçeğine katlanmak zorundayım.”
Prag davasında davacı, OpenAI'nin DALL-E programının kendi web sitesi için tasarlanmış bir görüntü oluşturmasını sağladı. Kullanılan istem şuydu: “Konferans odası veya Prag'daki bir hukuk firmasının ofisi gibi resmi bir ortamda bir iş sözleşmesi imzalayan iki tarafın görsel bir temsilini oluşturun.” Eller ayrıntılı olarak gösterilmelidir. Yerel bir hukuk firması olan davalı, internette yayınlanan görseli kopyalayıp kendi ana sayfasında kullanmıştır. Davacı, görseli kullanmanın kendi sorumluluğunda olduğu gerekçesiyle telif hakkı ihlali iddiasında bulundu ve tedbir talebinde bulundu.
İstemlerle görseller oluşturmak, sipariş üzerine çalışmaya benzer
Mahkeme daha sonra ilk olarak Çek Telif Hakkı Yasası'nın ve özellikle de bu yasanın 40. maddesinin, bir eserin yazarına, aynı eserin izinsiz kullanımını yasaklama hakkı verdiğini kaydetti. Ancak kanunun 5(1) maddesinde eser sahibinin “eseri meydana getiren gerçek kişi” olduğu belirtilmektedir. Görüntüyü DALL-E'nin yarattığı tartışmasızdı. Ancak davacı, sistemin görüntüyü kendi özel talimatlarına göre oluşturduğunu ve dolayısıyla telif hakkının kendisine ait olduğunu savundu.
Hakimlere göre davacı bu iddiayı delillerle destekleyemedi. Bu nedenle yasal olarak ihtiyati tedbir talebinde bulunma hakkı yoktur. Genel olarak yapay zeka tarafından oluşturulan görüntü, telif hakkıyla korunan bir çalışma değildir ve kesinlikle davacıya ait değildir veya onun tarafından yazılmamıştır.
Bullinger kararın anlaşılır olduğuna inanıyor. Uzman, yönlendirmeyi, bir patronun bir ressamdan sipariş eseri sipariş etmesine benzetiyor; bu da ressamın herhangi bir telif hakkı almayacağı anlamına geliyor. İnsan yönlendirmesi en iyi ihtimalle dilsel bir çalışma olarak korunabilir, ancak bu tür bilgisayar komutlarıyla oluşturulan ürünler korunamaz. Ayrıca bu gibi durumlarda medyanın konuşulan sözden görsellere doğru bir sıçraması da oluyor. Bunlar iki farklı ifade biçimidir, dolayısıyla yalnızca bir örnekten diğerine ilham verildiğinden söz edilebilir.
Ek düzenlemeler ne zaman koruma eşiğini aşar?
Dava aynı zamanda telif haklarının korunması için gerekli yaratım düzeyine insan katılımının hangi düzeyde ulaşabileceği sorusunu da gündeme getiriyor. Bullinger, prensipte başka birinin çalışmasının uyarlanması için koruma talebinde bulunulabileceğini açıklıyor. Ancak Photoshop'ta yalnızca kontrastları ayarlamak yeterli değildir. Ancak örneğin bir editörün montaj yapması, renkleri yeniden yapılandırması ve içerik açısından yaratıcı müdahalelerde bulunması halinde eşik aşılabilir.
Bu bakımdan Bullinger, “Théâtre D'opéra Spatial” davasını ABD Telif Hakkı Bürosu'ndan biraz farklı değerlendiriyor. Jason Allen adında bir adam, esasen yapay zeka sistemi Midjourney kullanılarak oluşturulan görüntüyü Colorado'daki bir sanat fuarına sundu ve 2022'de bir yarışmayı kazandı. Ancak Telif Hakkı Bürosu denetçilerini, yaptığı iyileştirmelerin 624 ek istem içeren orijinal AI çıktısı ve Photoshop ile yapılan kapsamlı revizyonlar, gerekli yaratıcılık düzeyini sağladı. Allen'ın resmin bütünüyle korunması talebini reddettiler.
Bullinger, Almanya'da bir sanat eserinin yaratıldığı anda koruma altına alındığını belirtiyor. Bu nedenle mahkemeler önünde korumanın korunmaya değer olup olmadığına karar verecek bir makam bulunmamaktadır. Öte yandan ABD'de Telif Hakkı Bürosu ilgili standartlar geliştiriyor, ancak oradaki avukatlar çok kısıtlayıcı ve bir eserin tanımını Avrupa'dakinden daha katı bir şekilde yorumlama eğilimindeler. “Théâtre D'opéra Spatial” örneğinde, değişiklikler Avrupa şartlarında uyarlamalar olarak görülebilir ve potansiyel olarak telif hakkı koruması alabilir. ABD'nin kararı sonuçta daha çok siyasi bir karardı. Ancak genel olarak yapay zeka tarafından üretilen ham maddeler eski kıtada korunmayacak, yalnızca ek işlemler korunacak.
(mho)
Haberin Sonu
Reklamcılık
CMS Almanya hukuk firmasından Winfried Bullinger'e göre, uzman blog IPKat'ın rapor ettiği Prag kararı, şu ana kadar çok az tartışılan önemli bir noktayı gündeme getiriyor. Avukat Haberler online'a şöyle açıklıyor: “Yapay zekayı kullandığınızda, bunun bir insan tarafından yaratılan bir eserde olduğu gibi herhangi bir münhasır hak gerektirmediğinin farkında olmalısınız.” Kıta Avrupası hukukuna göre, yaratıcı, etten kemikten bir yazara, ölümünden sonra 70 yıla kadar özel bir kullanım hakkı veriliyor. Bir girişimci bir kişiyi resim yapması için görevlendirip parasını ödese bile sonuçta resim kendisine ait olur ve onu kopyalara karşı koruyabilir. Yapay zeka araçlarını kullanırken “Başkalarının da bu görüntüleri kullandığı gerçeğine katlanmak zorundayım.”
Prag davasında davacı, OpenAI'nin DALL-E programının kendi web sitesi için tasarlanmış bir görüntü oluşturmasını sağladı. Kullanılan istem şuydu: “Konferans odası veya Prag'daki bir hukuk firmasının ofisi gibi resmi bir ortamda bir iş sözleşmesi imzalayan iki tarafın görsel bir temsilini oluşturun.” Eller ayrıntılı olarak gösterilmelidir. Yerel bir hukuk firması olan davalı, internette yayınlanan görseli kopyalayıp kendi ana sayfasında kullanmıştır. Davacı, görseli kullanmanın kendi sorumluluğunda olduğu gerekçesiyle telif hakkı ihlali iddiasında bulundu ve tedbir talebinde bulundu.
İstemlerle görseller oluşturmak, sipariş üzerine çalışmaya benzer
Mahkeme daha sonra ilk olarak Çek Telif Hakkı Yasası'nın ve özellikle de bu yasanın 40. maddesinin, bir eserin yazarına, aynı eserin izinsiz kullanımını yasaklama hakkı verdiğini kaydetti. Ancak kanunun 5(1) maddesinde eser sahibinin “eseri meydana getiren gerçek kişi” olduğu belirtilmektedir. Görüntüyü DALL-E'nin yarattığı tartışmasızdı. Ancak davacı, sistemin görüntüyü kendi özel talimatlarına göre oluşturduğunu ve dolayısıyla telif hakkının kendisine ait olduğunu savundu.
Hakimlere göre davacı bu iddiayı delillerle destekleyemedi. Bu nedenle yasal olarak ihtiyati tedbir talebinde bulunma hakkı yoktur. Genel olarak yapay zeka tarafından oluşturulan görüntü, telif hakkıyla korunan bir çalışma değildir ve kesinlikle davacıya ait değildir veya onun tarafından yazılmamıştır.
Bullinger kararın anlaşılır olduğuna inanıyor. Uzman, yönlendirmeyi, bir patronun bir ressamdan sipariş eseri sipariş etmesine benzetiyor; bu da ressamın herhangi bir telif hakkı almayacağı anlamına geliyor. İnsan yönlendirmesi en iyi ihtimalle dilsel bir çalışma olarak korunabilir, ancak bu tür bilgisayar komutlarıyla oluşturulan ürünler korunamaz. Ayrıca bu gibi durumlarda medyanın konuşulan sözden görsellere doğru bir sıçraması da oluyor. Bunlar iki farklı ifade biçimidir, dolayısıyla yalnızca bir örnekten diğerine ilham verildiğinden söz edilebilir.
Ek düzenlemeler ne zaman koruma eşiğini aşar?
Dava aynı zamanda telif haklarının korunması için gerekli yaratım düzeyine insan katılımının hangi düzeyde ulaşabileceği sorusunu da gündeme getiriyor. Bullinger, prensipte başka birinin çalışmasının uyarlanması için koruma talebinde bulunulabileceğini açıklıyor. Ancak Photoshop'ta yalnızca kontrastları ayarlamak yeterli değildir. Ancak örneğin bir editörün montaj yapması, renkleri yeniden yapılandırması ve içerik açısından yaratıcı müdahalelerde bulunması halinde eşik aşılabilir.
Bu bakımdan Bullinger, “Théâtre D'opéra Spatial” davasını ABD Telif Hakkı Bürosu'ndan biraz farklı değerlendiriyor. Jason Allen adında bir adam, esasen yapay zeka sistemi Midjourney kullanılarak oluşturulan görüntüyü Colorado'daki bir sanat fuarına sundu ve 2022'de bir yarışmayı kazandı. Ancak Telif Hakkı Bürosu denetçilerini, yaptığı iyileştirmelerin 624 ek istem içeren orijinal AI çıktısı ve Photoshop ile yapılan kapsamlı revizyonlar, gerekli yaratıcılık düzeyini sağladı. Allen'ın resmin bütünüyle korunması talebini reddettiler.
Bullinger, Almanya'da bir sanat eserinin yaratıldığı anda koruma altına alındığını belirtiyor. Bu nedenle mahkemeler önünde korumanın korunmaya değer olup olmadığına karar verecek bir makam bulunmamaktadır. Öte yandan ABD'de Telif Hakkı Bürosu ilgili standartlar geliştiriyor, ancak oradaki avukatlar çok kısıtlayıcı ve bir eserin tanımını Avrupa'dakinden daha katı bir şekilde yorumlama eğilimindeler. “Théâtre D'opéra Spatial” örneğinde, değişiklikler Avrupa şartlarında uyarlamalar olarak görülebilir ve potansiyel olarak telif hakkı koruması alabilir. ABD'nin kararı sonuçta daha çok siyasi bir karardı. Ancak genel olarak yapay zeka tarafından üretilen ham maddeler eski kıtada korunmayacak, yalnızca ek işlemler korunacak.
(mho)
Haberin Sonu