Artık 7’den 70’e akıllı telefonlarla yatıp, hashtaglerle uyanıyoruz, meskenden çıkmadan markete gidiyor, mağazaya gitmeden alışverişimizi tamamlıyor, bankaya gitmeden ödemelerimizi yapıyoruz.
İnternetin etinden sütünden bilhassa pandemiyle bir arada fevkalade bir biçimde yararlanıyoruz.
Pekala sahiden her şey bu kadar hoş ve problemsiz mu ilerliyor? Hayır, zira tüm bunlar, sırf şarjımız bitene kadar geçerli.
Madalyonun bir de öteki yüzü var: Bilhassa toplumsal medya ile bir arada hayatımıza giren “djital hastalıklar”.
YENİ BİR SALGIN: E-HASTALIK
Dijital çağın hastalıkları sözü son günlerde sık sık duyuluyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde hususla ilgili bir araştırma kurulu kuruldu.
Sıhhat Bakanlığı da bu alanda bir çalışma başlattı. Bu kapsamda literatüre giren birtakım “e-hastalıklar”dan bahsediliyor.
Gelin birlikte bu hastalıklar neymiş göz atalım.
1- SELFİTİS
Gün ortasında her anınızı “Selfie” çekenlerden misiniz? Yoksa ben anı yaşarım uğraşamam diyenlerden mi? İşte galerinizde günlük 6 taniçin fazla selfieniz var ise, Selfitis hastalığı sizi de yakalamış demektir.
Toplumsal medya platformlarının hayatımıza girmesiyle çığ üzere büyüyen “Selfie” Türkçesiyle “Özçekim”, adeta uğruna yarışılan bir akım olarak karşımıza çıkıyor.
Uzmanlara nazaran Selfitis’in üç düzeyi bulunyor;
Günde en az üç sefer selfie çekenler fakat hepsini toplumsal medyaya koymayanlardansanız “sınırda” sayılıyorsunuz.
Günde en az üç selfie çekip her birini toplumsal medyada paylaşıyorsanız “akut” bir selfitissiniz.
1 günde az altı sefer selfie pozu veriyosanız durum baya “kronik”…
2- FOMO: GELİŞMELERİ KAÇIRMA KORKUSU
Timeline’ı denetim edemediğinizde içinizde garip bir tasa hissediyor musunuz?
“Fear of Missing Out” yani “Gelişmeleri Kaçırma Korkusu” denilen bu durum, toplumsal medyada başkalarının ne yaptığından, neler olup bittiğinden haberdar olamamanın getirdiği gerginliğe deniliyor.
Önemli anksiyete problemlerine yol açan FOMO, bilgileri en son öğrenen kişi olma fobisi olarak pahalandırıyor.
3- HİKİKOMORİ
Japoncada, “toplumdan elini ayağını çekmek” manasına gelen Hikikomori, bireylerin birden konuta kapanmasına, en yakın etrafı ve ailesiyle bile irtibatı koparmasına niye oluyor.
Teknolojik gelişimin birlikteinde getirdiği bir hastalık olan Hikikomori, kişinin bilgisayar başında adeta kök salması, o denli ki fizyolojik muhtaçlıkları için bile başından ayrılmamasına yol açıyor. Kişi bu biçimdece gerçek alemden sanal aleme keskin bir geçiş yapıyor.
Bir nevi çağdaş depresyon diyebiliriz.
4- SİBERHONDRİK
Arama motoruna baş ağrısı niçinleri yazıp amansız hastalığa yakalandığını düşünenlerin sayısı bir çok fazla.
Şikayetleri niçiniyle tekraren hastanelere gittikleri biçimde yapılan süreçlerin yetersiz olduğunu, hekimlerin kendilerini anlamadıklarını düşünerek internetten araştırıp tatmin olma durumuna Siberhondrik deniliyor.
Pandemi göz önüne alındığında aslında fazlaca da garip bir durum değil lakin biz bir daha de hekimlerimize güvenmeyi tercih edin diyelim.
5- WHATSAPPİTİS
Bildiri yazmaktan parmaklarınızın ağrıdığı oldu mu? Ya da bunun bir hastalık olabileceğini düşündünüz mü?
Yılbaşında kendisine gelen kutlama bildirilerine karşılık yazmak için neredeyse altı saat 130 gram yükündeki telefonda Whatsapp kullanan hastaya, WhatsAppitis tanısı konuldu.
El ve kollardaki hudut, tendon, kas ve öbür yumuşak dokuların zedelenmesiyle oluşan bu hastalık kan akışında bozulma üzere önemli sorunlar ortaya çıkarıyor.
6- EGO SÖRFÜ
Bunu yapmayan mı var diyebilirsiniz lakin önemli takıntılar kelam konusu.
Ego sörfü, şahısların kendileri hakkında yapılan paylaşımlar, beğeniler ve yorumları daima olarak takip etme gereksinimi duymaları ve kendi isimlerini daima olarak internette aratmaları durumu olarak tanımlanıyor.
Masumca görünse de uzmanlara nazaran ego sörfü, aslında bir ruhsal rahatsızlık sinyali… Hatta dijital narsizm olarak tabir ediliyor.
7- NOMOFOBİ
Bir öbür hastalık olan nomofobi ise Z nesliyle özdeşleşmiş durumda.
“No Mobile Phone Phobia” yani “telefonsuzluk fobisi” olan nomofobi, telefonsuz kalmaya tahammül edememe haline deniyor.
Çabucak buna ek olarak plagomani karşımıza çıkıyor.
Artık gittiğimiz her yerde prize en yakın olmayı tercih ediyoruz.
Plagomani ismi verilen bu durum, telefon ya da öteki teknolojik aletlerin şarjını daima yüksek olarak görme isteği olarak karşımıza çıkıyor.
Şarjının apansız biteceğinden telaş etme duygusu ve yanında daima şarj aleti taşımak belirtileri içinde yer alıyor.
9- PHOTOLURKİNG
Aslında bir nevi “stalk”.
Asla başladığınız hesapta bitmez, değişik bir merak, kimi vakit hasret, kimi vakit de intikam içerir.
Photolurking, internette saatler uzunluğu diğerlerinin fotoğraflarını takip etme, yorumlama ve beğenme durumu.
Lakin bilhassa eski sevgili profillerinde anonim geçirilen vakit içinder, davranış bozukluklarının habercisi olarak öne çıkıyor.
10- CRACKBERRY
Bu bir bildirim denetim etme hastalığı…
Mail ve toplumsal medya bildirimlerini daima denetim eden bireyler tuvalette, banyoda, cenazede, görüşmede, yemekte, derste bile bunu yapmaktan kendilerini alıkoyamıyor.
11- HAYALİ TİTREŞİM SENDROMU
“Cebimdeki telefonun titrediğini hissediyorum fakat bir bakıyorum ki hiç bir şey enfor yok” diyorsanız endişelenmeyin, zira yalnız değilsiniz.
Günümüzde cep telefonu kullanıcılarının neredeyse tamamı, Fantom Titreşim Sendromu durumunu yaşıyor.
Bu durumu yaşayanlar içinde, bir telefon ya da ileti bekleyenlerin çoğunluğu oluşturduğu belirtiliyor. Yani büsbütün duygusal…
12- ENFORNOGRAFİ
Enfornografi, bilgi açlığını internet üzerinden gidermeye çalışmak olarak tanımlanıyor.
Pornografi ve enformasyon sözcüklerinden türetilmiş bu söz, “bilgi açlığını internette dindirmeye çalışma ve bununla tatmin olmayı” söz ediyor.
İnternetin etinden sütünden bilhassa pandemiyle bir arada fevkalade bir biçimde yararlanıyoruz.
Pekala sahiden her şey bu kadar hoş ve problemsiz mu ilerliyor? Hayır, zira tüm bunlar, sırf şarjımız bitene kadar geçerli.
Madalyonun bir de öteki yüzü var: Bilhassa toplumsal medya ile bir arada hayatımıza giren “djital hastalıklar”.
YENİ BİR SALGIN: E-HASTALIK
Dijital çağın hastalıkları sözü son günlerde sık sık duyuluyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde hususla ilgili bir araştırma kurulu kuruldu.
Sıhhat Bakanlığı da bu alanda bir çalışma başlattı. Bu kapsamda literatüre giren birtakım “e-hastalıklar”dan bahsediliyor.
Gelin birlikte bu hastalıklar neymiş göz atalım.
1- SELFİTİS
Gün ortasında her anınızı “Selfie” çekenlerden misiniz? Yoksa ben anı yaşarım uğraşamam diyenlerden mi? İşte galerinizde günlük 6 taniçin fazla selfieniz var ise, Selfitis hastalığı sizi de yakalamış demektir.
Toplumsal medya platformlarının hayatımıza girmesiyle çığ üzere büyüyen “Selfie” Türkçesiyle “Özçekim”, adeta uğruna yarışılan bir akım olarak karşımıza çıkıyor.
Uzmanlara nazaran Selfitis’in üç düzeyi bulunyor;
Günde en az üç sefer selfie çekenler fakat hepsini toplumsal medyaya koymayanlardansanız “sınırda” sayılıyorsunuz.
Günde en az üç selfie çekip her birini toplumsal medyada paylaşıyorsanız “akut” bir selfitissiniz.
1 günde az altı sefer selfie pozu veriyosanız durum baya “kronik”…
2- FOMO: GELİŞMELERİ KAÇIRMA KORKUSU
Timeline’ı denetim edemediğinizde içinizde garip bir tasa hissediyor musunuz?
“Fear of Missing Out” yani “Gelişmeleri Kaçırma Korkusu” denilen bu durum, toplumsal medyada başkalarının ne yaptığından, neler olup bittiğinden haberdar olamamanın getirdiği gerginliğe deniliyor.
Önemli anksiyete problemlerine yol açan FOMO, bilgileri en son öğrenen kişi olma fobisi olarak pahalandırıyor.
3- HİKİKOMORİ
Japoncada, “toplumdan elini ayağını çekmek” manasına gelen Hikikomori, bireylerin birden konuta kapanmasına, en yakın etrafı ve ailesiyle bile irtibatı koparmasına niye oluyor.
Teknolojik gelişimin birlikteinde getirdiği bir hastalık olan Hikikomori, kişinin bilgisayar başında adeta kök salması, o denli ki fizyolojik muhtaçlıkları için bile başından ayrılmamasına yol açıyor. Kişi bu biçimdece gerçek alemden sanal aleme keskin bir geçiş yapıyor.
Bir nevi çağdaş depresyon diyebiliriz.
4- SİBERHONDRİK
Arama motoruna baş ağrısı niçinleri yazıp amansız hastalığa yakalandığını düşünenlerin sayısı bir çok fazla.
Şikayetleri niçiniyle tekraren hastanelere gittikleri biçimde yapılan süreçlerin yetersiz olduğunu, hekimlerin kendilerini anlamadıklarını düşünerek internetten araştırıp tatmin olma durumuna Siberhondrik deniliyor.
Pandemi göz önüne alındığında aslında fazlaca da garip bir durum değil lakin biz bir daha de hekimlerimize güvenmeyi tercih edin diyelim.
5- WHATSAPPİTİS
Bildiri yazmaktan parmaklarınızın ağrıdığı oldu mu? Ya da bunun bir hastalık olabileceğini düşündünüz mü?
Yılbaşında kendisine gelen kutlama bildirilerine karşılık yazmak için neredeyse altı saat 130 gram yükündeki telefonda Whatsapp kullanan hastaya, WhatsAppitis tanısı konuldu.
El ve kollardaki hudut, tendon, kas ve öbür yumuşak dokuların zedelenmesiyle oluşan bu hastalık kan akışında bozulma üzere önemli sorunlar ortaya çıkarıyor.
6- EGO SÖRFÜ
Bunu yapmayan mı var diyebilirsiniz lakin önemli takıntılar kelam konusu.
Ego sörfü, şahısların kendileri hakkında yapılan paylaşımlar, beğeniler ve yorumları daima olarak takip etme gereksinimi duymaları ve kendi isimlerini daima olarak internette aratmaları durumu olarak tanımlanıyor.
Masumca görünse de uzmanlara nazaran ego sörfü, aslında bir ruhsal rahatsızlık sinyali… Hatta dijital narsizm olarak tabir ediliyor.
7- NOMOFOBİ
Bir öbür hastalık olan nomofobi ise Z nesliyle özdeşleşmiş durumda.
“No Mobile Phone Phobia” yani “telefonsuzluk fobisi” olan nomofobi, telefonsuz kalmaya tahammül edememe haline deniyor.
- Telefonu yanındayken bile unutmuş olabileceği niyetiyle daima varlığını denetim etme,
- Şarj bittiğinde çok öfkelenme,
- Kısa müddetliğine dahi olsa telefonunu kapatamama,
- Telefonsuz kendisini eksik hissetme ve hayattan kopmuş hissine kapılma üzere belirtiler taşıyor.
Çabucak buna ek olarak plagomani karşımıza çıkıyor.
Artık gittiğimiz her yerde prize en yakın olmayı tercih ediyoruz.
Plagomani ismi verilen bu durum, telefon ya da öteki teknolojik aletlerin şarjını daima yüksek olarak görme isteği olarak karşımıza çıkıyor.
Şarjının apansız biteceğinden telaş etme duygusu ve yanında daima şarj aleti taşımak belirtileri içinde yer alıyor.
9- PHOTOLURKİNG
Aslında bir nevi “stalk”.
Asla başladığınız hesapta bitmez, değişik bir merak, kimi vakit hasret, kimi vakit de intikam içerir.
Photolurking, internette saatler uzunluğu diğerlerinin fotoğraflarını takip etme, yorumlama ve beğenme durumu.
Lakin bilhassa eski sevgili profillerinde anonim geçirilen vakit içinder, davranış bozukluklarının habercisi olarak öne çıkıyor.
10- CRACKBERRY
Bu bir bildirim denetim etme hastalığı…
Mail ve toplumsal medya bildirimlerini daima denetim eden bireyler tuvalette, banyoda, cenazede, görüşmede, yemekte, derste bile bunu yapmaktan kendilerini alıkoyamıyor.
11- HAYALİ TİTREŞİM SENDROMU
“Cebimdeki telefonun titrediğini hissediyorum fakat bir bakıyorum ki hiç bir şey enfor yok” diyorsanız endişelenmeyin, zira yalnız değilsiniz.
Günümüzde cep telefonu kullanıcılarının neredeyse tamamı, Fantom Titreşim Sendromu durumunu yaşıyor.
Bu durumu yaşayanlar içinde, bir telefon ya da ileti bekleyenlerin çoğunluğu oluşturduğu belirtiliyor. Yani büsbütün duygusal…
12- ENFORNOGRAFİ
Enfornografi, bilgi açlığını internet üzerinden gidermeye çalışmak olarak tanımlanıyor.
Pornografi ve enformasyon sözcüklerinden türetilmiş bu söz, “bilgi açlığını internette dindirmeye çalışma ve bununla tatmin olmayı” söz ediyor.