Kolorektal kanserler ve belirtileri hakkında kıymetli bilgiler veren Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Hasret Mutluay Soyer, çeşitli çevresel ve genetik faktörlerin kolorektal kanser gelişim riskini artırdığını söylemiş oldu.
Sigara içilmesi, kırmızı et tüketimi, ileri yaş, obezite, diyabet yahut insülin direnci varlığı, ülseratif kolit yahut Crohn hastalığı üzere inflamatuar bağırsak hastalıklarının kolon kanseri riskini artırdığını söz eden Doç. Dr. Soyer, tertipli idman, taze zerzevat ve meyve tüketimi ve lifli besin tüketiminin gözetici tesir gösterdiğini söylemiş oldu.
Kolon kanserinin en sık görülen belirtisinin ishal ya da kabızlık, dışkı çapında incelme, tam boşalamama hissi üzere dışkılama alışkanlığında görülen değişiklik olduğunu belirten Doç. Dr. Soyer, rektal kanama, karın ağrısı, demir eksikliği anemisi ve kilo kaybının görülebilecek başka belirtiler olduğunu söylemiş oldu.
TERTİPLİ KANSER TARAMASI YAPILMALI
Kolorektal kanserlerin yüzde 95’inin bağırsağın iç yüzeyinde et beni halinde yer alan poliplerden kaynaklandığını tabir eden Doç. Dr. Soyer, “Adenomatöz polipler tümörleşme potansiyeline sahip olup adamların yaklaşık yüzde 30’unda ve bayanların yüzde 20’sinde görülür. Bu poliplerin endoskopik olarak çıkarılması ile tümöre ilerlemesi engellenmiş olur. Yaş ilerledikçe polip görülme sıklığı artmaktadır. Bu niçinle 50 yaşın üzerine sistemli kolon kanseri taraması önerilmektedir. Ailede kolon kanseri varlığında taramanın daha erken başlaması gerekebilir.” biçiminde konuştu.
Kolon kanserinde taramanın 3 biçimde yapıldığını belirten Doç. Dr. Soyer, birincisinin yılda bir dışkıda kapalı kan testi olduğunu, testin olumlu olması durumunda kolonoskopi yapılarak kıymetlendirme yapıldığını söylemiş oldu. Bu formülün hassaslığının düşük olduğunu ve bağırsak içerisinde yer alan lezyondan kanama varlığında testin olumlu sonuçlandığını söz eden Soyer, anal fissür yahut hemoroid varlığının yanlış müspet sonuçlara niye olabileceğini söylemiş oldu.
Taramada ikinci sistemin rektosigmoidoskopi olduğunu söyleyen Soyer, yolun yalnızca lavman ile yapılan bağırsak paklığı ile bağırsağın son 50-60 cm’nin incelenmesine imkan tanıdığını ve 5 yılda bir yapılmasının tavsiye edildiğini belirtti.
Üçüncü metodun ise 10 yılda bir kolonoskopi yapılması olduğunu tabir eden Soyer, kolonoskopi ile tüm kalın bağırsağın incelenebildiğini ve polip saptanırsa birebir seansta polipektomi süreci uygulanarak çıkarılabileceğini söylemiş oldu. Denetim kolonoskopinin ne vakit yapılacağına çıkarılan poliplerin histolojik tipine, sayısına ve boyutuna bakılırsa karar verildiğini belirten Soyer, “Tüm kanserlerde olduğu üzere kolon kanserinde de erken teşhis epeyce kıymetlidir. Uygun tarama ile erken devirde teşhis edilen hastalar muvaffakiyet ile tedavi edilebilmektedir” tabirlerini kullandı.
BAĞIRSAK ALIŞKANLIKLARI KANSER HABERCİSİ OLABİLİR
Değişen bağırsak alışkanlıklarının tipik bir belirti olabileceğini kaydeden Doç. Dr. Soyer, ishal ya da kabızlık, bağırsakların büsbütün boşalmaması hissi ve sık dışkılamaya çıkmak, dışkıda (fazlaca açık ya da koyu renk) kan görme, dışkının her zamankinden daha ince olması, çoğunlukla gaz sancısı ve krampları ya da doluluk ve şişkinlik hissi, niçinsiz kilo kaybı, daima kendini yorgun hissetme, mide bulantısı ve kusma üzere durumlara dikkat edilmesi gerektiğini söylemiş oldu.
Bu belirtilerin birden fazla durumda kanserden kaynaklanmadığını da söyleyen Soyer, farklı sıhhat sorunlarının de birebir belirtileri gösterebileceğini tabir etti. Bu belirtileri olan her insanın teşhis ve tedavi için olabildiğince erken bir biçimde doktora başvurması gerektiğini söyleyen Soyer, “Genellikle, kanser erken evrelerde ağrıya niye olmaz. Doktora gitmek için, ağrıyı beklememek fazlaca önemlidir” diye konuştu.
Sigara içilmesi, kırmızı et tüketimi, ileri yaş, obezite, diyabet yahut insülin direnci varlığı, ülseratif kolit yahut Crohn hastalığı üzere inflamatuar bağırsak hastalıklarının kolon kanseri riskini artırdığını söz eden Doç. Dr. Soyer, tertipli idman, taze zerzevat ve meyve tüketimi ve lifli besin tüketiminin gözetici tesir gösterdiğini söylemiş oldu.
Kolon kanserinin en sık görülen belirtisinin ishal ya da kabızlık, dışkı çapında incelme, tam boşalamama hissi üzere dışkılama alışkanlığında görülen değişiklik olduğunu belirten Doç. Dr. Soyer, rektal kanama, karın ağrısı, demir eksikliği anemisi ve kilo kaybının görülebilecek başka belirtiler olduğunu söylemiş oldu.
TERTİPLİ KANSER TARAMASI YAPILMALI
Kolorektal kanserlerin yüzde 95’inin bağırsağın iç yüzeyinde et beni halinde yer alan poliplerden kaynaklandığını tabir eden Doç. Dr. Soyer, “Adenomatöz polipler tümörleşme potansiyeline sahip olup adamların yaklaşık yüzde 30’unda ve bayanların yüzde 20’sinde görülür. Bu poliplerin endoskopik olarak çıkarılması ile tümöre ilerlemesi engellenmiş olur. Yaş ilerledikçe polip görülme sıklığı artmaktadır. Bu niçinle 50 yaşın üzerine sistemli kolon kanseri taraması önerilmektedir. Ailede kolon kanseri varlığında taramanın daha erken başlaması gerekebilir.” biçiminde konuştu.
Kolon kanserinde taramanın 3 biçimde yapıldığını belirten Doç. Dr. Soyer, birincisinin yılda bir dışkıda kapalı kan testi olduğunu, testin olumlu olması durumunda kolonoskopi yapılarak kıymetlendirme yapıldığını söylemiş oldu. Bu formülün hassaslığının düşük olduğunu ve bağırsak içerisinde yer alan lezyondan kanama varlığında testin olumlu sonuçlandığını söz eden Soyer, anal fissür yahut hemoroid varlığının yanlış müspet sonuçlara niye olabileceğini söylemiş oldu.
Taramada ikinci sistemin rektosigmoidoskopi olduğunu söyleyen Soyer, yolun yalnızca lavman ile yapılan bağırsak paklığı ile bağırsağın son 50-60 cm’nin incelenmesine imkan tanıdığını ve 5 yılda bir yapılmasının tavsiye edildiğini belirtti.
Üçüncü metodun ise 10 yılda bir kolonoskopi yapılması olduğunu tabir eden Soyer, kolonoskopi ile tüm kalın bağırsağın incelenebildiğini ve polip saptanırsa birebir seansta polipektomi süreci uygulanarak çıkarılabileceğini söylemiş oldu. Denetim kolonoskopinin ne vakit yapılacağına çıkarılan poliplerin histolojik tipine, sayısına ve boyutuna bakılırsa karar verildiğini belirten Soyer, “Tüm kanserlerde olduğu üzere kolon kanserinde de erken teşhis epeyce kıymetlidir. Uygun tarama ile erken devirde teşhis edilen hastalar muvaffakiyet ile tedavi edilebilmektedir” tabirlerini kullandı.
BAĞIRSAK ALIŞKANLIKLARI KANSER HABERCİSİ OLABİLİR
Değişen bağırsak alışkanlıklarının tipik bir belirti olabileceğini kaydeden Doç. Dr. Soyer, ishal ya da kabızlık, bağırsakların büsbütün boşalmaması hissi ve sık dışkılamaya çıkmak, dışkıda (fazlaca açık ya da koyu renk) kan görme, dışkının her zamankinden daha ince olması, çoğunlukla gaz sancısı ve krampları ya da doluluk ve şişkinlik hissi, niçinsiz kilo kaybı, daima kendini yorgun hissetme, mide bulantısı ve kusma üzere durumlara dikkat edilmesi gerektiğini söylemiş oldu.
Bu belirtilerin birden fazla durumda kanserden kaynaklanmadığını da söyleyen Soyer, farklı sıhhat sorunlarının de birebir belirtileri gösterebileceğini tabir etti. Bu belirtileri olan her insanın teşhis ve tedavi için olabildiğince erken bir biçimde doktora başvurması gerektiğini söyleyen Soyer, “Genellikle, kanser erken evrelerde ağrıya niye olmaz. Doktora gitmek için, ağrıyı beklememek fazlaca önemlidir” diye konuştu.